Στον πρώτο χρόνο της δικτατορίας, το Δεκέμβρη του
1967, ιδρύεται ο Ρήγας Φεραίος. Στην Αθήνα και την
Θεσσαλονίκη κυκλοφορεί η ιδρυτική του διακήρυξη.
«…Οκτώ μήνες το μαύρο πέπλο του φασισμού σκεπάζει τον ουρανό της πατρίδας μας …Δολοφόνησαν και δολοφονούν …βασάνιζαν και βασανίζουν … Απαγορεύεται να μιλάμε ελεύθερα. Απαγορεύεται να σκεφτόμαστε ελευθέρα. Απαγορεύεται να τραγουδάμε ελεύθερα…Ο ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ σας καλεί να ακολουθήσετε τη φωνή του χρέους και της τιμής, τη φωνή της συνείδησης…».
Τα πρώτα χρόνια δράσης του, πριν την ανάπτυξη μαζικού φοιτητικού κινήματος, ο Ρήγας με τον «Θούριο», την εφημερίδα που εκδίδετο ασταμάτητα, με προκηρύξεις, μαγνητόφωνα και αφίσες, με πανό που ξεδιπλώνονταν στις αίθουσες, με συνθήματα στους τοίχους, με συζητήσεις με τους φοιτητές και κυρίως με την επίδραση που είχαν στους νέους και τον λαό τα 1000 χρόνια καταδίκης σε φυλακή των μελών του, κράτησε με ηρωισμό και αυτοθυσία αναμμένη τη φλόγα της αντίστασης.
Η ΤΑΦΗ ΖΩΝΤΑΝΟΥ ΣΕ ΛΑΚΟ- Η ΠΡΩΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΡΗΓΑ
Απολογία του Νίκου Κιάου στο στρατοδικείο (‘68):
«Είμαι μέλος του Ρήγα Φεραίου …Εβασανίσθην εις την Γενική Ασφάλεια Αθηνών και εις τον Διόνυσο. Από την συνεχή φάλαγγα και το ξύλο εις τα γεννητικά όργανα και εις παν μέρος του σώματος με βούρδουλα, μέχρι τα ηλεκτρικά καλώδια, το κάψιμο των χεριών με τσιγάρα, τας σταγόνας εις το μέτωπον, την εικονικήν εκτέλεσιν, την ταφήν εις τάφρον – λάκκον θεοσκότεινον … Δεν μετανοώ δια τας αντιδικτατορικάς μου πράξεις. Πιστεύω εις την πάλη του λαού. Ο λαός θα συντρίψει τους τύραννους του». -21 χρόνια φυλακή.
Σ’ αυτή τη δίκη του Ρήγα Φεραίου στην Αθήνα το Νοέμβριο του ’68, δικάστηκαν οι:
Θανάσης Αθανασίου – 21 χρόνια
/Νίκος Κιάος – 21 χρόνια//Παύλος Κλαυδιανός – 21 χρόνιαΝίκος Γιανναδάκης – 21 χρόνια/Κώστας Καρυωτάκης – 16 χρόνιαΚωστής Γιούργος – 16 χρόνια//Ανδρέας Σαββάκης – 14 χρόνιαΑντώνης Μαργαρίτης – 14 χρόνια//Γιωργός Μποτζάκης – 10 χρόνιαΑριστείδης Θεοδωρίδης – 10 χρόνια //Νικηφόρος Σταματάκης – 5 χρόνιαΦρίντα Λιάππα – 6 χρόνια με αναστολήΝίκος Μαργαρίτης – 5 χρόνια με αναστολήΒασίλης Σβαννάς – 3 χρόνια με αναστολή
Για τη δίκη αυτή κυκλοφόρησαν βιβλία στο εξωτερικό.
