Πηγή: kleftouria.blogspot.com/
Απομνημονεύματα
περί της Ελληνικής Επαναστάσεως
«Η Διοίκησις, ως κοινή μητήρ ,δεν θέλει αδιαφορήσει και εις τας πολεμικάς χρείας, και φθάσαντος του δανείου θέλει σας οικονομήσει αναλόγως. Τα πολεμικά πλοία εξ Ύδρας και Σπετσών δεν εκπλέουσιν ακόμη εξ αιτίας όπου το ταμείον δεν έχει χρήματα να πληρώσει τους ναύτας, άμα όμως φθάσουν τα χρήματα και πληρωθούν οι ναύται θέλουν έβγει ευθύς επειδή είναι έτοιμα [...]
Εν Μύλοις Ναυπλίου τη 27 Μαίου 1824
Ο Πρόεδρος
Γ.Κουντουριώτης»
Τί είναι αυτή η επιστολή; Είναι η πατριωτική απάντηση του Κουντουριώτη προς τους άμοιρους Κασιώτες που έβλεπαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο να περιτριγυρίζει το νησί τους. Να η αγωνιώδης έκκληση τους:
«Σεβαστή Διοίκησις
Με μέγιστην βίαν, γράφομεν όλοι οι ομογενείς κάτοικοι της νήσου Κάσου, κλαιόμενοι εις την Σεβαστήν Διοίκησιν, ειδοποιούντες την υμετέραν κορυφήν,ότι τρεις ημέρας έχει σήμερον ο αιγυπτιακός στόλος όπου έχει πλόκον την νήσον ημών,καθ’όλα τα μέρη,μάλιστα την ημέραν της Αναλήψεως μας έκαμε και έναν φοβερό πόλεμο,πλήν χάριτι,δεν εβλάφθη ουδείς των χριστιανών,λοιπόν παρακαλούμεν την Σεβαστήν ημών Διοίκησιν και μητέρα να μας προφθάση βοήθειαν θαλάσσιον και λοιπά,διόνομα και αγάπην του Θεού,κάμετε έλεος δια ημάς τους κατοίκους της νήσου Κάσου,επειδή και η γενναιότης και μεγαλοψυχία ημών είναι μεν πρόθυμοι ,όμως κατά την θαλάσσιον δύναμιν πολύ σας παρακαλούμεν να μας προφθάσετε[...].Ταύτα ιδεάζοντες την Υπέρτατην ημών Διοίκησιν την παρακαλούμεν μετά δακρύων αμέσως και χωρίς αναβολήν καιρού να μας προφθάσετε εις την άνωθεν θαλάσσιον δύναμιν[...]
Εκ Κάσου 1824 τη 17 Μαίου
Όλοι οι κάτοικοι της νήσου Κάσου.»
Φυσικά οι Κουντουριωταίοι είχαν πιο σημαντικά θέματα
να τους απασχολούν όπως η καταδίωξη των ληστών(!) που θα πρόδιδαν το έθνος, δηλαδή των Κολοκοτρωναίων, Νικηταράδων και άλλων.(15)
Πιστεύω πως όλοι ξέρουμε τι συνέβη μετά στην απροστάτευτη Κάσο…σφαγές και εξευτελισμοί. Οι Υδραίοι “θρηνολογούντες” στέλνουν αυτό εδώ το γράμμα(16):
«Ενώ θρηνολογούμεν την ανέλπιστον καταστροφήν της Κάσου, πρέπει να ομολογήσωμεν, ότι η προσβολή του εχθρού εκεί διέσωσε τας νήσους μας, τας οποίας ημπορούμε να καταλάβη αιφνιδίως ως εκείνην» (16)
Ανέλπιστον;;; Φυσικά,τα ταμεία δεν ήταν αρκετά για να σωθεί η Κάσος…
Δεν απελπίστηκαν όμως…είδαν και τα θετικά στοιχεία της καταστροφής της Κάσου…:
“… η προσβολή του εχθρού εκεί διέσωσε τας νήσους μας(Υδραίοι προς Σπετσιώτες) ,τας οποίας ημπορούσε να καταλάβη αιφνιδίως ως εκείνην.Εις μάτην όμως και η ειδοποίησις αυτή μας δίδεται δια της θείας πρόνοιας,εάν εισέτι κωφεύσωμεν και φράξωμεν τας αισθήσεις μας.”(17)
Δεν είχαν λεφτά τα ταμεία της Κυβέρνησης; Που πήγαν τα δάνεια;
(17α) «Οι πληρωμές που έγιναν δεν είχαν σχέση με τις αναγκαιότητες του δημόσιου καλού, αλλά εξαρτιόνταν από την επιρροή ατόμων μέλη της Κυβέρνησης. Το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου δανείου δόθηκε στους πλοιοκτήτες και ναύτες αυτού που αποκαλούσαν Ναυτικό, και η μερίδα του λέοντος πήγε στους Αρβανίτες της Ύδρας και των Σπετσών. Ο εμφύλιος πόλεμος κατάπιε πολλές δόσεις.»
