Η ΝΕΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑ (2)

Από τον Κώστα Μαυρουδή

Αρχηεπισκοπή

Το άγαλμα του Μακάριου

Στην Λήδρας μπαίνεις από την πλατεία Ελευθερίας, περίπου σύνορο δύο εποχών. Η νέα Λευκωσία έχει σαφώς πιο άνετη ρυμοτομία και βέβαια κυκλοφορία αυτοκινήτων. Θα έλεγα μάλιστα ότι η παλιά πόλη έχει από μικρή έως ανύπαρκτη παρουσία του αυτοκινήτου. Από την περιοχή της πλατείας Ελευθερίας ή Σολωμού, (τα’ χω μπερδέψει κάπως κι εγώ) ξεκινά η συγκοινωνία της πόλης με τα προάστια, αλλά και με το υπόλοιπο νησί. Ομάδες μεταναστών συνωθούνται στην πλατεία αλλά και στους γύρω δρόμους, ψάχνοντας, ποιος ξέρει τι. Δουλειά ίσως. Κυριαρχούν γυναίκες από τις Φιλιππίνες, την Ινδία, το Βιετ Ναμ.  Δεν έχω καταλάβει αν υπάρχουν λαθρομετανάστες ανάμεσά τους, μάλλον δύσκολο αυτό, γιατί το Κυπριακό κράτος, που δεν δέχεται την Ελληνική πίεση σ’ αυτό το θέμα, ελέγχει επιτυχώς την είσοδο ξένων, όχι όμως και τους προερχόμενους από τα κατεχόμενα.  Όπως και να είναι, διασχίζεις την οδό Λήδρας, ευτυχής και ικανοποιημένος μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα, μέχρι που σταματάς στα … σύνορα. Τα φυλάκια δηλαδή … Η απόσταση ανάμεσα στο Ε/Κ και το Τ/Κ φυλάκιο είναι η «Νεκρή Ζώνη» που την εξουσιάζει  ο ΟΗΕ. Πρόκειται για πραγματικά νεκρή περιοχή σε μήκος περίπου εκατό μέτρων. Θλίψη σε πιάνει από το θέαμα εγκαταλειμμένων σπιτιών ρημαγμένων από την εγκατάλειψη μετά την πρώτη διχοτόμηση του 1963. Αν κυριαρχήσεις στην θλίψη σου, φθάνεις στο Τ/Κ φυλάκιο, δίνεις διαβατήριο, παίρνεις την άδεια εισόδου και βρίσκεσαι αντιμέτωπος με την Τουρκική πραγματικότητα.

Μονή Κύκκου

Πάροδος Λήδρας

Βρε μανία που έχουν οι Τούρκοι με τα σύμβολα !... Σημαίες, αγάλματα του Ατατούρκ, μνημεία. Οι Τούρκοι φθάσανε στο σημείο να κατασκευάσουν σε πλαγιά του  Πενταδάχτυλου, του δεύτερου δηλαδή Κυπριακού βουνού, μια πελώρια σημαία, εμφανή  στους Ε/Κ, έτσι για να τους την σπάσουν!... Η όλη κατασκευή είναι εμφανής από τεράστια περιοχή της Λευκωσίας (και όχι μόνο), φωτίζεται μάλιστα την νύχτα. Το θέαμα αυτό μου θυμίζει την αντίστοιχη γελοιότητα του μετεμφυλιακού αλλά και του χουντικού κράτους με τις επιγραφές ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ ή ΖΗΤΩ Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ. Μου είπανε πάντως ότι την ατμόσφαιρα αυτή την συντηρεί ο κατοχικός στρατός με τα μιλιούνια των εποίκων. Εδώ να πούμε για την σαφέστατη διαφορά εποίκων – Τουρκοκυπρίων, διαφορά πρωτίστως πολιτισμική και μάλιστα εμφανέστατη. Το φαινόμενο δεν είναι μόνο Τουρκοκυπριακό. Στον Ε/Κ τομέα δεν το διακρίνεις στην πολιτισμική του μορφή, είναι γενικότερα Κυπριακό φαινόμενο που εμείς οι Ελλαδίτες ποτέ δεν το φανταστήκαμε. Νομίζω ότι εκφράζεται με τον όρο «Κυπριακότητα», η συνείδηση δηλαδή ότι ανήκουν σε μια κοινότητα που απαιτεί το ενιαίο κράτος. Σε παρέες άκουγα κι εγώ το επιχείρημα: «Παρατάτε μας, δεν είμαστε Έλληνες, Κύπριοι είμαστε». Φυσικά είναι μειοψηφικό φαινόμενο, αλλά σαφώς υπαρκτό. Ειδικά στους Τ/Κ εκδηλώνεται συχνά με θορυβώδη τρόπο η απαίτηση από την Τουρκία «να τους αφήσει ήσυχους». Εκτός από το πρόσφατο συλλαλητήριο με τις 40.000 κόσμου, πραγματοποιήθηκε πριν από λίγους μήνες απεργία των Τ/Κ δασκάλων κατά της απόφασης της Άγκυρας να μπει μάθημα στα σχολεία για το … Κοράνι. Επρόκειτο για μεγάλο αγώνα που μάλιστα είχε αποτέλεσμα, η Άγκυρα έκανε πίσω.

