ΑΡΙΣΤΕΡΑ:ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ (2)

ΓΕΝΙΚΑ

Φωτο Carlos Abertos

α) Προβλέπεται ότι δεν πρέπει να υπάρχουν δήμοι με πληθυσμό κάτω των 25.000 στο λεκανοπέδιο και κάτω των 10.000 στην υπόλοιπη χώρα, εκτός και αν δεν γίνεται αλλιώς, όπως σε κάποιες νησιωτικές περιοχές. 

β)Αλλαγές έχουμε και στην εκλογική διαδικασία, αφού για πρώτη φορά θα γίνονται εκλογές για τον δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης ανά πενταετία, οι οποίες θα συμπίπτουν, στο εξής, με τις ευρωεκλογές.

Στη διανομή των εδρών καταργείται το 42% που υπήρχε ως τώρα με τον νόμο Παυλόπουλου. Επανέρχεται το 50% συν 1, για την εκλογή δημάρχου και περιφερειάρχη, αλλά η διανομή των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων είναι δυσανάλογα μεγάλη υπέρ του πρώτου συνδυασμού, ο οποίος ακόμα και με το ¼ των ψήφων την πρώτη Κυριακή διεκδικεί ακόμη τα 3/5 των δημοτικών ή περιφερειακών συμβούλων.

Φωτο Carlos Abertos

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

Περίπου 360 αρμοδιότητες περνάνε στην περιφέρεια.Στις αρμοδιότητες περιφερειών περιλαμβάνονται: 

• ο αναπτυξιακός προγραμματισμός στο ευρύ χωρικό επίπεδο της περιφέρειας, 
• η διαχείριση των υδάτινων πόρων, 
• ο συντονισμός και έλεγχος των νοσοκομείων και κέντρων υγείας
• η κατασκευή οδικών, λιμενικών κλπ. έργων. 
• ανάπτυξη, γεωργία, φυσικοί πόροι, απασχόληση, εμπόριο, μεταφορές, τουρισμό, υγεία (με 23 συγκεκριμένες αρμοδιότητες), 
• πολιτική προστασία, διοικητική μέριμνα, παιδεία, αθλητισμό…. 

Στην περιφέρεια Αττικής και στο μητροπολιτικό διαμέρισμα Θεσσαλονίκης μεταφέρονται ακόμη περισσότερες επιπλέον αρμοδιότητες.

Οι αρμοδιότητες οι οποίες δίνονται στους δήμους είναι πολλές και σημαντικές: 

• άσκηση κοινωνικής πολιτικής, πρόνοια και δημόσια υγιεινή, 
• περιβαλλοντική και πολιτική προστασία, πολεοδομικές αρμοδιότητες, αρμοδιότητες, 
• παιδεία, εκπαίδευση, οι σχολικές υποδομές, 
• αθλητισμός, νέα γενιά, προγράμματα κατάρτισης και ακόμη, 

(Επιλογές από τα ΕΝΘΕΜΑΤΑ της Αυγής, που επιμελείται ο Στρατής Μπουρνάζος)

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, τους πόρους του κεντρικού κράτους προς τους νέους δήμους και περιφέρειες θα καθορίσει υπουργική απόφαση. Στο νόμο όμως αναφέρονται εννέα ακόμη πηγές χρηματοδότησης, κυρίως ιδιωτικής λογικής, αφού οι νέοι ΟΤΑ αναμένεται να αντλούν πόρους από δάνεια, τέλη, την Ευρωπαϊκή Ένωση, χορηγίες, κληρονομιές κ.ά. Οι περιφέρειες θα κληθούν να αξιοποιήσουν τις επιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βέβαια, και στο πλαίσιο της συγκυρίας, ο «Καλλικράτης» επιδιώκει ρητά και την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων εξοικονόμησης κρατικών δαπανών.

ΕΠΟΠΤΕΙΑ

Φωτο Carlos Abertosλεζάντας

Σημειώνεται η θέσπιση ενός νέου επιπέδου γενικών κρατικών διοικήσεων, μη αιρετών, πάνω από το αυτοδιοικούμενο περιφερειακό, το νέο εκλογικό σύστημα, καθώς και έναν νέο τρόπο ρύθμισης, εποπτείας και ελέγχου των οικονομικών των ΟΤΑ. Επομένως ο κράτος θα κάνει τον έλεγχο νομιμότητας και τον πειθαρχικό έλεγχο: θα υπάρχει δηλαδή μια αυτοτελής υπηρεσία εποπτείας, από τα πάνω, που δεν θα είναι βέβαια αιρετή. Η «εποπτεία» είναι μια πολύ έντονη υποβάθμιση του αυτοδιοικητικού ρόλου της περιφέρειας με τη θεσμοθέτηση της αποκεντρωμένης διοίκησης, μιας κρατικής οντότητας πάνω από τις περιφέρειες. Δημιουργούνται επτά ευρείες κρατικές περιφέρειες, λ.χ. Ανατολική, Κεντρική Μακεδονία και Θράκη· Δυτική Μακεδονία και Ήπειρος· Στερεά Ελλάδα και Θεσσαλία κ.ο.κ. Συνεπώς, και τώρα έχουμε, για άλλη μια φορά, μια ατελή διαδικασία δευτεροβάθμιας «αυτοδιοικητικοποίησης» του κράτους.

Αυτή η αναδιάρθρωση, ο Καλλικράτης ακολουθεί ορισμένες διεθνείς τάσεις κρατικών πολιτικών αναδιαρθρώσεων. Υπάρχει ένα πολύ σοβαρό θέμα κλίμακας, κάθε φορά, στην οποία αρθρώνεται η πολιτική εξουσία:

Η συγκυρία στην οποία εισάγεται αυτή η αναδιάρθρωση, η συγκυρία της κρίσης είναι αποκαλυπτική. Η καλλικρατική μεταρρύθμιση ουσιαστικά δεν είναι τίποτα άλλο από μια σημαντική διάσταση –η ραχοκοκαλιά, θα έλεγα– ενός μετασχηματισμού της αστικής εξουσίας στη χώρα, η οποία μεταβαίνει από αυτό που γνωρίζαμε και κατανοούσαμε ως «κυβέρνηση» σε εκείνο που περιγράφεται και βιώνουμε ως «διακυβέρνηση». Έχουμε δηλαδή, μέσω του Καλλικράτη, αυτό που έχει επισημανθεί και από τη σχετική προβληματική ως «αποκένωση του κράτους» (hollowing out of the state).

Φωτο Carlos Abertos

Ο Γ. Παπανδρέου είναι σαφής επ’ αυτού, καθώς έχει τονίσει: «Με τον Καλλικράτη το κράτος περιορίζεται στις επιτελικές και εποπτικές του αρμοδιότητες» (28.4.2010).

Η  Αριστερά πρέπει να πάψει να αντιλαμβάνεται την πολιτική εξουσία, στην οποία συμμετέχει και θα συμμετάσχει σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, εργαλειακά.