Το κακό έγινε δηλαδή στην Κάσο αν και θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν όχι να μετριασθεί η κακοτυχία των Κασιωτών. Ο στόλος όμως αυτός που λεηλάτησε και έσφαξε στην Κάσο δεν θα μπορούσε να μείνει “άπραγος”. Το λογικό ήταν να ξεκινήσει για άλλο μέρος του Αιγαίου και να “συνετίσει” και άλλους νησιώτες.
Οι κεφαλές της Ύδρας είχαν κάποιες πολύ σοβαρές ενδείξεις για τον στόχο του τουρκοαιγυπτιακού στόλου και αυτός ήταν τα Ψαρά. Να οι προειδοποιήσεις:
α.) Ο Γραμματέας του Επάρχου Μυκόνου είχε γράψει στην Ύδρα ότι η αρμάδα του Χοσρέφ πέρασε την 1 του Ιούνη έξω από τα Ψαρά και φουντάρισε στη Μυτιλήνη.(18)
β) Οι γραμματείς της καγκελαρίας του Πόρου οι οποίοι γράφανε στην Ύδρα ότι «Η απόφασις του Χοσρέφ είναι πρώτον δια τα Ψαρά να κτυπήση και έστω εις είδησήν σας»,(19)
γ)Ακόμα και ο στεριανός Ανδρούτσος το είχε προβλέψει απ’τις 20 Απρίλη και είχε ειδοποιήσει το Εκτελεστικό γράφοντας πως “ αυτή η νήσος(Ψαρά) επαπειλείται ιδιαιτέρως φέτος». (20)
Και αυτός ο Λάζαρος ,ο αδερφός του Γιώργη, Κουντουριώτης είχε ειδοποιήσει στις 19 του Μάη τον αδερφό του πως ο Χοσρέφ «ή στην Σάμο θα πάει ή στα Ψαρά».
Ο Νικόδημος(Ψαριανός μπουρλοτιέρης και απομνημονευματογράφος) ανιστοράει ότι ενώ βρίσκονταν κοντά στο Εκτελεστικό κάμποσοι Ψαριανοί παραστάτες προσπάθησαν να μεταπείσουν τους Κυβερνητικούς να μην στείλουν το στόλο στην Κάσο που ήταν ήδη κατεστραμμένη αλλά στα Ψαρά που απειλούνταν «αλλά δεν εισηκούσθησαν» (21).
Για να καταλάβετε πως πολιτέυονταν οι Υδραίοι και ειδικά οι αδελφοί Κουντουριώτες δείτε τι έγραφε σ’αυτό εδώ το γράμμα ο Γιώργης προς τον αδελφό του Λάζαρο για τον Λουμάκη (Ψαριανός παραστάτης που από τον Μορια οδεύοντας προς τα Ψαρά θα πέρναγε από την Ύδρα) :
“Ο Λουμάκης ο ψαριανός διέρχεται αύτοθεν με μίαν γολέταν δια τα Ψαρά. Προς τούτον δείξον μιαν φιλίαν επίπλαστον και υποκριτικήν” (22)
Στις 16 Ιούνη λοιπόν σαλπάρουν από τις Σπέτσες δεκαπέντε καράβια και δύο μπουρλότα και την άλλη μέρα δώδεκα υδραίικα με άλλα δύο μπουρλότα. Που θα πήγαιναν όμως 15 μέρες μετά την καταστροφή της Κάσου; Στην Κάσο; Δεν είναι λογικό θα πεις…και όμως εκεί πήγαν… Να πως το σχολιάζει ο Κόκκινος στην ιστορία του(τ.ζ’,σ.310):
“…η κατά θάλασσα εκστρατεία…γενόμενη δια την Κάσον και δεκαπέντε ολοκλήρους ημέρας μετά την καταστροφήν της υπήρξε μάταια, και προκύπτουν εξ’αυτής πολλά παράδοξα εις βάρος της τότε κυβέρνητικής ηγεσίας” και σε άλλο σημείο(σελ.310) γράφει:
«Το παραδοξότερον ήτο ότι πριν αποπλεύσουν τα πλοία δια την Κάσον ήτο γνωστόν εις την Ύδραν ότι είχεν επισημανθή ο κίνδυνος που διέτρεχον τότε τα Ψαρά.»
