1) navarino-s.blogspot.gr/
Αν και ο αριθμός αυτών των εργαζομένων έχει περιοριστεί πλέον πολύ δραστικά, υπάρχουν ακόμη κάποιοι που έστω για λίγο θα «δραπετεύσουν!». Και αρκετοί, ελπίζω, από αυτούς θα πάρουν μαζί τους και ένα βιβλίο. Και επειδή η αγορά του βιβλίου πέρα από το κόστος του, εμπεριέχει και το στοιχείο του ρίσκου: να πέσει κανείς, δηλαδή, σε κάποιο ανιαρό σύγγραμμα και να μη χαρεί αυτό που λέμε: χαρά της ανάγνωσης, νοιώθω την ανάγκη να προτείνω ένα βιβλίο πολύ ισχυρής εγγύησης. Πρόκειται για την πλήρη συλλογή διηγημάτων του Αντών Τσέχωφ: «Η ΑΓΑΠΗ και 32 ΑΛΛΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ» των εκδόσεων ΕΣΤΙΑ και σε μετάφραση Βασίλη Ντινόπουλου. Και δεν είναι τώρα ότι τα γράφω αυτά λόγω της δικής μου αδυναμίας, μάλλον, πάθους θα έλεγα για τον εν λόγω συγγραφέα που στην κλίμακα της παγκόσμιας τέχνης του λόγου τα παραλέω και κατατάσσω τα θεατρικά του έργα αμέσως μετά το αρχαίο ελληνικό δράμα και τα διηγήματα του αμέσως μετά την Οδύσσεια του Ομήρου, είναι βλέπεις και η παγκόσμια κριτική και αντίληψη που θεωρεί τον Τσέχωφ ως τον σπουδαιότερο θεατρικό συγγραφέα της νεώτερης ιστορίας και τα διηγήματα του ως τα κορυφαία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ένα βιβλίο «βιβλιοθήκης» όπως λένε κάποιοι και συμπληρώνουν ότι γύρω στα 100 βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας είναι αυτά που δεν πρέπει να λείπουν από κανένα σπίτι.
Δεν θα σας κουράσω άλλο. Θα παραθέσω μόνο μια φράση του Χάρολντ Μπλούμ του αποκαλούμενου και Πατριάρχη της Κριτικής, για τη γραφή του Τσέχωφ: Μπορεί να ακούγεται αφελές, αλλά η μεγαλύτερη δύναμη του Τσέχοφ είναι πως μας δημιουργεί την εντύπωση, εκείνη την ώρα που διαβάζουμε, πως επιτέλους βρήκαμε την αλήθεια της ανθρώπινης κατάστασης, το ατέλειωτο κράμα πεζής δυστυχίας και τραγικής ευτυχίας που ορίζει τη ζωή μας.
Και να πω δυο λόγια για την αριστουργηματική μετάφραση του Βασίλη Ντινόπουλου ενός παθιασμένου ανθρώπου που μετά την αποστρατεία του με το βαθμό του ταξίαρχου, έμαθε ρώσσικα μόνο και μόνο για τον Τσέχωφ και μας έχει προσφέρει τις καλύτερες μεταφράσεις των έργων του.
2) http://librofilo.blogspot.gr/ "Το κορίτσι λεγόταν Νίκη"...
Από τους πολυγραφότερους (και πιο ενδιαφέροντες) συγγραφείς της γενιάς του, ο Χρήστος Χωμενίδης (Αθήνα,1966) επανέρχεται δυναμικά στην λογοτεχνική επικαιρότητα με ένα (ίσως το καλύτερό του μετά το "Σοφό παιδί") βιβλίο - σκιαγράφηση της οικογενειακής του ιστορίας μέσα από τη ζωή της μητέρας του. Η έξοχη "ΝΙΚΗ" (Εκδ. Πατάκη, σελ.492), δεν είναι απλά η ιστορία μιας γυναίκας και του οικογενειακού της περιβάλλοντος αλλά μέσα από τις σελίδες του βιβλίου περνάει ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας από την Μικρασιατική καταστροφή μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ΄50.
