Το ασύλληπτο γλυπτό

ΤΖΙΟΒΑΝΙ ΣΤΡΑΝΤΖΑ

Η παρθένος με το πέπλο -Το ασύλληπτο γλυπτό που ακόμη και σήμερα μαγεύει με την τεχνοτροπία του

Εδώ και χιλιετίες, γλύπτες από κάθε γωνιά του πλανήτη, λαξεύουν το μάρμαρο, ένα υλικό που μπορεί να είναι γνωστό για την «απαλότητα» και τη διαύγειά του.

Είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για γλυπτά που απαιτούν περίπλοκες λεπτομέρειες. Ένα γλυπτό που απεικονίζει τέλεια και τις δύο αυτές περιπτώσεις είναι «η Παρθένος με το πέπλο», ένα έργο του 19ου αιώνα του Ιταλού γλύπτη Giovanni Strazza.

Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τη δημιουργία του ασύλληπτου γλυπτού. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Strazza, ο οποίος ήταν από το Μιλάνο, δημιούργησε το έργο ενώ εργαζόταν στη Ρώμη τη δεκαετία του 1850.

Η Παρθένος απεικονίζει την Παναγία με ένα πέπλο που σκεπάζει απαλά τα ρεαλιστικά χαρακτηριστικά της.Με τα μάτια κλειστά και το κεφάλι της στραμμένο προς τα κάτω, η φιγούρα φαίνεται είτε να προσεύχεται ήρεμα, είτε να είναι θλιμμένη -και τα δύο είναι χαρακτηριστικά των απεικονίσεων της Παναγίας.

Το εντυπωσιακό γλυπτό είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο Carrara, υλικό που προέρχεται από την Τοσκάνη και χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από αρχαίους Ρωμαίους οικοδόμους και Ιταλούς καλλιτέχνες της Αναγέννησης.

Δεν ήταν όμως μόνο αυτός ο καλλιτέχνης που ενδιαφερόταν για το μαρμάρινο πέπλο και τις πτυχές του. Προτομές και γλυπτά γυναικών με πρόσωπα που καλύπτονται από τα βλέμματα, ο Pietro Rossi και ο Raffaelo Monti που απεικονίζουν περαιτέρω αυτή την τάση.

H γυναίκα με το βέλο του Raffaelo Monti/ Wikimedia Commons

Γιατί όμως τα πέπλα ήταν τόσο δημοφιλή ανάμεσα στους Ιταλούς γλύπτες του 19ου αιώνα; Ένας λόγος είναι ότι τους επέτρεπαν να επιδείξουν την τέχνη τους.

Η επίτευξη της ψευδαίσθησης ότι ένα στερεό υλικό όπως το μάρμαρο είναι στην πραγματικότητα ένα κομμάτι ύφασμα που με ένα αεράκι κολλάει απαλά στο πρόσωπο ή το σώμα, απαιτεί πολλές δεξιότητες. Γλυπτά από την ελληνιστική περίοδο της Ελλάδας και την ιταλική αναγέννηση αποτελούν τα πιο γνωστά παραδείγματα αυτού του φαινομένου -και, αναμφισβήτητα,έμπνευση για τον Strazza και τους συγχρόνους του.

Η Νίκη της Σαμοθράκης που αποτέλεσε έμπνευση για τους Ιταλούς γλύπτες/Φωτογραφία: Wikipedia.

«Από αρχαιολογικής απόψεως, «το πέπλο της Παρθένου» προέρχεται από την παράδοση της γλυπτικής στην ελληνιστική εποχή.