Ο Νικόδημος (23) αναφέρει οτι Ψαριανοί παρουσιάζονται στο Εκτελεστικό και λένε «...αφού κατεστράφη η Κάσος η αποστολή των πλοίων εκεί είναι ανωφελής κι έπρεπε να επλέυσει κατά του Τουρκικού στόλου δια να ματαιώσει τους σκοπούς του.[...] Επέμενον εις την έκδοσιν της διαταγής, αλλά θεωρούντες αμετάτρεπτον την απόφασιν του προέδρου ανεχώρησαν άπρακτοι»
Τελικά οι Ψαριανοί δεν μπόρεσαν να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους και η μετέπειτα σφαγή είναι γνωστή.
Οι Υδράιοσπετσιώτες δικαιολογήθηκαν λέγοντας ότι έκαναν σφάλμα....
Ο George Finlay(24) γράφει:
«Είχαμε συχνά περιπτώσεις που ο στόλος έφτανε πολύ αργά για να προλάβει καταστροφές. Εάν η Κυβέρνηση είχε έλλειψη χρημάτων ή αφθονία, εάν η σκηνή της καταστροφής ήταν κοντά ή μακριά η ίδια απάθεια και εγωισμός χαρακτήριζε πάντα τους Αρβανίτες νησιώτες. Στη Χίο, στην Κάσο, στα Ψαρά, στη Σφακτηρία και στο Μεσολόγγι η αμέλεια της Κυβέρνησης και το ιδιοτελές πνεύμα των Υδραίων ήταν εξίσου καταφανή.»
Λίγο πριν τη Σφαγή της Χίου ο Σαμιώτης Λογοθέτης που βρισκόταν στη Χίο μαζί με άλλους Σαμιώτες για να ξεσηκώσει του κατοίκους της βλέποντας τον κίνδυνο σύστησε μια εφορία εφτά προσώπων που παρακάλεσε την κυβέρνηση και τα τρία ναυτικά νησιά να τρέξουν να τους βοηθήσουν. Ενώ τα Ψαρά αποκρίθηκαν αμέσως στην πρόσκληση « βάζοντας πανιά» σε έξι μπρίκια και δεκαέξι μίστικα να περιπολούν το μπογάζι της Χίου εμποδίζοντας τα ασκέρια που μαζεύονταν στο Τσεσμέ να περάσουν απέναντι. Οι…ηρωικές Σπέτσες και Ύδρα μήνυσαν στην κυβέρνηση πως τα καράβια τους δεν ξεκίναγαν εάν δεν τους έδιναν πριν τα έξοδα. «Αν δεν προβλεφθή αυτού ποσότης μετρητών» έγραφε ο Λάζαρος Κουντουριώτης στις 29 Μαρτίου στην κυβέρνηση(25) ότι «είναι αδύνατον να γένη απ’εδώ τίποτε». Η κυβέρνηση(και αυτή Κουντουριώτικη) αποφάσισε να στείλει δύο μορτάρια(ολμοφόρα) με 250 βόμβες και μερικούς ξένους αξιωματικούς « να διευθύνωσι επωφελώς τα της πυροβολικής». Όμως όπως γράφει ο Raybaud(26) «Δυστυχώς όμως χρειάστηκαν δεκατρείς μέρες για να γίνουν οι ετοιμασίες ενώ θα’φταναν τρεις ως τέσσερις το πολύ» και έτσι όταν έφτασαν η Χίος είχε χαθεί. Το αποτέλεσμα της αναλγησίας αυτής σε συνδυασμό με την Τουρκική μανία οδήγησαν όπως όλοι ξέρουμε στις σφαγές που στοίχησαν την ζωη σε 30.000 Χιώτες και την ‘’πώληση’’ 40.000.