Είναι η ιστορία μιας γυναίκας που γεννήθηκε σε μια ασυνήθιστη οικογένεια και έζησε σε ταραγμένους και ενδιαφέροντες καιρούς (ευχή και κατάρα αυτό για έναν άνθρωπο). Γεννημένη λίγο πριν τον Β Παγκόσμιο πόλεμο, η Νίκη Αρμάου, κόρη μεγαλοστελέχους του Κ.Κ.Ε. και βουλευτή του κόμματος πριν την δικτατορία της 4ης Αυγούστου, είναι ένα κορίτσι που βιώνει από βρέφος ακόμα το κυνηγητό της εξουσίας από τη μία αλλά και την προσήλωση προς ένα σκοπό, την αφοσίωση σε μια ιδεολογία που έμπαινε πάνω από οτιδήποτε άλλο.
Ο Χωμενίδης επιλέγει την πρωτοπρόσωπη αφήγηση στην ιστορία. Η Νίκη αφηγείται τη ζωή της και μέσα από αυτήν παρακολουθούμε την ιστορία της οικογένειας της. Ο βίαιος ερχομός από την Κων/λη του πτωχευμένου παππού της και ο αγώνας του ίδιου, της συζύγου του και των παιδιών του για επιβίωση. Η ανέλιξη του πατέρα της, που αξιοποιώντας την ωραία του εμφάνιση, την γλυκύτητα του χαρακτήρα του και την εργατικότητά του, καταφέρνει να εκλεγεί σε νεαρότατη ηλικία βουλευτής του Κ.Κ.Ε, και να θεωρείται μία από τις μεγάλες ελπίδες του. Η ζωή της οικογένειας στην Κατοχή και οι γάμοι των δύο θείων της (αδερφών του πατέρα της) με δωσίλογους (διαφορετικής κλίμακας και προσωπικότητας βέβαια ο μεν από τον δε, αλλά συνεργάτες των κατακτητών εν πολλοίς), η επιστροφή των δύο γονιών (χαμένων μεταξύ τους κατά τη διάρκεια του πολέμου), η απομάκρυνση από τον στενό κομματικό πυρήνα του πατέρα, η περίοδος της απελεύθερωσης, ο εμφύλιος και μετά ο "εγκλεισμός".
Η Νίκη θα ακολουθήσει τους γονείς της σε μια ιδιόμορφη αυτοεξορία σε ένα συγκλονιστικό κομμάτι του βιβλίου, ένα μέρος της ζωής της που θα καθορίσει και θα διαμορφώσει την προσωπικότητά της. Ο πατέρας της, μη μπορώντας να πάει "στο βουνό" (το Κόμμα τον είχε διαγράψει), ούτε να διαφύγει στο εξωτερικό και για να αποφύγει τη σύλληψη και την εκτέλεση, αποφασίζει να κρυφτεί κάπου στην Αθήνα για να αποφύγει τα χειρότερα. Η αρχική εντύπωση ότι θα είναι για λίγο καιρό, διαψεύδεται από τα γεγονότα και ο εγκλεισμός σε ένα σπίτι "αυλή των θαυμάτων" όπου ζουν διάφορες οικογένειες θα διαρκέσει επτά έτη. Η Νίκη θα ζήσει εκεί με διαφορετικό όνομα, και υποχρεωμένη να βγαίνει σε μια ασφαλή περίμετρο για να κάνει τα βασικά ψώνια της οικογένειας από τα 10 έως τα 17 της, χωρίς να πηγαίνει σχολείο και με μοναδική έξοδο στον έξω κόσμο, μια βόλτα κάθε βδομάδα με τη θεία της που περνούσε να την πάει βόλτα με το αυτοκίνητο.
Το 1955 με τα πρώτα δημοκρατικά ανοίγματα της τότε κυβέρνησης, η οικογένεια βγαίνει από την κρυψώνα της και η Νίκη αρχίζει να ζει πρώτη φορά στη ζωή της ως ελεύθερος άνθρωπος. Θα πιάσει δουλειά, θα έρθουν τα προβλήματα της καθημερινότητας, ο πρώτος μεγάλος και πανίσχυρος έρωτας, οι προστριβές με την οικογένεια.
Η ροή της ιστορίας που αφηγείται με απλό και κατανοητό αλλά και πολύ ζωντανό τρόπο ο Χωμενίδης σε αφοπλίζει, και το βιβλίο κυλάει σαν νερό παρά τα βαριά ιστορικά γεγονότα που διαδραματίζονται στις σελίδες του. Οι έντονες εικόνες κάποιων σκηνών μένουν χαραγμένες στη μνήμη. Ο πρόσφυγας παππούς να σέρνει το καρότσι του στη Συγγρού και να μαζεύει γόπες και προφυλακτικά, οι πρώτες αναμνήσεις από τη ζωή στα νησιά, οι σκηνές της Κατοχής, η φυγή των δωσιλόγων για την Αυστρία και η συνάθροισή τους στο καμπαρέ "Μαύρος Γάτος", οι ημέρες και οι νύχτες στο διαμέρισμα/φυλακή και μετά το ξεπέταγμα, η έφηβη που γίνεται γυναίκα, το χαστούκι του πατέρα, το γεύμα με την οικογένεια και τον αγαπημένο που δεν γίνεται αποδεκτός.
Προσεκτική καταγραφή των ιστορικών γεγονότων χωρίς ακρότητες και με σεβασμό στα πρόσωπα, εξαιρετική διαχείριση του ογκώδους υλικού χαρακτηρίζουν το βιβλίο. Ο Χωμενίδης διατρέχει την κοινωνικοπολιτική ιστορία της χώρας και στο μυθιστόρημα του (γιατί ας μη ξεχνάμε ότι πάνω απ'όλα είναι μυθοπλασία, δεν είναι ιστορική καταγραφή), οι χαρακτήρες του διακρίνονται από την αντιφατικότητα και τις πολυσχιδείς πλευρές που υπάρχουν στον καθένα μας. Τα ονόματα των ηρώων είναι αλλαγμένα και ορισμένα περιστατικά δεν περιγράφονται όπως ακριβώς έγιναν αλλά υπάρχει μυθοπλαστική παρέμβαση, ο συγγραφέας όπως αναφέρει στην εισαγωγή του, προσπάθησε να μείνει πιστός στο "πνεύμα της ιστορίας" και το κατάφερε.
Η "ΝΙΚΗ" είναι ένα μυθιστόρημα χορταστικό, όπου εναλλάσσονται οι σκηνές δράματος με σκηνές γεμάτες χιούμορ, οι χαρακτήρες είναι τρομερά ενδιαφέροντες (ακόμα και οι πιο δευτερεύοντες) ενώ δεν ενοχλεί το κάποιες φορές γλίστρημα (ηθελημένο σίγουρα) προς μια πιο γκροτέσκα απεικόνιση κάποιων γεγονότων. Η παράθεση των ιστορικών γεγονότων δεν είναι στείρα και αδιέξοδη αλλά αποτελεί ένα σχόλιο για τη γενικότερη ιστορική πορεία της χώρας. Η ηρωίδα, η θαυμάσια Νίκη προβάλλει ως ένας ολοζώντανος και υπέροχος μυθιστορηματικός χαρακτήρας (πόσο ταιριαστή η εικόνα του εξωφύλλου με το περιεχόμενο!), που σου μένει αξέχαστος κυριαρχεί στο βιβλίο και σ'ακολουθεί παντού, όχι μόνο όταν το διαβάζεις αλλά και για αρκετό καιρό μετά. Νομίζω ότι θα ήταν υπερήφανη για το βιβλίο που της αφιερώνει ο γιός της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου