ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΑΧΑΡΩΣ: Η ΚΟΡΔΟΡΟΥΓΑ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΩ ΠΟΛΗ

Αν είναι δυνατόν ......

Ένα από τα νεότερα αστικά κέντρα της Πελοποννήσου είναι η Ζαχάρω.

 Οι πρώτοι κάτοικοί[1] ήταν Αλβεναίοι, από το ιστορικό και περήφανο χωριό Άλβενα, τη σημερινή Μίνθη που είναι στους πρόποδες της Βουνούκας. Αυτοί λοιπόν χρησιμοποιούσαν την περιοχή της Ζαχάρως αλλά και του Κακοβάτου ως χειμαδιά από τα προεπαναστατικά χρόνια. 
 Έτσι από εκείνα τα χρόνια είχαν φτιάξει πρόχειρες καλύβες στην απάνω πόλη, στο μικρό λόφο του Αγίου Σπυρίδωνα. Οπότε εκείνα τα πρώτα χρόνια η περιοχή έφερε το όνομα «Άλβεναίϊκα Καλύβια» με τα οποία σε αντιδιαστολή η νοτιότερη ρούγα ονομάσθηκε αργότερα «Πέρα Καλύβια»  Αξίζει να σημειώσουμε ότι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σε αυτό το λόφο ήταν οι αποθήκες του Αγά του Λάλα, που διαφέντευε ολόκληρη την περιοχή από την Αγουλινίτσα μέχρι τη Σαχάρω[2].

Μετά την απελευθέρωση και τη δημιουργία του Ελληνικού κράτους {περίπου το 1830} ο κάμπος της Ζαχάρως άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία με βασική καλλιέργεια τα αμπέλια και τη σταφίδα, οπότε κατά τη δεκαετία 1850-1860 στη θέση των καλυβιών κτίσθηκαν τα πρώτα σπίτια γύρω από τον Άγιο Σπυρίδωνα και προς το ανατολικό ύψωμα  που έκαναν το νεκροταφείο. Ακριβώς αυτός ο λαιμός με κέντρο το θρυλικό πλάτανο ονομάσθηκε ΚΟΡΔΌΡΟΥΓΑ η ονομασία οφείλεται στην οικογένεια Κόρδα, της οποίας η περισσότερη περιοχή ήταν ιδιοκτησία.[3]

Καφενείο Καρδαρά

 Μια άλλη άποψη είναι ότι πήρε αυτό το όνομα από τους ίδιους τους Αλβεναίους και σχετίζεται με την Κορδόρουγα του χωριού Κούβελα.[4] Η πρώτη άποψη υπερτερεί, με τη δεύτερη να είναι αδύνατη καθότι στην ίδια την Άλβενα δεν υπάρχει τέτοια ονομασία αν και το χωριό ήταν αδελφό με το Κούβελα πράγμα που  θα δικαιολογούσε τη σχετική «μετανάστευση και ονομασία». Το πιθανότερο είναι οι Κορδαίοι να έχουν σχέση με αυτούς του Κούβελα.

Ξακουστές γειτονιές-ρούγες της πόλης ήταν η Λιγδόρουγα και η Κάτω Ρούγα. Η Λιγδόρουγα πήρε το όνομά της από τους πρωτοκατοικήσαντες, που τους καλούσαν τότε Λιγδίτες και ήταν οι γνωστοί Μπολιαραίοι   

Μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες του περασμένου αιώνα το κέντρο ή αγορά της Ζαχάρως ήταν η επάνω πόλη με πρωταρχικό σημείο αναφοράς  τον Άγιο Σπυρίδωνα.(Σε αυτή την επάνω πόλη κυρίαρχα κέντρα, όχι μόνο των εμπορικών δραστηριοτήτων, αλλά και των ολίγων έστω πολιτιστικών ήταν διάφορα μαγαζιά με σχετική τοπική ιστορική σημασία, όπως:

Ζαχαροπλαστείο Ζαφειρόπο

Το καφενείο του Καρδαρά

Το καφεινείο του Μουσαμά

Το Ζαχαροπλαστείο του Ζαφειρόπουλου (αξέχαστα εκείνα τα γαλακτομπούρικα)

Η έδρα του τότε Σταθμού Χωροφυλακής και της Στρατιωτικής και παραστρατιωτικής Αρχής (χήτες και λοιποί παρακρατικοί) στο σπίτι του Σίλου με το θρυλικό κατώι της Σιλογιαννούλας (δες ανάρτηση της 19-12-2011)

Μέγιστα κέντρα αναφοράς της αλλοτινής εκείνης εποχής ήσαν και διάφορα σημεία με πρώτα τον θρυλικό  πλάτανο της Κορδόρουγας και τη βρύση του Λώρη, την οποία κάποτε την έλεγαν βρύση της Καλλιρρόης

Γειά σου ρε Ασημακόπουλε  ΑΤΟΦΙΕ!