Το Μάη του 22’ ο ελληνικός στόλος βρισκόταν κοντά στις ακτές του Καραμπουρνού έχοντας κάποιες αποτυχημένες προσπάθειες των πυρπολικών επικράτησε απογοήτευση. Όταν λοιπόν η αρμάδα του Καραλή ήταν ετοιμή και πανίσχυρη για να διαπλέυσει το Αιγαίο και να τροφοδοτήσει τα τούρκικα ασκέρια του Μοριά οι Σπετσιώτες,που προς τιμήν τους πρώτοι αυτοί σηκώσανε τη σημαία της επανάστασης, εγκατέλειψαν το πόστο τους και επέστρεψαν στο λιμάνι τους…Να τι λένε οι Υδραίοι καπεταναίοι στους «φιλογενέστατους άρχοντες της νήσου Ύδρας» γι’αυτό :
«Με τους Σπετσιώτες δεν εισακουώμεθα παντάπασιν και δεν είναι μόνον αυτό, αλλά μας χαλούν και ημάς αυτοί,συμπεραίνομεν ότι δεν θέλει τους έχομεν συμμάχους την αιτίαν απορούμεν,τι φρονούν αυτοί οι άνθρωποι,δεν ηξεύρωμεν, και εις 5-6 ημέρας θέλει μας απαρατήσουν,ως φαίνεται,επειδή λέγουν ότι ήτον επάνω εις το μήνα να αλλαχθούν,και τα εκουιπάγια(πληρώματα) τους δεν θέλουν να επιμείνουσι. Στοχασθήτε πλέον εις τι ακαταστασίαν είμεθα.
Ανδρέας Βώκου(Μιαούλης)
Γιάννης Βούλγαρης
Λάζαρος Λαλέχος»
Σίγουρα όμως οι Σπετσιώτες φεύγοντας έχασαν ένα φαντασμαγορικό θέαμα που προσέφερε ο Κανάρης και οι υπόλοιποι συντροφοναύτες του πυρπολώντας την τουρκική καπιτάνα με τον καπουτάν πασά Καραλή μέσα. Τον ίδιο σκοπό με τους Σπετσιώτες είχαν και οι Υδραίοι αλλά τους…πρόλαβε ο Κωνσταντής…που τόσο ανιδιοτελής στάθηκε στην διιάρκεια της επανάστασης.
Να τι γράφανε οι ναύαρχοι της Ύδρας προς το νησί τους στις 30 του Μάη :
«Σας είπομεν να χαζιρευθούν τα καράβια αυτού, επειδή και απεράσοντας ο μήνας δεν επιμένουσι πλέον, ότι ετούτα είναι απαλάμιστα και θέλει έλθουμε αυτού να αλλαχθούν,αγκάλα ούτε οι ναύται δεν επιμένουσι.»
Όταν διαβάσει κανείς τι συνέβη εκείνη τη μέρα θα δει ότι μαζι με το μπουρλότο του Κανάρη ξεκίνησε και ο Υδραίος Πιπίνος με το δικό του και παρά τις ηρωικές προσπάθειες του δεν κατάφερε να κάνει ζημιά σε διπλανό καράβι από την ναυαρχίδα αφού οι Τούρκοι κατάφεραν δυστυχώς εγκαίρως να το απομακρύνουν. Ο λόγος που το αναφέρω αυτό είναι ότι αυτό στάθηκε για άλλη μια υδραιοκυβερνητική αδικία εις βάρος των Ψαριανών.
Οι ναύαρχοι σε συνεννόηση με την κυβέρνηση είχαν υποσχεθεί σε όποιο μπουρλότο πετύχει το σκοπό του ότι θα αμοιφθεί με 30.000 γρόσια. Σκεφτόμενοι ποιος πέτυχε το σκοπό του υποθέτουμε ότι η αμοιβή αυτή, που ήταν αναγκαία για την επιβίωση των οικογενειών των ναυτών, δόθηκε στους μπουρλοτιέρηδες του Κανάρη και όμως…Με έγκριση του Εκτελεστικού δόθηκε στους Υδραίους αυτή η αμοιβή (Φωτιάδης,Κανάρης,σ.257) ενώ οι Ψαριανοί πήραν μόνο αυτό ως απάντηση από το Μινιστέριο των Ναυτικών με το υπ’αριθμό 29 και ημερομηνία 28 Ιούνη 1822 έγγραφο απευθυνόμενο προς την φιλογενεστάτην βουλήν των Ψαρών:
«Ας μην παραπονεθή τώρα ουδείς,διότι το κοινόν ταμείον έχει έλλειψιν χρημάτων άμα όπου λάβει θέλει τους τα μετρήσει κατά την δοθείσαν υπόσχεσιν των ναυάρχων, και ας μείνωσιν αμέριμνοι»
Και έμειναν αμέριμνοι…
Ένα άλλο περιστατικό(Φωτιάδης,Κανάρης,σ.317) είναι αυτό που έγινε στις 10 του Αυγούστου όταν οι Ψαριανοί μαθαίνοντας τις προσπάθειες του Τούρκικου στόλου να προσκυνήσουν τα μικρά νησιά του Αιγαίου σπεύδουν στην Ύδρα για να συναντηθούν με τον εκεί στόλο και να κανονίσουν τις μετέπειτα ενέργειές τους. Οι Ψαριανοί καπεταναίοι μιλώντας με τους πρόκριτους τους το μόνο που δέχτηκαν ήταν ειρωνεία για την ψαριανή καταδρομή στο μικρασιατικό Τσανταρλί (όπου οι Ψαριανοί λαφυραγώγησαν την τούρκικη μικρή κωμόπολη). Οι Ψαριανοί αντιπρόσωποι τσαντισμένοι όδευσαν προς το λιμάνι όπου τους περίμεναν Υδραίοι με μαχαίρια και τους πέταξαν στη θάλασσα. Τελικά οι Ψαριανοί κατάφεραν να φτάσουν τα καράβια τους. Μα γιατί έγινε αυτό; Ας αφήσουμε τον Φωτιάδη να πει την εκτίμηση του:
“Μα γιατί φέρθηκαν με τέτοιον τρόπο οι Υδραίοι στους Ψαριανούς; Για την «κακιά αρχή» που κάνανε βγάζοντας τα καράβια τους τον πόλεμο προτού το γκουβέρνο τους μετρήσει τα γρόσια που γύρευαν.”
Να τι λέει και αυτό ακόμα το Εκτελεστικό με έγγραφο του στο Μινιστέριον των Εσωτερικών
Με ημερομηνία 17 Αυγούστου 1823:
“Η Διοίκησις έστειλεν αμέσως εις τας νήσους έγγραφον, προτρεπομένη την ταχίστην έκπλευσιν του στόλου, αλλά οι νησιώται απεκρίθησαν, κατά το σύνηθες, ότι άμα λάβουν τα χρήματα λύουν πανιά τα πλοία των, μόνον οι Ψαριανοί εδείχθησαν και αυθίς γενναίοι πατριώται, και έφθασαν με την αναλογία των πλοίων των εις τον Πόρον»
Κι άλλοι Υδραίοι συνεισέφεραν στην ενότητα των Ελλήνων…
Ένας είναι ο Ι. Ορλάνδος. Σταλμένος από τον Κουντουριώτη να κανονίσει τα των δανείων στο Λονδίνο έστελνε κάτι …ωραία γράμματα που μας έχουν μείνει μέσω του Αρχείου Γιώργη και Λάζαρου Κουντουριώτη.
- «Όλοι εχάρησαν εδώ στην Αγγλία ακούσαντες τον θάνατον του υιού Κολοκοτρώνη, και είπαν, η Έλλας έχει τώρα Διοίκησιν,το ίδιο εφώναξαν και οι εφημερίδες,οι αποστάται πρέπει να θανατώνονται”»(27)
- «Όθεν αν κατά την ευχήν ημών και των φίλων της Ελλάδος(των Άγγλων εννοεί…) η σεβαστή Διοίκησις έκρινεν αυτούς τους φατριαστάς (Κολοκοτρώνηδες) δι’ενός πολεμικού κριτηρίου εις διάστημα 24 ωρών και τους κατεδίκασεν εις θάνατον, και χωρίς να τους πιάση, ο Πρόεδρος θέλει αθανατίσει το ονομά του» (28)
Άξιο αντιπρόσωπο στείλαμε στην Αγγλία…
Παρατηρώντας κάποιος τις αναλογίες αρβανιτόφωνων και ελληνόφωνων Ελλήνων κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, αλλά και αργότερα, θα διαπιστώσει μία δυσανάλογη συμμετοχή Αρβανιτών στη Διοίκηση αλλά και στα αξιώματα. Να τι θέλω να πω:
Στις 18 Μαρτίου 1825 αφού ο Κουντουριώτης καθάρισε... την Ελλάδα από τον Θοδωράκη διόρισε Αρχιστράτηγο τον καπετάνιο Σκούρτη που ούτε είχε δει μάχη από κοντά.
Αλλά που βάζεις έναν Υδραίο ναυτικό μέσα στους στεριανούς; Έλεγε στους Στεριανούς τα δικά του τα υδραιοναυτικά «όρτζα πότζα» και αυτοί έλεγαν «Τι λέγει αυτός γαμώ το καυλί του» (Μακρυγ.τΑ,σ.234)....Το αποτέλεσμα ήταν ότι στη μάχη του Κρεμμυδιού οι δύο πλευρές ήταν παρομοίου μεγέθους απο αχρηστία του Σκούρτη έσπασε η γραμμή και χάθηκε η μάχη...πού εύκολα θα μπορούσε να κερδιθεί κάτω απο έναν ικανό στρατήγο.
Οι Ρουμελιώτες φεύγουν και επιστρέφοντας απέναντι βρίσκουν τον Κουντουριώτη στα Νεζερά...ανάμεσα τους ο Καραισκάκης δεν κρατάει τη γλώσσα του και του λέει:
«Ωρέ Κουντουριώτη,άκουγα και νόμιζα πως θα είναι όλο μυαλό το κεφάλι σου. Εσύ όμως έχεις τόσο μυαλό, όσο έχω εγώ σπόρο στ’αρχίδια μου» (28α)
Άλλο ένα περιστατικό που μας περιγράφει ο Δ. Φωτιάδης στο εξαίσιο έργο του:
Στέλνει ο Γιώργης Κουντουριώτης στον αδερφό του Λάζαρο: «Οι Υψηλαντο-Κολοκοτρωνισταί έσβησαν διόλου βλέποντες την ένωσιν του έθνους(!),αι αρχιστρατηγίαι έλειψαν εις το παντελές και μένει όλη η ισχύς εις την Διοίκησην»
Επιτέλους για τους Κουντουριωταίους οι αντάρτες άφησαν ήσυχη την Διοίκηση να κάνει …την δουλεία της.
Το νέο Εκτελεστικό βγάζει με ψήφισμα ότι το Ναύπλιο θα είναι η έδρα του. Μα το Ναύπλιο το κράταγε ο Πάνος ο Κολοκοτρώνης. Στις 6 του Μάρτη το υδραίικο καράβι «Κίμων» με κυβερνήτη τον Μιαούλη(!) μεταφέρει αυτή εδώ τη διαταγή της Διοίκησης στον Πάνο από τους Μύλους του Αργολικού.:
«Η Διοίκησις δια την ευκολωτέραν διάδοσιν των διαταγών της,αίτινες αποβλέπουσιν εις την ευταξίαν και ασφάλειαν της Πατρίδος,μεταβαίνει εις Ναύπλιον.
Όθεν διατάττει:
α)Να ετοιμάσουν ο Φρούραρχος και ο Έπαρχος Ναυπλίου ικανάς οικίας δια κατάλυμα της Διοικήσεως,των υπουργών και της φρουράς της εξακοσιών στρατιωτών.
β)Εντός μίας ώρας να πληροφορησώσι τον της Διοικήσεως αποστελλόμενον άνθρωπον.
γ)Αν παρέλθη η διορία αύτη, η Διοίκησις θέλει λάβει περί αυτών μέτρα διάφορα.
δ)Τα υπουργεία των Εσωτερικών και Πολεμικών να ενεργήσωσι την διαταγήν ταύτην.