Το Κυπριακό δεν έχω διάθεση να το συζητήσω, διακρίνω μια κόπωση στον κόσμο. Άλλωστε δεν έχουν σημασία οι απόψεις του καθενός, σημασία έχει να πούμε για τον σημερινό Κύπριο. Εκείνο λοιπόν που βλέπει κανείς σήμερα είναι μια Κύπρος που ευημερεί, Τράπεζες παντού, μεγάλες επιχειρήσεις κι ένα εκτεταμένο πρόγραμμα Δημοσίων Έργων. Λεπτομέρειες δεν γνωρίζω, δεν είχα άλλωστε σκοπό να αναλύσω εις βάθος την Κυπριακή πραγματικότητα. Κάνει πάντως εντύπωση ότι οι πάντες σχεδόν κυκλοφορούν με τα αυτοκίνητά τους. Κυριολεκτικά δεν βλέπεις πεζούς σ’ αυτή την χώρα, εκτός από την περιοχή πέριξ της πλατείας Ελευθερίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πεζοδρόμια είναι σε πολλές περιοχές ανύπαρκτα και ότι τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα λεωφορεία δηλαδή, είναι σπάνια. Δεν είναι καθόλου υπερβολή. Θες να πας κάπου ; Πάρε ταξί, βασικό μέσο μεταφοράς για τους μη έχοντες αμάξι. Δεν θα βρεις διερχόμενο ταξί. Θα πάρεις τηλέφωνο στην πιάτσα και θα σου έλθει να πας όπου θέλεις. Λεωφορεία άρχισαν να κυκλοφορούν πιο συχνά μετά την φετινή «αναδιοργάνωση» των συγκοινωνιών. Να σημειώσω ότι για μας τους …αριστεροτίμονους, η «ανάποδη» κυκλοφορία στους Κυπριακούς δρόμους φθάνει να μας ζαλίζει. Είμαι υποχρεωμένος να οδηγώ και, για να καταφέρω να μπω στην κυκλοφορία, πήγα σε δάσκαλο!... Ακόμα και τώρα πιάνω κάποτε το εαυτό μου να πηγαίνει στα δεξιά του δρόμου.

Νομίζω ότι σε αυτή την κατάσταση της πραγματικότητας οφείλεται η μη ύπαρξη γειτονιάς. Όταν δεν κυκλοφορούν οι άνθρωποι στον δρόμο, τότε κάπου τους βρίσκεις. Πού όμως ; Για ένα ξένο σαν κι εμένα είναι πρόβλημα να τους βρω και να τους γνωρίσω. Πρέπει να πάω στην καφετέρια γιατί καφενείο δικό μας δεν βρήκα. Κόσμο βρίσκω στο σούπερ μάρκετ ή στο μίνι μάρκετ, φρουταρίες τα λένε αυτά. Βρίσκεις ακόμα και στα περίπτερα, έτσι λένε τα ψιλικατζίδικα. Περίπτερο έτσι που ξέρουμε στην Ελλάδα, δεν υπάρχει…

Παράπονο δεν έχω με τους χώρους διασκέδασης. Βρίσκεις  συμπαθητικές ταβέρνες, θέατρα, χώρους συνάθροισης, κινηματογράφο, ακόμα και την Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου και ακόμα τακτικές συναυλίες μικρών συνόλων σε πανέμορφες αίθουσες. Έτυχε να πάω σε θεατρικές παραστάσεις στην Λάρνακα και την Λεμεσό. Θέατρα σαν κι αυτά δεν βρίσκεις εύκολα στην Αθήνα.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ:  Το άγαλμα του Μακάριου βρίσκεται στην Μονή Κύκκου στο όρος Τρόοδος. Αυτή η φαραωνική κατασκευή, στήθηκε αρχικά από κάποιους εξημμένους εγκεφάλους στην Αρχιεπισκοπή, αλλά γρήγορα κατάλαβαν φαίνεται ότι δεν μπορεί να κρύβει αυτό το έκτρωμα το ωραιότατο κτίριο και γι αυτό το μετέφεραν.