Στα κατοχικά χρόνια όπου υπήρχε Εαμική κυριαρχία οι κύριες ανάγκες της κοινωνίας που προσπάθησε να επιλύσει το ΕΑΜ ήταν διοικητική οργάνωση και η κοινωνική δικαιοσύνη. Έτσι από τα πρώτα μέτρα που εφάρμοσε ήταν η τοπική αυτοδιοίκηση και τα λαϊκά δικαστήρια. Αν και τα δύο έτυχαν μεγάλης αποδοχής από τον λαό στην πράξη είχαν πολλά εμπόδια και το σπουδαιότερο ήταν το πολύ χαμηλό επίπεδο των ανθρώπων, ειδικά στα χωριά που στελέχωσαν τα όργανα. Αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία πολλών παρεξηγήσεων και διενέξεων αλλά και πολλών ευτράπελων καταστάσεων που έχουν μείνει στη μνήμη αρκετών.
Στη σημερινή ανάρτηση θα αναφερθεί ένα τέτοιο που διαδραματίστηκε στον Αλιά (Άγιο Ηλία). Σε επόμενη ανάρτηση θα πάμε στη Ζαχάρω.
Στον Αλιά λοιπόν δικαστίνα καιν εισαγγελέας ήταν η κυρία Δεσπούλα. Άτομο έντιμο και αξιοσέβαστο σε όλο το χωριό αλλά όμως τα γράμματα που γνώριζε ήταν λιγότερα από τα δάκτυλα του ενός χεριού.Βεβαίως στο ακροατήριο έφθαναν πολύ απλά περιστατικά, Τα περισσότερα ήσαν για τα σύνορα των χωραφιών, διαφορές στις σεμπριές και στα συνεταιριλίκια. Πάντως η μόνη ποινή που επέβαλλε η κ. Εισαγγελεύς ορθά κοφτά ήταν αυτή που ακόμη λέγεται από Αλιώτες : έξι μήνες εκτόπιση. Έχω τη εντύπωση ότι καμία ποινή δεν εφαρμόσθηκε καθότι ο τόπος εκτόπισης ήταν το διπλανό Γιαννιτσοχώρι, στο οποίο οι περισσότεροι Αλιώτες κατέβαιναν το πρωί και επέστρεφαν το βράδυ.
Ένα άλλο πιο πιπεράτο ήταν με το βόδι που είχαν δανειστεί οι Διαμανταίοι από κάποιον απο το Καραμόυσταφα, σημερινή Αυλώνα. Τότε λοιπόν αλλά και αργότερα για πολλά χρόνια, μέχρι που εμφανίστηκαν τα τρακτέρια, οι άνθρωποι όργωναν τα χωράφια τους με με το αλέτρι που το τραβούσαν το άλογο ή δύο βόδια, το ονομαστό ζευγάρι. Ήταν οι πολυτραγουδισμένοι ζευγολάτες.
Συνήθως οι οικογένειες που είχαν μια ξερακιανή αγελάδα έκαναν δανικαριά με μια άλλη οικογένεια και έτσι το ζευγάρι ήταν έτοιμο. Υπόψη σε κάθε χωριό τότε υπήρχαν δυο- τρία ζώα. Για αυτές λοιπόν τις ανάγκες οι Διαμανταίοι δανείσθηκαν ένα βόδι από το Καραμούσταφα. Βεβαίως δεν υπέγραψαν τίποτα, αλλά δια λόγου είχαν κάνει την εξής συμφωνία. Ένα μήνα το βόδι για όργωμα, δύο τσουβάλια κούκλα στο θέρος. Πέρασε όμως ο Θεριστής και όλο το καλοκαίρι, ήρθε το φθινόπωρο, αλλά το αραποσίτι πουθενά. Τι να κάνει και ο Καραμουσταφαίος πάει το θέμα στο δικαστήριο του χωριού του. Η απόφαση ήταν καταδικαστική. Ο Αλιώτης έπρεπε να δώσει 4 τσουβάλια αραποσίτι. Δυο για το χρέος και άλλα δυο για την κοροϊδία επί τόσο καιρό.Όμως ο κατηγορούμενος αλιώτης, επειδή ήταν και στέλεχος του τοπικού ΕΑΜ κάνει άλλο δικαστήριο στον Αλιά. Μάλιστα παρουσιάζονται και δυο μάρτυρες που κατέθεσαν ενόρκως στην τιμή τους και όχι στο Ευαγγέλιο ότι το βόδι ήταν άχρηστο και δεν έμπαινε στο ζυγό.
