Η ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ & Ο ΜΙΧΑΛΗΣ

       Η ζωή μας έχει τρεις περιόδους, Παρελθόν - Παρόν – Μέλλον, είναι  τρισυπόστατη. Από τις τρείς μόνο το παρόν είναι σταθερό, μετρήσιμο αν και μικρής διάρκειας, ελάχιστο, στιγμιαίο. Ευθύς αμέσως γίνεται, πριν, προ λίγου, χτες, προχτές, πέρυσι, γίνεται παρελθόν. Τούτο αρχίζει από μηδέν και τάχιστα μεγεθύνεται, θεριεύει  με αντίστοιχη ελάττωση, σμίκρυνση του μέλλοντος. Παρελθόν και μέλλον είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα, που μάθαμε από το δημοτικό.
   Το παρόν λοιπόν, παρόλη τη μικρούτσικη παρουσία του, είναι ο καταλύτης της μεταστροφής του μέλλοντος σε παρελθόν, αυτής της «αέναης» προσθαφαίρεσης. Και έρχεται η στιγμή – ναι στιγμή είναι – που πλέον το μέλλον μηδενίζεται, συμπαρασύροντας και το παρόν αλλά και το παρελθόν, που από το ζενίθ εξανεμίζεται στην στιγμή. Νομίζω ότι όλοι κατανοείτε ότι αυτή η στιγμή είναι η τελική πτώση, ο θάνατος.
   Αναφερόμαστε με επίκεντρο τον άνθρωπο, που το πρώτο σκέλος του διαμετρήματος της ζωής του ακουμπά στην αρχή του απώτατου παρελθόντος. Είναι η  γέννηση. Αλλιώς  η αρχή της προβολής της ύπαρξής του στηρίζεται στη στιγμή που αρχίζει να αποκτά παρελθόν και τα αποτυπώματά του να πληθαίνουν. Κι αυτά κάπως αργότερα έρχονται στην επιφάνεια με  τη διαδικασία της μνήμης που αποτελεί την ανώτατη λειτουργία του εγκεφάλου, συναγωνιζόμενη με τη σκέψη και τη λογική. Η ανάκληση των αναμνήσεων στη  μνήμη επιβεβαιώνει την κυριαρχία του παρελθόντος και την αυξάνει, συνεπικουρούμενη με τα πλείστα ενύπνια όνειρα. Αυτή δε, η ανάκληση αυξάνεται με τα διάφορα αναμνηστικά, ενθυμήματα όπως απομνημονεύματα, φωτογραφίες ακόμη και διάφορα αντικείμενα, δωράκια.
  Βεβαίως τα πιο ισχυρά μνημονικά αποτυπώματα του παρελθόντος, τα πιο γνήσια κάτοπτρα της μνήμης είναι τα προσφιλή πρόσωπα, συγγενείς, συμμαθητές, φίλοι αλλά και τα σημαντικά γεγονότα, περιστατικά, χαρμόσυνα και λυπηρά, όπως γάμοι, βαφτίσια, εξετάσεις και ιδίως τραγικά, θάνατοι και διάφορα σοβαρά ατυχήματα. Και έπονται τα υπόλοιπα ανάλογα με το μελάνι της απογραφής. Τούτο το μελάνι συνεχώς με τον πανδαμάτορα χρόνο  ξεθωριάζει χωρίς καμία σειρά αλλά σύμφωνα με την αμυδρότητα ή μη.
 

    Έτσι λοιπόν κι εμένα το πιο ισχυρό μνημονικό μου αποτύπωμα, στην πρώτη σελίδα της μνήμης μου, μετά από τους γονείς μου - αχ ρε μάνα, και στον ξύπνιο μου και στον ύπνο μου έχεις την πρώτη θέση - είναι ένα πρόσωπο στο χωριό που με έχει σημαδέψει από τα μικρά χρόνια της ζωής μου μέχρι εκείνα της πλήρους ευρωστίας μου. Είναι ένα πρόσωπο που δεν ανήκε στον συγγενικό μου κύκλο, αλλά ούτε και στον φιλικό μου. Όμως η ανάμνηση της όλης εικόνας του είναι έντονα επιδραστική από εκείνα τα χρόνια.
 Αυτό το πρόσωπο είναι η Παναγιώτα, η ονειροπαρμένη, η «τρελή» η μονίμως αλαφιασμένη του χωριού. Σίγουρα ανάλογη επίδραση έχει και σε όλους  νομίζω τους συγχωριανούς, καθότι η Παναγιώτα ήταν η πιο επιβλητική και δημοφιλής φιγούρα στο χωριό. Θυμάμαι τη μάνα μου που έλεγε ότι η Παναγιώτα στα νιάτα τους ήταν πάμπτωχη μεν αλλά η πιο ωραία κοπέλα.
  Ίσως οι αναμνήσεις μου για την Παναγιώτα να έχουν τις πρώτες καταβολές και να ζωντανεύουν σαν  εκείνες τις στοιχειωμένες παραμυθίες με δράκους, γριές μάγισσες της πρώτης ηλικίας, καθότι σίγουρα το  πρώτο συναίσθημα ήταν ο φόβος. "Φάει όλο το φαΐ γιατί θα σε δώσω στην Παναγιώτα" κι εμείς ..κατουριόμασταν. Μετά βέβαια γιγάντωσαν σαν τη φουσκωμένη Νέδα το χειμώνα. Πήγαινα στο χωριό τακτικά, κάθε μήνα περίπου και όχι μόνο με γνώριζε αλλά από τα φοιτητικά μου χρόνια με αποκαλούσε γιατρέ. Μάλιστα κάποτε τη ρώτησα εξεπίτηδες να δω τι θα μου πει: "Ρε Παναγιώτα για πες μου ποιος είμαι;" Γέλασε με εκείνο το κάπως σαρδόνιο, σαρκαστικό της γέλιο και λέει: "Τι λε ρε, χόρευε τότε η Ελένη του Κόλλια" Ανεξήγητο και μυστήριο του σαλεμένου μυαλού όπως πολύ εύστοχα τραγουδά ο μεγάλος Άκης Πάνου.
   Τότε μια μέρα, άλλο ..ανήσυχο μυαλό το δικό μου, τη βιντεοσκόπησα σε όλο της το «μεγαλείο». Αρκετά συχνά τα βλέπω και κυριαρχεί το συναίσθημα της γλυκιάς και παράξενης συγκίνησης, ότι είναι κάτι σπουδαίο κατάδικό μου και μοναδικό και πάντα προβληματιζόμουν να τα δημοσιεύσω ή όχι, μια και πρόκειται περί λεπτού και ευαίσθητου θέματος. ΄Έτσι λοιπόν τα χρόνια κύλησαν οι ενδοιασμοί λιγόστεψαν, οπότε σήμερα τα δημοσιοποιώ και πιστέψτε με αυτό γίνεται με περίσκεψη μέχρι ευλάβειας και τιμής. Η μνημόνευση είναι ένα φλας μπακ, η πιο ισχυρή αναδρομή στο παρελθόν,  το ξαναζωντάνεμα προσφιλών προσώπων.

    Τις ίδιες περίπου σκέψεις κάνω και με ένα άλλο συνταρακτικό ενθύμημα.

  Ήταν 8 Μαρτίου του 2014, Σάββατο των αποκριών. Υπόψη εκείνη τη χρονιά συνέπεσαν τα γενέθλιά μου με την ονομαστική μου γιορτή, των Αγίων Θεοδώρων, του Τύρωνος και του Στρατηλάτη. Εγώ όπως έχω πάλι τονίσει είμαι με τον Στρατηλάτη. Λοιπόν εκείνη την ημέρα μερικά άτομα από τη θρυλική και σπουδαία «Λέσχη Φιλίας & Προόδου που τότε είχαμε φτιάξει  στην Πλατεία Βικτωρίας με πρωτεργάτη και ψυχή τον Στέλιο Ελληνιάδη, μαζί με ένα μπουζουξή και έναν κιθαρίστα πήγαμε επίσκεψη, εννοείται με τα σέα και τα μέα μας στο «Άσυλον Ανιάτων στην Κυψέλη».

Ανεπανάληπτη εμπειρία που είναι χαραγμένη ανεξίτηλα στα κιτάπια τη μνήμης μου. Εκείνο το ζεϊμπέκικο του Μιχάλη, που καθηλωμένος στο αναπηρικό του αμαξίδιο, χτυπούσε το παπούτσι του με το χέρι, με έχει κατακλύσει, με έχει συνεπάρει. Η ψυχή του ήταν λεύτερη και γελαστή στα ουράνια! Ομολογώ ότι σε αδύνατες στιγμές μου – γαμώτο όσο πάνε και αυξάνουν - βλέπω τον χορό του Μιχάλη και παίρνω θάρρος, χαλυβδώνομαι.

Σκέφτομαι να το αναρτήσω την ίδια μέρα, το Σάββατο στις 8 Μάρτη. Αμήν