Πέθανε ο καπετάν-Κεμάλ του ΔΣΕ, εμβληματική προσωπικότητα σε Ελλάδα και Τουρκία
Κωνσταντινούπολη, Τουρκία 17/8/2011
Την τελευταία του πνοή άφησε ο Τούρκος μαρξιστής πολιτικός και διανοούμενος Μιχρί Μπελί, γνωστός στην Ελλάδα του Εμφυλίου ως ο καπετάν-Κεμάλ του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Ο Μιχρί Μπελί θεωρείτο η ζώσα ιστορία της τουρκικής Αριστεράς. Η μακρά του πολιτική πορεία συναντήθηκε αρκετά νωρίς με εκείνη της ελληνικής Αριστεράς, στη διάρκεια του Εμφυλίου. Η περίπτωση του καπετάν-Κεμάλ του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, ως σημείο συνάντησης των κομμουνιστικών κινημάτων των δύο χωρών, είναι αναμφισβήτητα μοναδική.
Ο Μπελί γεννήθηκε το 1916 στη Σιλιβριά της Ανατολικής Θράκης. Αφού αποφοίτησε το 1937 από το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, την άλλοτε αμερικανική Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης το 1937 και μετέβη στη συνέχεια με υποτροφία στις ΗΠΑ.
Το αντικείμενο των σπουδών του ήταν η ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μετά τo Μικρασιατικό Πόλεμο. Ως αριστερός διανοούμενος στις ΗΠΑ σύντομα εντάχθηκε στο κίνημα για την προάσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων του αμερικανικού Νότου, στο Mισισιπή. Επέστρεψε στην Τουρκία το 1941 μέσω της Ιαπωνίας και τη Κίνας και δραστηριοποιήθηκε στις τάξεις του Τουρκικού Κομμουνιστικού Κόμματος ως μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και ιδρυτής της Ένωσης Προοδευτικής Νεολαίας. Την ίδια περίοδο προσελήφθη ως μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας στην Οικονομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης. Το 1944 καταδικάζεται σε ποινή διετούς φυλάκισης και εξορίας. Το 1947 καταφεύγει παράνομα στην Ελλάδα και εντάσσεται στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού στη Θράκη, εκδίδοντας αρχικά την τουρκόφωνη εφημερίδα Savas (Πόλεμος) και πολεμώντας ως Καπετάν-Κεμάλ μαζί με ένα μεικτό τάγμα στο οποίο συμμετείχαν μειονοτικά στοιχεία -κυρίως Πομάκοι και Αθίγγανοι- αλλά και πλειονοτικά στοιχεία της ελληνικής Αριστεράς. Τραυματίζεται και μεταφέρεται για νοσηλεία στη Βουλγαρία αρχικά και στη συνέχεια στη Μόσχα. Επιστρέφει στην Ελλάδα και συμμετέχει στις πολεμικές επιχειρήσεις στο πλευρό των κομμουνιστικών δυνάμεων μέχρι την τελική ήττα τού 1949. Το 1950 επέστρεψε στην Τουρκία για να ακολουθήσει μία μακρά πορεία φυλακίσεων και εξοριών που διήρκεσε μέχρι και το 1992. Η πολιτική του πορεία διασταυρώθηκε με εμβληματικά ονόματα του ένοπλου κινήματος της τουρκικής Αριστεράς. Το 1979 αποτέλεσε στόχο δολοφονικής επίθεσης, από την οποία διέφυγε βαριά τραυματίας. Μετά το πραξικόπημα του 1971 βρέθηκε αρχικά φιλοξενούμενος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης στη Μέση Ανατολή και στη συνέχεια εξόριστος της Δυτική Ευρώπη. Το 1979 έγινε στόχος απόπειρας δολοφονίας από την οποία διέφυγε βαριά τραυματισμένος. Ανάλογη ήταν η πορεία του και μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Εβρέν το 1980: Διέφυγε στη Μέση Ανατολή και στη συνέχεια μετέβη στη Σουηδία όπου παρέμεινε μέχρι το 1992. Από το 1975 και ένθεν άρχισε η ενασχόλησή του με το Κουρδικό, καταλήγοντας σε μία πρόταση για λύση του προβλήματος στο πλαίσιο ενός ενιαίου κράτους.
«Καπετάν Κεμάλ: Ένας σύντροφος»
Η θυελλώδης ζωή του έγινε προ ετών αντικείμενο του ντοκιμαντέρ «Καπετάν-Κεμάλ, Ένας Σύντροφος», διάρκειας 52 λεπτών, που φέρει της σκηνοθετική υπογραφή του Φώτου Λαμπρινού.
Μέσα από την ταινία, ο Μιχρί Μπελί επισκέφθηκε και πάλι τη Θράκη, για να ξαναβρεί τους εναπομείναντες στη ζωή συντρόφους του, εκείνους που του έδωσαν το όνομα «καπετάν-Κεμάλ» και τον θυμούνται μέχρι και σήμερα ακόμη με αυτό το όνομα.
Η αφήγηση του Μπελί, ο οποίος ξεφυλλίζει το ημερολόγιο των αναμνήσεων του από τη Θράκη του Εμφυλίου, συνδυάζεται με σπάνια κινηματογραφικά ντοκουμέντα της πολυτάραχης εκείνης περιόδου, αλλά και την παρουσίαση της εξέλιξης μέχρι τη σύγχρονη εποχή των γεγονότων που σημάδεψαν τη ζωή του ήρωα της ταινίας.
ΔΗΜΑΡ: Χάθηκε ένα από τα σύμβολα της Αριστεράς
«Αποχαιρετούμε τον Καπετάν Κεμάλ, φίλο της Ελλάδας και σύντροφο στους αγώνες του ελληνικού λαού. Με τον θάνατό του η τουρκική Αριστερά χάνει ένα από τα σύμβολά της και ο ελληνικός λαός έναν ειλικρινή φίλο» αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Δημοκρατική Αριστερά.
«Ο Μιχρί Μπελί αφιέρωσε όλη του τη ζωή στον αγώνα για ειρήνη, δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη. Όπως όλοι οι αγωνιστές της γενιάς του, υπέστη απίστευτες κακουχίες και διώξεις από το τουρκικό κράτος. Περίπου τριάντα χρόνια της ζωής του τα πέρασε σε φυλακές και εξορίες. Στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα ήταν αρχηγός τάγματος του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας και τραυματίστηκε δύο φορές. Την περίοδο της χούντας του Εβρέν έφυγε από την Τουρκία, για να επιστρέψει στις αρχές της δεκαετίας του ‘90» υπενθυμίζει η ΔΗΜΑΡ.
Η ΚΕ της Δημοκρατικής Αριστεράς εκφράζει την βαθιά θλίψη της για τον θάνατό του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου