Τι οδηγεί, αρχικά, στην οικολογική ασυνειδησία;
Το πρόβλημα με τα επιχειρήματα περί διάσωσης του πλανήτη είναι ότι στην πλειοψηφία τους επικαλούνται το συναίσθημα. Αυτό αποτελεί πρόβλημα, εφόσον πρόκειται για ένα ζήτημα αυστηρής λογικής. Ως αποτέλεσμα αυτής της λανθασμένης χρήσης, ο πολίτης και ο άνθρωπος αποκτά «ανοσία» στα επιχειρήματα του στυλ «ο πλανήτης είναι το σπίτι μας». Τέτοια τσιτάτα, έχουν νόημα μόνο ανάμεσα σε ανθρώπους που ήδη αντιλαμβάνονται τη λογική βαρύτητά τους και η απλή αναπαραγωγή μιας κλισέ έκφρασης, μεταξύ ατόμων που ήδη συμφωνούν, δεν παράγει καμία νέα δράση.
«Ενστάσεις»
Αυτή η ανοσία, ορμώμενη από έλλειψη ουσιώδους ενημέρωσης, υπερπηδά με λογικά άλματα πάνω από κάθε αντικειμενικό αποτέλεσμα έρευνας, και προσγειώνεται, σε μια γη με αμφίβολη κατάληξη, με τη μορφή τώρα, άλλων παράλογων «αντεπιχειρημάτων». Ως «λόγοι» που εξηγούν την απουσία δράσης του εκάστοτε ατόμου. «Παράλογα» επιχειρήματα θα έχουν ως αποτέλεσμα παράλογα αντεπιχειρήματα.
«Ενστάσεις»
Αυτή η ανοσία, ορμώμενη από έλλειψη ουσιώδους ενημέρωσης, υπερπηδά με λογικά άλματα πάνω από κάθε αντικειμενικό αποτέλεσμα έρευνας, και προσγειώνεται, σε μια γη με αμφίβολη κατάληξη, με τη μορφή τώρα, άλλων παράλογων «αντεπιχειρημάτων». Ως «λόγοι» που εξηγούν την απουσία δράσης του εκάστοτε ατόμου. «Παράλογα» επιχειρήματα θα έχουν ως αποτέλεσμα παράλογα αντεπιχειρήματα.
- «Εγώ», η μονάδα, δεν είμαι αρκετή για να μεταβάλλω το ρου των εξελίξεων
- Μόνο οι εταιρείες επωφελούνται από την δική μου οικολογική συνείδηση
- Η μείωση της κατανάλωσης δεν θα μειώσει την παραγωγή πλαστικού
- Δεν ρυπαίνω το περιβάλλον, ρυπαίνω την πόλη
- Κατηγορούμε την κοινωνία, αλλά είμαστε η κοινωνία. Οι εξελίξεις είναι αποτέλεσμα της δράσης όλων. Και ναι, το άτομο κάνει τη διαφορά. Σήμερα διάγουμε μια ζωή που βασίζεται σε όλες τις προηγούμενες επιλογές όλων μας, αν αυτές αλλάξουν, θα αλλάξει και το αποτέλεσμα. Το θέμα είναι πως όλα ξεκινάνε από την ατομική πρωτοβουλία.
- Κάθε εταιρεία, όπως και να ‘χει, προσθέτει και αφαιρεί έσοδα – έξοδα. Η αποχή κάποιου από την οικολογική διαβίωση δεν απαλλάσσει από κάτι τέτοιο. Έχεις, βέβαια, τον έλεγχο να επιλέξεις που θα επενδύσεις το δικό σου εισόδημα, σε μια ηθική – οικολογική – εταιρεία ή σε μια “ανήθικη” εταιρεία; Ο παραδοξολογικός χαρακτήρας αυτού του «αντικαπιταλιστικού» επιχειρήματος είναι ίσως ο πιο διαδεδομένος και ο πιο α-νόητος. Αυτό γιατί, όπως είναι λογικό, το να μην προτιμήσω μια ηθική εταιρεία «επειδή κοιτάει μόνο την τσέπη της» σημαίνει πως επενδύω σε μια άλλη μη – οικολογική, η οποία εξίσου κοιτάει την τσέπη της. Το θέμα είναι ότι η οικολογική εταιρεία, σε αντίθεση με την άλλη εναλλακτική… ακριβώς, δεν κοιτάει μόνο την τσέπη της!
- Η μαζική παραγωγή είναι αποτέλεσμα της μαζικής κατανάλωσης σε αυτή την περίπτωση και αυτό το σημείο. Η μαζική αποχή, μόνο ένα αποτέλεσμα θα είχε. Καμία εταιρεία, είτε κοιτά αυστηρά την τσέπη της είτε όχι, δεν θα παρήγαγε κάτι που θα την ζημίωνε. Οικολογική ή μη.
- Τα σκουπίδια της πόλης χαίρουν της ίδιας βαρύτητας με αυτά του φυσικού περιβάλλοντος. Μια σβησμένη γόπα, για παράδειγμα, είτε πεταχτεί στην πόλη είτε στο δάσος έχει πάνω κάτω τις ίδιες συνέπειες. Έχει την ίδια οικολογική σημασία.
Τα οφέλη
Στην πραγματικότητα, μια πιο οικολογική διαβίωση, τυχαίνει να έχει περισσότερα οφέλη για τον καταναλωτή, τον πολίτη και τον άνθρωπο. Αν δεν το κάνεις για τον πλανήτη καν’το για σένα. Στην πραγματικότητα, κάθε μας δράση έχει τον εαυτό ως σημείο αναφοράς. Η ίδια η οικολογική διάσωση του πλανήτη, αφορά την διάσωση της προϋπόθεσης της δικής μας ζωής, του δικού μας μέσου για δράση. Είναι αντιφατικό, λοιπόν, να δρούμε με ένα τρόπο που υπονομεύει το ίδιο το πλαίσιο δράσης μας: τον πλανήτη. Και η ανηθικότητα, έγκειται ακριβώς εδώ: στην άρνηση του ατόμου να διαφυλάξει μια εκ των προϋποθέσεων της δικής του ζωής και της ζωής αυτής με ποιότητα, ενώ παράλληλα συμβάλλει στη στέρηση αυτών και για τους συνανθρώπους του.
Οικολογική διαβίωση σημαίνει παράγω όσο το δυνατόν λιγότερα απόβλητα. Παράγω λιγότερα απόβλητα σημαίνει αφενός: καταναλώνω λιγότερο, αφετέρου: καταναλώνω υλικά που έχουν μεγαλύτερη διάρκεια. Ανακυκλώνω και επαναχρησιμοποιώ. Αυτό, με τη σειρά του σημαίνει ότι τα έξοδά μου, όπως είναι λογικό, μειώνονται δραστικά και οι αγορές μου αποτελούν πραγματικές επενδύσεις. Ξοδεύω λιγότερη ενέργεια και αντικαθιστώ τα αγαθά μου σπανιότερα. Μαζί με αυτό, στα θετικά περί οικολογικής στροφής, θα πρέπει αδιαμφισβήτητα να προστεθεί και η προαγωγή και διευκόλυνση ενός υγιεινότερου τρόπου ζωής σε σωματικό επίπεδο αλλά και ψυχολογικό. Κάποιοι υποστηρίζουν πως ακόμη και η νοημοσύνη ευεργετείται.
Το καθήκον
Παρ’όλα αυτά, το καθήκον δεν πηγάζει εκ του αποτελέσματος. Το ότι τα οφέλη της οικολογικής ζωής επικρατούν ατομικά και κοινωνικά, δεν είναι αρκετό για να δικαιολογήσει το «πρέπει». Η συνειδητοποίηση των αρνητικών συνεπειών είναι ίσως ένα καλό κίνητρο για οικολογική δράση. Ο δρόμος προς αυτή τη συνειδητοποίηση και η ώθηση για δράση είναι ενδείξεις πολιτισμού και παιδείας. Το καθήκον όμως, η υποχρέωση για σεβασμό προς τον πλανήτη, εκπορεύεται μονάχα εκ της λογικής και η τήρηση των επιταγών του είναι προσωπική υπόθεση με κοινωνικό αντίκτυπο. Και η λογική τι λέει; Πρέπει να διαφυλάττω τα μέσα που με διατηρούν στη ζωή και επιζητώ μια ζωή με ποιότητα. Στο βαθμό που ισχύει η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων, πρέπει να διασφαλίζω και τα μέσα που εξυπηρετούν με τον ίδιο τρόπο τους συνανθρώπους μου και να μην τους τα στερώ, όπως ακριβώς μεριμνώ και για τον εαυτό μου. Όμως, η οικολογική συνείδηση παραμένει δυσκολότερη στην κατάκτησή της απ’ότι η οικολογική συμπεριφορά.
Η λίστα
Με μια νέα αιτιολόγηση, ορίστε πράγματα που σίγουρα έχεις ξανακούσει:
- Μην αφήνεις τα σκουπίδια σου πουθενά πίσω σου. Ούτε σε δάσος, ούτε σε παραλία, ούτε στην πόλη. Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να τα μαζέψει για σένα, εσύ όμως είσαι υποχρεωμένος να μην τα αφήσεις εκεί. Η οικολογική συνείδηση είναι θέμα σεβασμού προς τον άλλον.
- Προτίμησε τις γυάλινες συσκευασίες από τις πλαστικές
- Αγόρασε προϊόντα σε γυάλινες (ή χάρτινες) συσκευασίες αντί για πλαστικές όταν έχεις την εναλλακτική. Θα τα επαναχρησιμοποιήσεις εξοικονομώντας χρήματα και απόβλητα. Η οικολογική διαβίωση έχει πολλαπλά οφέλη
- Προτίμησε χύμα προϊόντα τα οποία θα μπορείς να τα αποθηκεύσεις ήδη από την διαλογή και την αγορά τους σε δικά σου πολλών χρήσεων containers, που έχεις εξασφαλίσει από το παραπάνω tip
- Πάρε το δικό σου κουπάκι για τον take away καφέ σου και διέδωσε την οικολογική σου ευαισθησία
- Άλλαξε τα πλαστικά καλαμάκια με χάρτινα, ή καλύτερα μεταλλικά. Μέχρι να τα προμηθευτείς μπορείς να χρησιμοποιείς μακαρόνια για παστίτσιο (αν γκουγκλάρεις «οικολογικά καλαμάκια» θα βρεις ακόμη και ελληνικά προϊόντα).
- Χρησιμοποίησε περισσότερο ηλεκτρονικές συσκευές παρά χαρτί για τα βιβλία και τις σημειώσεις σου. Εξοικονομείς χαρτί, χώρο και χρήμα
- Μην πετάς τα βιβλία που δεν χρειάζεσαι. Δώρισέ τα σε μια βιβλιοθήκη, πούλησέ τα σε ένα παλαιοπωλείο, χάρισέ τα σε ένα φίλο σου
- Αγόρασε τετράδια από ανακυκλωμένο χαρτί
- Ανακύκλωσε τις ηλεκτρονικές συσκευές. Γκούγκλαρε για να δεις που μπορείς να το κάνεις
- Ξεφορτώσου τις μπαταρίες στους ειδικούς κάδους
- Προτίμησε τον ανεμιστήρα από τον κλιματιστικό
- Η θέρμανση δεν χρειάζεται να είναι στο τέρμα το χειμώνα
- Κλείσε τα περιττά φώτα. Όταν κοιμάσαι, ο οργανισμός ευεργετείται περισσότερο από το σκοτάδι κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όταν φεύγεις από ένα δωμάτιο ή απ’το σπίτι φρόντισε όλα τα φώτα να είναι κλειστά.
- Πάρε τις σκάλες και όχι τον ανελκυστήρα αν αυτό είναι εφικτό
- Για μικρές αποστάσεις προτίμησε να πας με το ποδήλατο ή με τα πόδια
- Πάρε τις συγκοινωνίες για τις εξόδους σου. Δεν θα ανησυχείς για τη στάθμευση ούτε για το αν θα αφήσεις το αμάξι σου πίσω αφού έχεις πιει λίγο παραπάνω
- Για να πας στη σχολή, τη δουλεία ή την προπόνηση, συνεννοήσου με τους φίλους σου (ή αυτούς που συμπαθείς τέλος πάντων) ώστε να πάτε με ένα αμάξι
- Προτίμησε προϊόντα προσωπικής υγιεινής σε πλάκες (σαπούνια χεριών, σώματος, σαμπουάν, κοντίσιονερ)
- Αντικατέστησε, έστω και μερικώς, τα προϊόντα περιποίησης με συνταγές που μπορείς να κάνεις μόνος σου με υλικά της κουζίνας σου για να περιορίσεις ακόμη περισσότερο την κατανάλωση πλαστικού
- Φύτεψε φυτά φιλικά προς τις μέλισσες!
- Πότισε με ποτιστήρι, όχι με το λάστιχο
- Πλύνε το μπαλκόνι με κουβά, όχι με το λάστιχο (ξανά)
- Χρησιμοποίησε φίλτρο βρύσης αντί για εμφιαλωμένο νερό. Ξεφορτώσου τα πλαστικά μπουκάλια
- Κλείσε το νερό όσο δεν το χρειάζεσαι στο μπάνιο
- Κλείσε τη βρύση όσο βουρτσίζεις τα δόντια σου
- Αντικατέστησε την πλαστική οδοντόβουρτσα με ξύλινη
- Κλείσε τη βρύση όσο δεν τη χρειάζεσαι καθώς πλένεις τα πιάτα
- Κατά τη διάρκεια της περιόδου σου, δοκίμασε τα κυπελλάκια περιόδου
- Πάρε παραδοσιακά ξυραφάκια. Ναι, αυτά που αλλάζουμε μόνο τις λεπίδες. Όχι μιας χρήσης
- Μην ξεχνάς ποτέ τον θερμοσίφωνα ανοιχτό. Βάλε timer στο κινητό σου
- Για την καθαριότητα του σπιτιού ξεκίνα να χρησιμοποιείς ξίδι με νερό έναντι άλλων προϊόντων
- Προμηθεύσου πανάκια πολλών χρήσεων αντί για χαρτί κουζίνας. Είναι πιο αποτελεσματικά έτσι κ αλλιώς
- Προμηθεύσου πάνινες τσάντες για τα ψώνια σου
- Μη φτύνεις κάτω τις τσίχλες σου
- Μη πετάς τις γόπες σου κάτω. Υπάρχουν φορητά τασάκια πολλών χρήσεων. Υπάρχουν κάδοι για τσιγάρα
- ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟ. ΜΗ ΤΙΣ ΦΥΤΕΥΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ. Δεν φυτρώνουν.
- Μη πετάς γόπες, σκουπίδια και μικροπλαστικά στη θάλασσα
- Ενημερώσου για το πως φτιάχνονται τα ρούχα σου.
- Προτίμησε second hand ρούχα αντί για ρούχα fast fashion
- Επένδυσε στα ρούχα σου. Μην ξεχνάς ότι παίρνεις αυτό για το οποίο πληρώνεις. Προτίμησε κάτι πιο ακριβό που ποιοτικά θα είναι καλύτερο και θα αντέξει παρά κάτι φτηνό που φτιάχνεται υπό τις χειρότερες – ηθικά – συνθήκες και είναι ποιοτικά κατώτερο
- Μην πετάς τα ρούχα σου αν είναι ακόμα λειτουργικά. Δώρισέ τα κι αν πρόκειται να τα ανακυκλώσεις, φρόντισε να είσαι σίγουρος για το που θα καταλήξουν. Η οικολογική συνείδηση στη μόδα χρειάζεται περισσότερο από ποτέ
- Το λάδι μαγειρικής ποτέ στο νεροχύτη. Αποθήκευσέ το και πέτα το στους ειδικούς κάδους.
- Μείωσε την κατανάλωση κρέατος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου