«ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΩΘΟΥΜΕΝΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ»

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ (27/10/2012)

Oι βασικές διαφωνίες μας με το σχέδιο της τρόικα είναι οι εξής: 

1. Αμοιβές μέσου του κατώτατου μισθού και των συλλογικών συμβάσεων 

Το σχέδιο της τρόικα ουσιαστικά καταργεί  την εθνική γενική  συλλογική σύμβαση και αποδυναμώνει πλήρως τις  κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Συγκεκριμένα:

      i) Η αντικατάσταση της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε σε ότι αφορά το μισθολογικό μέρος με ένα μηχανισμό νομοθέτησης από το κράτος του ελάχιστου μισθού. 

Το νέο σύστημα που προτείνεται θα περιλαμβάνει έναν ενιαίο ελάχιστο μισθό νομοθετημένο από την κυβέρνηση μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους που δεν θα περιλαμβάνει κανένα επίδομα ή προσαύξηση ( π.χ επίδομα γάμου 10%, τριετίες κ.λ.π ).

 Η δέσμευση της τρόικα ότι δεν θα μειωθεί περαιτέρω ο  κατώτατος μισθός δεν μας καλύπτει αφού θα καταργηθεί το επίδομα γάμου αλλά επίσης και όλα τα επιδόματα που ήταν ενσωματωμένα στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. 

Διευκρίνιση: Ο τρόπος με τον οποίο θα εκφράζεται η διαβούλευση των εταίρων στην κυβερνητική απόφαση για τον ορισμό του κατώτατου μισθού δεν έχει ακόμη θα οριστικοποιηθεί  και με αυτή την έννοια δεν μας απασχολεί (αυτή τη στιγμή). 

      ii)Κατάργηση της επεκτασιμότητας της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε  και των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων .

Μέχρι σήμερα , μετά την επίτευξη συμφωνίας των κοινωνικών εταίρων είτε για την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε, είτε για τις Κλαδικές, ο Υπουργός Εργασίας εκδίδει Υ.Α. βάσει της οποίας η συμφωνία αποκτά καθολική εφαρμογή. Αυτή είναι η λεγόμενη «επεκτασιμότητα» της ισχύος των συλλογικών συμβάσεων. 

Σύμφωνα με την πρόταση που κάνει η τρόικα οι συλλογικές συμβάσεις δύνανται να προβλέπουν υψηλότερους μισθούς από αυτόν που καθορίζει η κυβέρνηση καθώς και να περιλαμβάνουν διάφορα επιδόματα. Ωστόσο αυτές οι συμβάσεις θα δεσμεύουν αποκλειστικά τα μέλη των οργανώσεων που τις υπογράφουν. Αυτό ισοδυναμεί με μεγάλη αποδυνάμωση των κλαδικών συμβάσεων και της επίδρασης τους, αφού πολλές επιχειρήσεις θα διαγραφούν από τους εργοδοτικούς φορείς για να ρυθμίζουν μόνες τους τα του εργασιακού τους χώρου. 

Επίσης το πάγωμα των προσαυξήσεων λόγω τριετιών για τους παλιούς εργαζόμενους είναι ένα θετικό γεγονός που όμως  έχει περιορισμένο ορίζοντα αφού διαρκεί όσο οι συλλογικές συμβάσεις πολλές από τις οποίες λήγουν τα επόμενα 2 χρόνια. 

Αναμενόμενες επιπτώσεις 

Ο συνδυασμός των παραπάνω θα οδηγήσει σε μια σταδιακή προσαρμογή προς τα κάτω των περισσότερων μισθών του ιδιωτικού τομέα, με τάση συγκέντρωσης πλησίον του ελάχιστου νόμιμου μισθού, γεγονός που θα σημάνει την  πλήρη κατάρρευση του ήδη πληγέντος επιπέδου ζωής των εργαζομένων.

Επιπλέον μια μείωση των μισθών θα επιδεινώσει περαιτέρω την ύφεση της οικονομίας και τα δημόσια οικονομικά. Ταυτόχρονα θα αποδειχθεί  και αναποτελεσματική σε σχέση με τον στόχο της ανταγωνιστικότητας, αφού αυτή εξαρτάται όχι μόνο από το μισθολογικό κόστος αλλά από ένα σύνολο παραγόντων, μεταξύ αυτών το μη μισθολογικό κόστος, η  παραγωγικότητα της εργασίας και το γενικότερο οικονομικό – φορολογικό και θεσμικό πλαίσιο που προσφέρει μία χώρα στις επιχειρήσεις. 

2. Η μείωση του κόστους απόλυσης και αντικατάσταση των συμβάσεων.

Η αποζημίωση του εργαζόμενου συναρτάται με τα έτη προϋπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη. Όταν υπάρξει προειδοποίηση απόλυσης σε ορισμένο χρονικό διάστημα (που είναι διαφοροποιείται ανάλογα με τα έτη προϋπηρεσίας) μειώνονται κατά 50% οι μήνες αποζημίωσης. Αν πάρουμε την  ανώτερη κλίμακα δηλαδή 28 έτη στον ίδιο εργοδότη , τότε έχουμε χωρίς προειδοποίηση 24 μήνες και με προειδοποίηση 6 μηνών 12 μήνες αποζημίωση.

Η αρχική πρόταση της τρόικα ήταν αφενός να μειωθεί η περίοδος προειδοποίησης από τους 6 στους 3 μήνες αφετέρου η μέγιστη αποζημίωση στις περιπτώσεις χωρίς προειδοποίηση να είναι μισθοί 12 μηνών συν για τους επόμενους 6 μήνες το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό (6*585= 3.510 ευρώ).

Η όλη συζήτηση για τους παλαιούς εργαζόμενους γίνεται διότι σαφώς υπάρχει πρόθεση για μείωση του κόστους απολύσεων σε χώρους που θα υπάρξουν συγχωνεύσεως και εξαγορές του ιδιωτικού τομέα (π.χ τράπεζες) αλλά και επιχειρήσεων που θα αποκρατικοποιηθούν. Οι απολύσεις αυτές θα συνδυαστούν με αντικατάσταση των συμβάσεων εργασίας με άλλες που θα είναι χαμηλής αμοιβής και ελαστικής μορφής (εκ περιτροπής, ορισμένου χρόνου, μερικής απασχόλησης, φασόν, έργου).

          Η νέα πρόταση της τρόικα (που μάλιστα αναφέρθηκε ότι ισχύει μόνο αν η ΔΗΜΑΡ ψηφίσει τα μέτρα)  είναι βελτιωμένη αφού περιλαμβάνει:

 Ελάχιστο χρόνο προειδοποίησης  4 μήνες 

 Αποζημίωση απόλυσης  - για τις περιπτώσεις μη προειδοποίησης  - 12 μηνών βάση του τελευταίου μισθού και για τους επόμενους 12 μήνες  μηνιαίο πλαφόν υπολογισμού αποζημίωσης 1.800 ευρώ / μήνα.

3. Η ευελιξία  του ωραρίου.  

Η πρόταση της τρόικα είναι: 

 Να οριστεί ανώτατο όριο οι 13 ώρες εργασίας ημερησίως (έναντι 12) 

 Να επιμηκυνθεί ο μέγιστος  αριθμός ημερών  εργασίας σε 6 τη βδομάδα.

 Να καταργηθούν τα στοιχεία που είναι υποχρεωμένες οι επιχειρήσεις να αναγγέλλουν σε σχέση με την υπερωριακή απασχόληση. 

 Να επιτρέπονται συμφωνίες ρύθμισης του χρόνου εργασίας σε ατομική βάση (δηλαδή εκτός  συλλογικών ή και επιχειρησιακών  συμβάσεων εργασίας)  

Είναι προφανές ότι αυτές οι ρυθμίσεις θα οδηγήσουν σε  εκτεταμένες καταστρατηγήσεις από τις επιχειρήσεις του ωραρίου εργασίας.

Η νέα πρόταση της τρόικα απαλείφει τον όρο της δυνατότητας ατομικής συμφωνίας παραμένει όμως αδιευκρίνιστο το θέμα της διασφάλισης της συλλογικής αντιμετώπισης του ωραρίου  - και όχι σε ατομική βάση και με διευθυντικό δικαίωμα -  στις επιχειρήσεις μη μέλη εργοδοτικών οργανώσεων λόγω της μη επεκτασιμότητας των συλλογικών  συμβάσεων.