Εκ Κρανιδίου τη 6η Μαρτίου 1824
Ο Πρόεδρος
Γ.Κουντουριώτης» (28β)
Στο τελεσίγραφο αυτό ο Πάνος απαντά αρνητικά και ο Κουντουριώτης με προκήρυξη κηρύττει τον Πάνο «αποστάτη και εχθρό του Ελληνικού Έθνους» .Και τότε αρχίζει η πολιορκία με δύο χιλιάδες Κρανιδιώτες και Υδραίους με αρχηγό τον καπετάνιο Σκούρτη...
Να και δύο κρίσεις, του Leake και του Μακρυγιάννη, για τους Υδραίους πριν φτάσουμε στην εξαιρετικής σημασίας κρίση του Φωτάκου:«Οι υψηλότερες τάξεις των Μοραιτών ισχυρίζονται να έχουν τους Υδραίους σε περιφρόνηση, ως αμαθείς, ανίδεους, αρβανίτικης ράτσας, καλούς ναύτες και έμπορους, αλλά που ξοδεύουν όλα τους τα λεφτά να χτίζουν και να πίνουν στην Ύδρα, όπου συνεχώς φιλονικούν μεταξύ τους.»
«Travels in the Morea: With a Map and Plans, William Martin Leake,σελ.346»
«῾Ο Κουντουργιώτης πῆγε εἰς τὴ Νύδρα κι᾿ ἄφησε εἰς τὸ ποδάρι του τὸν ᾿Αναγνώστη
Οἰκονόμου Νυδραῖο . Τοῦ εἰπα νὰ μοῦ δώσῃ αὐτοὺς τοὺς μιστοὺς νὰ
πλερώσω τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ λάβω κι᾿ ὅ,τι ἔδωσα. Λέγει τοῦ Παπαφλέσια,
μοῦ δίνει τοὺς παράδες, ὅ,τι μὄκανε· ὅμως νὰ τοῦ χαρίσω τὴς πιστιόλες
μου, ὅτι τὴς λιμπίστη . Τοῦ παράγγειλα κ᾿ ἐγὼ νὰ τοῦ γαμήσω τὸ
κέρατο, ὄχι θὰ τοῦ δώσω τ᾿ ἄρματά μου(!!), ὁποῦ τἄχω ἀπὸ δεκαοχτὼ χρονῶν
παιδί. Τὸν μούτζωσα καὶ δὲν τοῦ ξαναμίλησα. Πῆγε κι᾿ ὁ Κωσταντὴς Λευκάδιος
καὶ τοῦ ζήτησε τοὺς μιστούς, καὶ τοῦ πήρε τὴς πιστιόλες του. Κ᾿ εἶχε
ξύλινες ᾿σ τὸ ζουνάρι του· τὸν ρώτησα καὶ μοῦ τό εἰπε. ῾Ορίστε κι᾿ ᾿Αρβανίτικη
ἀρετή. ῾Ως τώρα εἴχαμε Βλάχικη, Κεφαλλωνίτικη, Φαναργιώτικη· ὁρίστε
κι᾿ ᾿Αρβανίτικη. Νά δικαιοσύνη, νά κυβερνῆται τῶν νέων ῾Ελλήνων!»
«Απομνημονεύματα ,Μακρυγιάννης Ιωάννης,σελ.143»
Η πιο σημαντική μαρτυρία γύρω από τους Αρβανίτες και την συμμετοχή τους στον Αγώνα είναι αυτή του Χρυσανθόπουλου Φώτιου-Φωτάκου που στάθηκε πάντα στο πλευρό του Γέρου και έγραψε εξαιρετικά απομνημονεύματα που θεωρούνται “προέκταση” αυτών του Κολοκοτρώνη αφού ήταν πάντα δίπλα του και σαν φίλος και σαν υπασπιστής του. Εκπροσωπεί τον Μωραΐτικο λαό και τις απόψεις του γενικώς.