Η μικρή αναφορά για την επάνω πόλη αφιερώνεται ειδικά στους παλιούς συμμαθητές στο Γυμνάσιο (τα ονόματά τους στην άλλη ανάρτηση), στον αγαπητό συγκάτοικο και πρώτο φίλο στα φοιτητικά μου χρόνια στη Θεσσαλονίκη, Γιώργο Ασημακόπουλο ή Κορέλα, που τώρα γιατρεύει και γητεύει τους Σπαρτιάτες και στον κουμπαράκο Γιώργο Ζήρο, που οι περισσότεροι έχουν διατελέσει "Μικροί Ήρωες" της Κορδόρουγας.

Καφενείο Μουσαμά

   Σε νέα μας ανάρτηση θα διανθίσουμε την αναφορά για την Κορδόρουγα με μιά πιπεράτη αφήγηση του κουμπαράκου μου με ηρωϊδα την αγαπητή μας συμμαθήτρια, φίλτατη  Ρέα Παπαδοπούλου, νυν κυρία Γεωργίκου και αρχόντισα, γνωστή τοις πάσι, αλλά και με μια θύμηση δική μου για την άλλη συμμαθήτριά μας, την  αείμνηστη και μακαριστή Γωγώ Πόθου από τον Κακόβατο. Η αναφορά για τη Γωγώ θα είναι ένα στεφάνι λουλούδια, μια επιμνημόσυνη τιμή.

---

[1] Οικογένειες που μετοίκησαν στη Ζαχάρω από την Άλβενα

Γκότσης	Μπολιάρης	Σκαντζάρης	Τερζής
Γιαννακόπουλος	Μπούτσικας	Σταθόπουλος	Τζαμαλούκας
Γουργούλης	Μπούσμπουρας	Στριγγλής	Τζίνος
Αγριος	Δρακόπουλος	Ξυνής	Τριγάζης
Αδαμόπουλος	Δρίβαλος	Παπαδόπουλος	Τσικνιάς
Αρτουμάς	Ζήρος	Παπαθανασόπουλος	Τσιρώνης
Αθανασούλιας	Κάκας	Πανταζόπουλος	Τσούνηςς
Αρβανίτης	Κεκέσης	Ξυνής	Φουρλής
Γεωργούλιας	Κόντος	Σαμπρής	Χρυσικόπουλος
Βορβιλάς	Καραπαναγιώτης	Παλιάρος
Γκέκας	Κριτσέλης	Σάσσαλος
Γιαννακόπουλος	Μουσαμάς	Σπηλιόπουλος

[2] Αρκετα στοιχεία αυτού του μικρού πονήματος είναι από τη σελίδα www.minthi-albena.gr που επιμελείται ο φίλτατος Αγαθοκλής Παναγούλιας.

[3] Αυτή την  αναφορά μας την έκανε ο Φώτης Βολτέας ή Ρέγγος, βέρος Κορδορουγίτης , που όλα τα τελευταία χρόνια περίπου 60 χρόνια διετέλεσε με την όλη του παρουσία, το μπαϊρι του ο βασιλιάς της Κορδόρουγας. Μπροστάρης και οδηγητής σε όλα τα παιχνίδια των παιδιών. Το "λουρί της μάνας" και τα αερόστατα πολλοί τα θυμούνται με συγκίνηση και νοσταλγία. 

[4] Κούβελα (Λιόπεσι)είναι ένα από τα Σουλιμοχώρια, τα θρυλικά αρβανιτοχώρια. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση οι πρώτοι οικιστές του χωριού ήταν δύο αδέλφια, ο Ντέντες και ο Κόρδας, από τους οποίους δημιουργήθηκαν οι δύο ρούγες του χωριού, η Ντεντόρουγα και η Κορδόρουγα.