Απολογία του Θανάση Αθανασίου στην ίδια δίκη (‘68): «Κατηγορούμαι για συμμετοχή στην οργάνωση Ρήγας Φεραίος. Δηλώνω ότι η αντίθεση μου στη δικτατορία υπήρξε η βάση των πράξεων μου… Δηλώνω μεγαλόφωνα ότι είμαι κομμουνιστής… Αυτό που εσείς αποκαλείτε ‘’επανάσταση της 21ης Απριλίου 1967’’ ήταν ένα πραξικόπημα» – 21 χρόνια φυλακή.
Του Νίκου Γιανναδάκη (‘68): «Μ’ έβαλαν να ξαπλώσω σ’ ένα κρεβάτι, όπου μ’ έδεσαν, μου έβαλαν ένα φίμωτρο στο στόμα. Μερικοί από τους συντρόφους μου είχαν φιμωθεί με ένα παπούτσι. Τότε άρχισαν να με χτυπούν. Υπέφερα το μαρτύριο της φάλαγγας». – 21 χρόνια φυλακή.
Την ίδια περίοδο, Οκτώβριος του ‘68, καταδικάζονται οι φοιτητές του ΠΑΜ-ΡΦ:
Άρης Αλεξάκης – 5 χρόνια
Πόλυ Σαβινίδου – 4 χρόνια
Σελήνη Σαβινίδου – 4 χρόνια
ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΓΙΑ ΔΥΟ ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ-ΝΕΑ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΡΗΓΑ
Απολογία της Πόπης Τζεμπελίκου (’69): «Κατάγομαι από μια φτωχή αγροτική οικογένεια. Ήρθα στην Αθήνα να σπουδάσω με πολλές δυσκολίες και στερήσεις… Από την πρώτη στιγμή της δικτατορίας εναντιώθηκα στο στρατιωτικό καθεστώς και αγωνίστηκα για την ανατροπή του μέσα από τις γραμμές του Ρ.Φ. … Αγωνιζόμαστε σαν φοιτητές για την Ελευθερία και την Δημοκρατία, που την κατέλυσε το στρατιωτικό πραξικόπημα. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτόν τον τόσο δύσκολο αγώνα μας. Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία κ.κ. στρατοδίκαι». – Πρόταση του εισαγγελέα για θάνατο. Καταδίκη 15 χρόνια φυλακή.
Σ΄ αυτή τη δίκη του Ρ.Φ. στην Αθήνα το Γενάρη του ‘69 δικάστηκαν οι:
Μίμης ΔαρειώτηςΠόπη ΤζεμπελίκουΤίτος Μυλωνόπουλος
Ο εισαγγελέας πρότεινε θάνατο για το Μ. Δαρειώτη και Π. Τζεμπελίκου.
Καταδικάστηκαν με 15 περίπου χρόνια φυλακή ο καθένας.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΓΙΑ 4 ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ
-ΣΤΙΣ ΙΔΙΕΣ ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΡΗΓΑ
Μαρτυρία του Μίμη Δαρειώτη (‘69): «Συλλαμβάνομαι στις 16-4-68. Οδηγούμαι στη Γενική Ασφάλεια (Μπουμπουλίνας) όπου και παραμένω εν απομονώσει ως τις 21-8-68. Σ’ αυτό το διάστημα βασανίστηκα επανειλημμένα με φάλαγγα (χτυπήματα επί ώρες με σιδηροσωλήνα και χοντρά ξύλα στα γυμνά πέλματα ή φορώντας παπούτσια). Υπάρχουν ακόμα οι ουλές και τα σπασμένα δάχτυλα. Με έσερναν στο πάτωμα από τα μαλλιά. Μου ξερίζωναν τα μαλλιά, χτυπήματα με γκλόπς. Γροθιές και κλοτσιές από ομάδα 7-8. Μου χτυπούσαν το κεφάλι στον τοίχο και στην γωνία μιας μεταλλικής ντουλάπας. Μου εξάρθρωναν τα χέρια, μου έδεναν με χειροπέδες τα χέρια πίσω και με άφηναν στο κελί για ημέρες. Με απειλούσαν με πιστόλια». – Νέα πρόταση του εισαγγελέα για θάνατο, όπως και για άλλους 3 ακόμη. Καταδίκη 16 χρόνια φυλακή.
Σ’ αυτή τη δίκη του ΡΦ και ΠΑΜ στην Αθήνα -και αυτή το Γενάρη του ’69, τις επόμενες ημέρες από την προηγούμενη- ο εισαγγελέας πρότεινε θάνατο για τους:
Μίμη Δαρειώτη (για 2η φορά)
Σωτήρη Αναστασιάδη
Χρίστο Ρεκλείτη
Γιάννη Πετρόπουλο
Καταδικάστηκαν με 16 χρόνια φυλακή ο καθένας.
Η Μαρία Καλλέργη καταδικάστηκε με 16 χρόνια φυλακή
Ο Νίκος Άρμάος με 5 χρόνια φυλακή.
Δικάστηκαν μαζί τους οι:
Κώστας Μανταίος,Μπούλη Θεοφυλακτοπούλου, Μάγδα Πίτακα,για τους οποίους ο εισαγγελέας είχε ζητήσει 15 χρόνια φυλακή.
Μαρτυρία του Σωτήρη Αναστασιάδη (‘69) «Πιάστηκα το βράδυ της 16-4-68. Βασανίστηκα στην Μπουμπουλίνας. Χρησιμοποίησαν την φάλαγγα, γροθιές πίσω από τ’ αυτιά, βγάλσιμο μαλλιών, χτυπήματα στα γεννητικά όργανα, απομόνωση επί 128 ημέρες σε κελί διαστάσεων 1.90 x 1,10». – Πρόταση του εισαγγελέα για θάνατο. Καταδίκη 16 χρόνια φυλακή.
ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ-ΝΕΑ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΡΗΓΑ
Καταγγελία του παράνομου Κ.Σ. της ΕΦΕΕ με τίτλο «Σώστε τους μάρτυρες φοιτητές Λευτέρη Τσίλογλου, Πόπη Τζεμπελίκου, Μαργαρίτα Γιαραλή» (‘69):«Μετά τους 16 αγωνιστές φοιτητές μέλη του Ρήγα Φεραίου που πέρασαν απ΄ την κόλαση των βασανιστηρίων της Χούντας… ένα καινούργιο αποτρόπαιο έγκλημα… συντελείται αυτές τις μέρες… Τα βασανιστήρια στα οποία υποβάλλονται οι δύο φοιτήτριες στα υπόγεια της Ασφάλειας είναι ασύλληπτα. Ο Λευτέρης Τσίλογλου βασανίζεται βδομάδες τώρα στην κόλαση του Διονύσου, άλλοτε με ηλεκτρικό ρεύμα, άλλοτε με φάλαγγες, άλλοτε με κρέμασμα στα δέντρα…»
Η δίκη αυτή του Ρ.Φ. γίνεται στη Λάρισα το Μάιο του ’69 και καταδικάζονται οι
Λευτέρης Τσίλογλου -15 χρόνια
Μαργαρίτα Γιαράλη -10 χρόνια
Πόπη Τζεμπελίκου-10 χρόνια
Μαζί τους δικάζεται και ο Γιάννης Μπανιάς, που μετά πηγαίνει εξορία.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΘΑΝΑΤΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ ΣΕ ΙΣΟΒΙΑ
-Η ΔΙΚΗ ΤΩΝ 39 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Μαρτυρία του Μιχάλη Σπυριδάκη (‘69): «Δούλεψα για τη συγκρότηση του Ρήγα. Πιάστηκα στις 3-4-68. Οδηγήθηκα στο στρατόπεδο ΣΕΔΕΣ αμέσως, όπου υποβλήθηκα επί πολλές ώρες σε πολλά μαρτύρια επανειλημμένα. Όπως φάλαγγα, μαστίγωμα, κάψιμο με φωτιά, κάψιμο με τσιγάρο, γρονθοκόπημα, λακτίσματα, περίλουση με ψυχρό νερό.
Ύστερα από επανειλημμένες λιποθυμίες αφού εξαντλήθηκα περιέπεσα σε κωματώδη κατάσταση και κατόπιν με πετάξανε στο πόρτ-παγκάζ ενός αυτοκινήτου και με μεταφέρανε στην «Εθνική» Ασφάλεια… Συνέχισαν την επιχείρηση στην Ασφάλεια κρατώντας με συνεχώς άυπνο μερόνυχτα ερεθίζοντας με, γρονθοκοπώντας και λακτίζοντάς με περιοδικά. Κατόπιν με μεταφέρανε στο Γ’ σώμα στρατού, όπου με υποβάλλανε στο μαρτύριο του ηλεκτροσόκ, με ξαναμαστίγωσαν στο κεφάλι και στο πρόσωπο μέχρι αίματος, μου ξερίζωσαν τα μαλλιά με τινάγματα της κεφαλής, με κρατούσαν συνεχώς δεμένο πισθάγκωνα σε μια καρέκλα έχοντας μου μέρα-νύχτα στο πρόσωπο ένα προβολέα. Με κρατούσαν συνεχώς άυπνο, με υπόβαλλαν στο μαρτύριο της δίψας και επί 8 μέρες μου στέρησαν παντελώς την τροφή…». -16,5 χρόνια φυλακή.
Σ’ αυτή τη δίκη του ΡΦ και του ΠΑΜ στη Θεσσαλονίκη (Δίκη των 39) το Μάιο του ’69, ο εισαγγελέας πρότεινε θάνατο για τον Αργύρη Μπάρα. Καταδικάστηκαν σε ισόβια οι:
Αργύρης Μπάρας
Αλέξης Παπαλεξίου
Σωκράτης Στεφανίδης
σε 20 χρόνια περίπου οι:
Μιχάλης ΣπυριδάκηςΘόδωρος ΚαζέληςΓιάννης ΓρηγοριάδηςΛεωνίδας Χατζηπροδρομίδης
σε 10 χρόνια περίπου οι:
Πολύδωρος ΒοϊτσίδηςΣωτήρης ΤσιακμάκηςΔημήτρης Παπαλεξίου
σε 8 χρόνια περίπου οι:
Κώστας ΤόμτσηςΙσμήνη ΤσούτσιαΓιάννης ΓκιρκούδηςΓιώργος ΑναστασίουΜπάμπης Ζιώγας
σε 5-6 χρόνια περίπου οι:
Γιάννης ΠίτυρηςΠερικλής ΤερζήςΛάκης ΠρογκίδηςΘωμάς ΒασιλειάδηςΒλαδιμηρος Γραμματικόπουλος
και με αναστολή οι:
Γιώργος ΜπιβολάρηςΓαρ. ΔελιγκάςΓιώργος Δρανδάκης
Απολογία του Λάκη Προγκίδη (‘69): «Μετά το πραξηκόπημα της 21ης Απριλίου, διώξεις φοιτητών, συνδικαλιστών, αγωνιστών, ανθρώπων του δημοσίου βίου, καθηγητών κλπ. Φυλακίσεις, βασανιστήρια από μέρους της κυβέρνησης… Οργανώθηκα στο Ρήγα… Την μη ανάμιξη πια ή έστω και την εφησύχαση θεωρούσα προδοσία». – 6 χρόνια φυλακή
Διάλογος της Ισμήνης Τσούτσια με τον πρόεδρο του Στρατοδικείου (‘69): «Ήταν δυνατόν να μείνουμε αδιάφοροι; Όλα αυτά και η αξιοπρέπεια μου σαν ελεύθερου ανθρώπου και η συναίσθηση της ευθύνης απέναντι σ’ αυτούς που αύριο θα κάτσουν στα ίδια θρανία με μας και θα μας ρωτήσουν -Τι κάνατε όταν καταλύθηκε η Δημοκρατία;».
Και ο διάλογος της με τον πρόεδρο του Στρατοδικείου:
Πρ. «Πόσους φοιτητές έχει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης;