Τι γράφει; (29)
{...Τοιαύτα έλεγαν εις τους ξένους, οίτινες ευκόλως επείθοντο, και ένας, ένας ήρχετο και επροσκολλάτο εις τον ένα και εις τον άλλον εξ αυτών, ο μεν δηλ. εις τον Μαυροκορδάτον, ο δε εις τον Νέγρην, και ο άλλος εις άλλον, εις τον Δημήτριον Υψηλάντην όμως δεν επλησίαζαν, διότι αυτός ήτο ενωμένος με το στοιχείον τού τόπου, και διά τούτο δεν τον εμπιστεύοντο ούτε ο Νέγρης, ούτε ο Καρατσάς, ούτε ο Μαυροκορδάτος. Κατά δυστυχία όμως με τούς τελευταίους τούτους εσυμφώνησαν όλη η φυλή των Αλβανών- Ελλήνων-Σουλιωτών(σημ.-Αρβανιτών δηλαδή-), και πρώτη όλων τούτων η νήσος Ύδρα έδωκεν εις αυτούς την ηθικήν και υλικήν δύναμιν. Όσον και αν θέλη τις να εξυμνήση τον ηρωϊσμόν και τον πατριωτισμόν της φυλής αυτής, θα την εύρη πάντοτε να αγαπά μάλλον τα υλικα συμφέροντα, παρά την αθάνατον δόξαν. Εντεύθεν και από αυτούς όλους έλαβαν την αρχήν των και εγένοντο εις τον τόπον όλα τα γνωστά δυστυχήματα τών εμφυλίων πολέμων,και των άλλων ταραχών. Οι γνήσιοι Έλληνεςθέλοντες να φανούν ανώτεροι και ανεκτικώτεροι δια τον γενικον σκοπόν, και να μη κατηγορηθουν ως αποκλειστικοί, ηθέλησαν να δεχθούν, και εδέχθησαν και απο όλα τα τμήματα πληρεξουσίους επί ψιλώ ονόματι και χωρίς να έχουν και πραγματικόν πληθυσμόν . Ούτοι ούτε φόρους επλήρωναν, ούτε αγγαρείαν καμμίαν έκαμναν, ούτε στρατιώτας έδιδαν, ούτε βάρη υπέφεραν, ούτε την παραμικραν δούλευσιν έκαμναν χωρίς να πληρωθούν. Όλα τα βάρη και τας βασανους του αγώνος οι εντόπιοι τας υπέφεραν μόνοι. Ούτοι ενεργούσαν γενναίως απαθώς και αδόλως, εκείνοι δολίως, υπούλως και πονηρώς εβουλεύοντο, ώστε κατώρθωσαν και απέκτησαν δικαιώματα, εδυνάμωσαν, έλαβαν την πλειοψηφίαν εις την διοίκησιν, και έσπρωξαν τούς έντοπίους έξω τών πολιτικών πραγμάτων. Το πνεύμα αυτό εξακολούθει τότε, το αυτό πνεύμα και η αυτή ενέργεια εξακολουθεί όλον ένα και έως της σήμερον(30). Ένεκα δε τούτου γεννάται η δυσπιστία μεταξύ τών Έλληνικών τμημάτων, και προέρχονται όλα τα κακά εις το Έθνος.
Ενταύθα η πολιτική ραδιουργία ευρίσκει άφθονον τροφήν, η δε εθνική πρόοδος οπισθοδρομεί. Τέλος πάντων άρχισαν να συνέρχωνται οί πληρεξούσιοι και των δύο μερών, καί οι μεν ώρισαν ως τόπον συναθροίσεως το Κρανίδι και το Καστρί τής Έρμιόνης, το δε άλλο μέρος τουΎψηλάντη και Κολοκοτρώνη το Ναύπλιον....}
Περιεκτικά ο Φωτάκος μας δίνει την κατάσταση που επικρατούσε και δίνει οριστική απάντηση σε όσους, λίγους βέβαια, μιλούν για αρβανίτικη καταγωγή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη._
Αυτοί λοιπόν ήταν οι Υδραιοσπετσαίοι ,δείτε την συνεισφορά τους, κρίνετέ την και κάντε μία σύγκριση όσο αδόκιμη και αν είναι με την συνεισφορά των Ψαριανών, των μπουρλοτιέρηδωντους που αυτοί κυρίως έκριναν τον Αγώνα στη θάλασσα, και πρωτίστως του Κωνσταντή τουΚανάρη που στάθηκε από τους λίγο τόσο ανιδιοτελείς αγωνιστές εκείνη την εποχή.
συνεχίζεται...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου