Η... τρολοψήφος των εκλογών: Δύο δημοσκόποι αναλύουν το «φαινόμενο Λεβέντη»

        Είναι η νέα αντισυστημική ψήφος σε μια κοινωνία ζαλισμένη και απογοητευμένη ή είναι η... τρολοψήφος των εκλογών σε μια μνημονιακή Ελλάδα που, όμως, εξακολουθεί να ομνύει στον πολιτικό χαβαλέ;Θέλει αντοχή και τόλμη (λογικής) η πολιτική χαρτογράφηση της ψήφου στον Βασίλη Λεβέντη - μιας ψήφου που, με βάση τις έως τώρα δημοσκοπήσεις τουλάχιστον, δείχνει να βάζει σχετικά άνετα την 'Ενωση Κεντρώων στη Βουλή και να υπόσχεται νέες... επικές στιγμές κοινοβουλευτικού έργου και θεάματος.Η συζήτηση, ωστόσο, με δύο έμπειρους δημοσκόπους, τον Στράτο Φαναρά της Metron Analysis και τον Δημήτρη Μαύρο της MRB αποκαλύπτει, εν αρχή, τι δεν είναι η «ψήφος στον Λεβέντη»: Δεν είναι ψήφος διαμαρτυρίας, τιμωρίας ή απόγνωσης, δεν είναι ψήφος ούτε αγωνίας, ούτε καθαρής ιδεολογικής απόχρωσης.Εν ολίγοις, οι ψηφοφόροι της 'Ενωσης Κεντρώων - που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσαν να καθορίσουν και το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα - δεν είναι οι άνεργοι του Μνημονίου, οι απολυμένοι και υπερφορολογημένοι του ιδιωτικού τομέα, ή οι συνταξιούχοι των (κομμένων) 600 και 700 ευρώ.

Ψηφοφόρος 35αρης, μεσοαστός και κεντρώος

Ο ψηφοφόρος του Βασίλη Λεβέντη φαίνεται πως, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, είναι μεσοαστός ή αστός, 35άρης ή 45άρης, με μόρφωση Γυμνασίου ή ΤΕΙ και κινείται στην πολιτική σφαίρα του «κεντρώος» ή «τίποτα».

«Το εντυπωσιακό είναι ότι δεν πρόκειται για λαϊκή ψήφο. Δεν είναι ψήφος που προέρχεται από τα λαϊκά στρώματα, αλλά από την μεσαία και ανώτερη μεσαία τάξη», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της Metron Analysis Στράτος Φαναράς και το τεκμηριώνει:

Με βάση τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων της Metron, στην τάξη των μικρομεσαίων η 'Ενωση Κεντρώων παίρνει ποσοστά 6%, στη μεσαία τάξη 5,3% και την ανώτερη μεσαία τάξη 6,7%.
Αντιθέτως, στους αγρότες για παράδειγμα, έχει ποσοστό μόλις 1% και στην ευρύτερη αγροτική τάξη, 2,4%.

Το κοινό του Βασίλη Λεβέντη, όπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της MRB Δημήτρης Μαύρος, «είναι, αυτή τη στιγμή, λίγο περισσότερο ανδρικό. Έχασε μέρος της δύναμης που είχε αρχικά στις μικρές ηλικίες και εμφανίζει αυξημένη δυναμική στους 35άρηδες.

Οι ψηφοφόροι του έχουν κυρίως μόρφωση Γυμνασίου και ΤΕΙ - Αντιθέτως, δεν έχει διείσδυση στους αποφοίτους δημοτικού και τους πτυχιούχους Πανεπιστημίου. Κερδίζει, δε, μεταξύ αυτών που δηλώνουν «κεντρώοι» ή «τίποτα».

Σε ό,τι αφορά τον γεωγραφικό προσδιορισμό, τα στοιχεία της MRB δείχνουν ότι ο Βασίλης Λεβέντης έχει αυξημένη ισχύ, πέραν της Θεσσαλονίκης, και στους ετεροδημότες της Αθήνας - τους ψηφοφόρους, δηλαδή, που ζουν μεν στην Αθήνα, αλλά ψηφίζουν στον τόπο καταγωγής τους.

Η αντισυστημική ψήφος που τρολάρει τους πολιτικούς

«Είναι», λέει ο Δημήτρης Μαύρος, «αντισυστημική ψήφος - είναι η επιλογή της ψήφου σε μια «πολιτικά ορθή» φιγούρα (που δεν είναι, δηλαδή, η Χρυσή Αυγή) «η οποία λέει αλήθειες που εγώ θέλω να ακούγονται».

Ο Στράτος Φαναράς τονίζει ότι «δεν είναι ιδιαίτερα πολιτικά εντοπισμένη η ψήφος του. Δεν έχει χαρακτηριστικά αντίδρασης και απαξίωσης, είναι ψήφος που στην πράξη τρολάρει το πολιτικό σύστημα».

Από τα στοιχεία της Metron Analysis και με βάση την αυτοτοποθέτηση στην κλίμακα αριστερά-δεξιά, προκύπτει ότι το κόμμα Λεβέντη αντλεί κυρίως ψηφοφόρους από την ομάδα εκείνων που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι. Μεταξύ αυτών τα ποσοστά του ξεπερνούν το 11%.
Απευθύνεται κυρίως στις εηλικίες 18 - 54. Δείχνει, δε, να διεισδύει πλέον αρκετά στην ηλικιακή ομάδα 45-54.

Σε ό,τι αφορά την πολιτική αφετηρία του ίδιου ψηφοφόρου, τα ποσοστά των μετακινήσεων δείχνουν ότι αντλεί σχεδόν το ίδιο από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα. Οι μετακινήσεις σήμερα είναι 3,9% από τον ΣΥΡΙΖΑ και 3,2% από τη Νέα Δημοκρατία. Αντλεί επίσης ένα 9% από το Ποτάμι, που είναι επίσης κόμμα του κεντρώου χώρου.

Και από τις μετρήσεις της MRB προκύπτει ότι η 'Ενωση Κεντρώων αντλεί σχεδόν ισοδύναμα αυτή τη στιγμή από ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία, παίρνει επίσης ψηφοφόρους που μετακινούνται από το Ποτάμι, τους Ανεξάρτητους 'Ελληνες και το ΠΑΣΟΚ.

«Αξιοσημείωτο», λέει ο Δημήτρης Μαύρος είναι ότι «στους νέους ψηφοφόρους (εκείνους που είτε ψηφίζουν για πρώτη φορά, είτε δεν δηλώνουν, εάν και τί ψήφισαν στις προηγούμενες εκλογές) τα ποσοστά του είναι πάνω από τον μέσο όρο του».

Θα ξεφουσκώσει ή όχι;

Το βασικό πολιτικό ζητούμενο, βεβαίως, είναι το κατά πόσο οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι, του συγκεκριμένου προφίλ, θα επιμείνουν μέχρις εσχάτων στη σημερινή επιλογή - εάν, δηλαδή, το «φαινόμενο Λεβέντη» θα διατηρήσει τη σημερινή ορμή του έως την Κυριακή της 20ης Σεπτεμβρίου και της κάλπης.

«Παραμένει ανοιχτό ερώτημα εάν θα διατηρήσει τη δυναμική του», λέει ο Στράτος Φαναράς και εξηγεί: «Εάν η αναμέτρηση πάει οριακά μέχρι τέλους, λογικά θα περιοριστεί. Εάν την τελευταία εβδομάδα δεν έχει κριθεί ακόμη η αναμέτρηση, λογικά τα ποσοστά του θα πιεστούν. Αντιθέτως, εάν έχει κριθεί η μάχη, τότε μπορεί και να ευνοηθεί περαιτέρω».

Ανάλογη είναι η εκτίμηση και του Δημήτρη Μαύρου: «Η εκλογική αναμέτρηση διαγράφεται δύσκολη και το ερώτημα είναι πώς σ' αυτή την πραγματικότητα μπορεί να λειτουργήσει η υπόθεση «χαμένη ψήφος». Εάν τα πράγματα παραμείνουν οριακά τις τελευταίες ημέρες είναι πιθανό να πιεστεί», λέει, επισημαίνοντας δε και μια ακόμη παράμετρο:

«Οι 35άρηδες», λέει, «στους οποίους έχει και την ισχυρή δυναμική δεν διαθέτουν μνήμες για το τί υπήρξε ο Λεβέντης. Το γεγονός ότι τώρα αρχίζει να κυκλοφορεί στα social media το υλικό από το παρελθόν του ίσως οδηγήσει ορισμένους από τους αυτούς τους νεώτερους ψηφοφόρους να επανεξετάσουν την επιλογή τους»...