Ένα άλλο πιο πιπεράτο ήταν με το βόδι που είχαν δανειστεί οι Διαμανταίοι από κάποιον απο το Καραμόυσταφα, σημερινή Αυλώνα. Τότε λοιπόν αλλά και αργότερα για πολλά χρόνια, μέχρι που εμφανίστηκαν τα τρακτέρια, οι άνθρωποι όργωναν τα χωράφια τους με με το αλέτρι που το τραβούσαν το άλογο ή δύο βόδια, το ονομαστό ζευγάρι. Ήταν οι πολυτραγουδισμένοι ζευγολάτες.
Συνήθως οι οικογένειες που είχαν μια ξερακιανή αγελάδα έκαναν δανικαριά με μια άλλη οικογένεια και έτσι το ζευγάρι ήταν έτοιμο. Υπόψη σε κάθε χωριό τότε υπήρχαν δυο- τρία ζώα. Για αυτές λοιπόν τις ανάγκες οι Διαμανταίοι δανείσθηκαν ένα βόδι από το Καραμούσταφα. Βεβαίως δεν υπέγραψαν τίποτα, αλλά δια λόγου είχαν κάνει την εξής συμφωνία. Ένα μήνα το βόδι για όργωμα, δύο τσουβάλια κούκλα στο θέρος. Πέρασε όμως ο Θεριστής και όλο το καλοκαίρι, ήρθε το φθινόπωρο, αλλά το αραποσίτι πουθενά. Τι να κάνει και ο Καραμουσταφαίος πάει το θέμα στο δικαστήριο του χωριού του. Η απόφαση ήταν καταδικαστική. Ο Αλιώτης έπρεπε να δώσει 4 τσουβάλια αραποσίτι. Δυο για το χρέος και άλλα δυο για την κοροϊδία επί τόσο καιρό.Όμως ο κατηγορούμενος αλιώτης, επειδή ήταν και στέλεχος του τοπικού ΕΑΜ κάνει άλλο δικαστήριο στον Αλιά. Μάλιστα παρουσιάζονται και δυο μάρτυρες που κατέθεσαν ενόρκως στην τιμή τους και όχι στο Ευαγγέλιο ότι το βόδι ήταν άχρηστο και δεν έμπαινε στο ζυγό.
Ακούτε την απόφαση της Δεσπούλας. Για τα έξοδα της διατροφής του βοδιού ο Καραμουσταφαίος ιδιοκτήτης χρωστά 2 τσουβάλια αραποσήτι στον Αλιώτη, οπότε όλα είναι πάτσι.
Εκεί που μας χρωστούσαν, μας πήραν και το βόδι, που λένε.
Έτσι είναι, τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι πέντε το λαδόξυλο. Στο τέλος δεν πρόλαβαν να πάνε την υπόθεση στο ανώτερο δικαστήριο. Τα πράγματα ήρθαν τα επάνω κάτω και τανάπαλιν οπότε χάθηκαν και ..τα αβγά και τα καλάθια.
Με αυτή την ευτράπελη εξιστόρηση δεν έχουμε να υποβαθμίσουμε το θεσμό των λαϊκών δικαστηρίων, που υπήρξε σπουδαίος. Αυτό μας έλειπε. Πάντως οι αποφάσεις των δικαστηρίων έβγαιναν αμέσως, όχι όπως τώρα που μέχρι να βγουν οι περισσότεροι αντίδικοι έχουν μεταβεί ...στα κυπαρίσσια.. Ας αφήσουμε τους δικαστές που παίρνουν τα αντερά τους....
{Σε μια επόμενη ανάρτηση θα δημοσιεύσουμε ένα
αντίστοιχο περιστατικό στη Ζαχάρω με τον δάσκαλο
......ως εισαγγελέα και τον αξέχαστο Γιαννάκο.}
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου