theodoroskollias@gmail.com // 6946520823
Aλήθεια ποιος φταίει για την κατάντια της χώρας μας;

Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2025

ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΔΙΚΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΡΕΥΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ// ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ Ο ΕΜΠΝΕΥΤΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

   Από καιρό αλλά κυρίως μετά που διάβασα την "Η ελληνική επανάσταση" του Μαζάουερ άρχισα σιγά-σιγά να αμφιβάλω για όλα όσα είχα ενημερωθεί, κι από το σχολείο ακόμα, για τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Είχα σχηματίσει τη χειρότερη εντύπωση. Διαβάζοντας όμως  το βιβλίο τη Λύντιας Τρίχας βεβαιώθηκα ότι τέτοια διαστρέβλωση και αδικία για ένα τόσο εμβληματικό,  άδολο φιλελεύθερο και αναγεννησιακό άνθρωπο είναι πρωτοφανής στα παγκόσμια χρονικά. Ανεπιφύλακτα σας συνιστώ αυτό το βιβλίο. Δείτε την παρουσίασή του [κλικ ΕΔΩ] όπου τοποθετούνται μεγάλοι ιστορικοί, ο Νίκος Αλεβιζάτος, ο Κώστας Κωστής, η Χριστίνα Κουλούρη και ο Αριστείδης Χατζής .αλλά και τις αβασάνιστα λαϊκίστικες απόψεις του ... παντογνώμονα και εμπαθέστατου Καραμπελιά. [κλικ ΕΔΩ] και ενός άλλου ....ιστορικού[κλικ ΕΔΩ ]. Επίσης τη θέση της Ευθυμίου [κλικ  ΕΔΩ ]
Κρίμα και πάλι κρίμα. Μια καλή ιδέα μπορείτε να πάρετε από την εισαγωγή του βιβλίου που καταθέτω περίπου ολόκληρη. 
 
Το όνομα του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου είναι συνυφασμένο με την Ελληνική Επανάσταση και άμεσα αναγνωρίσιμο. Έχουν γραφεί και έχουν λεχθεί πολλά για αυτόν. Ποιος ήταν όμως στην πραγματικότητα; Ο πρωταγωνιστής της Επανάστασης; Η μορφή του Αγώνα με την πιο συγκροτημένη πολιτική σκέψη, με συγκεκριμένο όραμα και στόχο; Ο άνθρωπος που έβαλε την προ- σωπική του σφραγίδα στα θεμελιώδη κείμενα, στο πολίτευμα και στους θεσμούς που διαμόρφωσαν το νεοσύστατο ελληνικό κράτος; Πατριώτης μέχρι το μεδούλι; Ή μήπως ο άρχων των μηχανορραφιών, ο ραδιούργος Φαναριώτης; Ο εθελόδουλος στις Μεγάλες Δυνάμεις, ο προδότης των ιδανικών της Επανάστασης; Ο υπονομευτής της Φιλικής Εταιρείας; Ο αμείλικτος εχθρός και διώκτης των λαϊκών αγωνιστών; Ο εκπρόσωπος των αγγλικών συμφερόντων; Η τελικά «ομολογουμένως ο εξοχότερος πολιτικός ανήρ, ον  παρήγαγεν η Επανάστασις», όπως αποφαίνεται ο Κων. Παπαρηγόπουλος; Μέσα από την αφήγηση της ζωής του προκύπτει ότι ήταν ένας Φαναριώτης κοσμοπολίτης πρίγκιπας, αλλά και ο τοπικός ηγέτης της Δυτικής Ελλάδας, ο αγωνιστής του Μεσολογγίου, ο πρωταγωνιστής της Εθνικής Συνέλευσης της Επιδαύρου, ο στρατηγικός εγκέφαλος του εξωτερικού δανεισμού και του πρώιμου φιλοβρετανικού προσανατολισμού, ο μόνος ικανός να σώσει του κινδυνεύοντα θρόνο, ο ηγέτης που αποδέχεται κάθε πρόσφορο θεσμικό ρόλο χωρίς επιφυλάξεις. Ήταν ο εμπνευστής και ο δημιουργός του συνταγματικού κράτους, αλλά και ο μεγάλος αδικημένος της Ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης. Αδικήθηκε όχι μόνο από τους συγχρόνους του, αλλά και από πολλούς των επόμενων γενιών, που τον παρουσιάζουν ως ραδιούργο μηχανορράφο. Αρκεί να αναφερθεί η αντιμετώπισή του όχι μόνο από την ιστοριογραφία, αλλά και από τη σύγχρονη λογοτεχνία. Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές του Καραγάτση, που, ενώ τον περιγράφει ως καταχθόνιο Φαναριώτη και φραγκοδιαφθαρμένο πολιτικάντη με μάτια φιδιού, στο τέλος παραδέχεται ότι η πολιτική του ήταν η μόνη σωστή. Και έρχονται τώρα, διακόσια χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση, α σημερινοί καθηγητές του πανεπιστημίου, ιστορικοί και συνταγματολόγοι, να επανεκτιμήσουν τα γεγονότα και να συμφωνήσουν με όσους παλαιότερους έκριναν ότι πρόκειται για μια μοναδική προσωπικότητα της εποχής του με μεγάλη προσφορά στο Έθνος.

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος υπήρξε και εξακολουθεί να είναι για την ελληνική ιστορία μια προσωπικότητα εξαιρετικά γοητευτική, πολύ σημαντική και ιδιαιτέρως αδικημένη. Το να καταφέρουμε να την τοποθετήσουμε στο ιστορικό της πλαίσιο και να κατανοήσουμε τις επιλογές της αποτελεί ένα εγχείρημα που μόνο πρόσφατα έχει βρει ανταπόκριση. Ο Μαυροκορδάτος είναι ο Έλληνας πολιτικός που μπόρεσε να συνδέσει τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας με τη διεθνή πολιτική και να δημιουργήσει τις θεσμικές βάσεις ενός σύγχρονου κράτους, γράφει ο ιστορικός Κώστας Κωστής, που τον θεωρεί τις τον διπλωματικό και οργανωτικό νου του Αγώνα. Ως στο μυαλό της Επανάστασης» τον χαρακτηρίζει και ο συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος και παρατηρεί ότι η στροφή προς την Επανάσταση και η τοποθέτησή της στον διεθνή της περίγυρο ανέδειξαν τον κρίσιμο ρόλο ορισμένων προσώπων που η παραδοσιακή ιστοριογραφία είχε υποβαθμίσει έως πρόσφατα· μεταξύ αυτών είναι, προπάντων, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. τόσο για τη γεωπολιτική του αντίληψη όσο και, κυρίως, για την αποφασιστική συμβολή του στην οικοδόμηση ενός συνταγματικού κράτους, απαραίτητου για την αναγνώριση της Ελλάδας. Διότι, για να υπάρξει η ανεξάρτητη Ελλάδα, έπρεπε να συνταχθεί θεσμικά, προσθέτει. Ο συνταγματολόγος και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος τον θεωρεί θύμα του λαϊκισμού και της εθνικής συλλογικής μνήμης, ενώ πρόκειται για τη μόνη πολιτική προσωπικότητα της Επανάστασης που είχε μια ενιαία συνολική στρατηγική αντίληψη και, κυρίως, μια αντίληψη για την εξωτερική πολιτική του επαναστατημένου Έθνους, για τις σχέσεις του με τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, για τη θέση της Ελλάδας μέσα στους διεθνείς συσχετισμούς και για τη θέση του νέου κράτους μέσα στον παγκόσμιο χάρτη. Ήταν ο μόνος που είχε τη συνολική αίσθηση της συνταγματικής και της διεθνούς στρατηγικής της Επανάστασης. Ως τον πρώτο πολιτικό της Επανάστασης και πιθανώς τον πιο επιδέξιο και επιτυχημένο, αυτόν που εισήγαγε την πολιτική στην Ελλάδα, τον αναφέρει ο ιστορικός Μark Mazower. Και ο ιστορικός Βασίλης Κρεμμυδάς τον ξεχώρισε από τους άλλους συγχρόνους του ως την πιο σημαντική πολιτική προσωπικότητα του Αγώνα, γιατί διέθετε ένα σοβαρό εκσυγχρονιστικό πολιτικό όραμα. Σ' αυτόν περισσότερο από κανέναν άλλον χρωστάμε τη σύσταση του ελληνικού κράτους ως πρότυπου του σύγχρονου δημοκρατικού έθνους κράτους, προσθέτει ο ελληνιστής Roderick Beatoη. Πολιτική ιδιοφυία του αποδίδει ο συνταγματολόγος Ξενοφών Κοντιάδης. Πιο αναλυτικός, ο ιστορικός Χρήστος Λούκος υπογραμμίζει ότι ήταν ο μόνος ή τουλάχιστον από τους λίγους που είχαν από την αρχή της Επανάστασης συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα: τη δημιουργία συνταγματικού κράτους κατά τα δυτικά πρότυπα. Για την επίτευξή του επέλεξε αφενός να συνεργασθεί με ανθρώπους που ήταν από τα πιο προχωρημένα πνεύματα της εποχής και αφετέρου, εκτιμώντας ρεαλιστικά τα ευρωπαϊκά πράγματα, να στραφεί προς την Αγγλία. Και ακόμη πιο αναλυτικός ο νομικός και ιστορικός Αριστείδης Χατζής έρχεται να τον δικαιώσει και να αναδείξει την πολυσχιδή προσωπικότητά του, εξιστορώντας λεπτομερώς και επικροτώντας τη δράση του κατά τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης." Ωστόσο, δεν παύει να υπάρχει και η άλλη άποψη. Ο ιστορικός Θάνος Βερέμης εξακολουθεί να τον θεωρεί μέγα μηχανορράφο και δολοπλόκο, καλών όμως προθέσεων, καθώς δεν ήταν διεφθαρμένος. Τον κρίνει αποτυχημένο στρατιωτικό αλλά έξυπνο πολιτικό, «μάγκα». (Είναι αναμφισβήτητο ότι ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, με την ηγετική του προσωπικότητα, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς μας και (από τους πιο προικισμένους Έλληνες του 19ου αιώνα. 
Οι φίλοι του έλεγαν ότι τον διέκρινε η πολιτική σύνεση, η αφιλοκέρδεια, η ειλικρίνεια, η φιλαλήθεια, η τιμιότητα και η εργατικότητα. Συμπεριφερόταν προς όλους με προσήνεια, απέφευγε τη δημοκοπία, τον δυσαρεστούσε η κολακεία, η οποία κατά την άποψή του διέφθειρε και τον κόλακα και τον κολακευόμενο. Ήταν πάντα χαμογελαστός, δεν ήταν ποτέ σκαιός, δεν ήταν εκδικητικός. Εξέφραζε τις απόψεις του με θάρρος και είχε την ιδιότητα να εμπνέει εμπιστοσύνη στους άλλους και να τους προσελκύει. Ήταν πρόμαχος των δικαιωμάτων του λαού και φίλος της τάξης, αλλά και των ελευθεριών. Οι αντίπαλοί του τόνιζαν τη φιλαρχία του, τον θεωρούσαν «δουλευτή» των Τούρκων, υποχείριο της Μεγάλης Βρετανίας, «ολέθριον διά την Ελλάδα δαίμονα», έτοιμο να πουλήσει τη χώρα στην Αγγλία. Του χρέωναν τους εμφυλίους της Επανάστασης. Τον κατηγορούσαν ως δικτάτορα και τον περι- έγραφαν ως καταγέλαστο, διότι θέλησε να ηγηθεί στρατιωτικού σώματος, ως πολιτικώς άστατο και ως άνθρωπο χωρίς πραγματική διοικητική γνώση, παρόλο που παραδέχονταν ότι είχε περισσότερη διοικητική πείρα από οποιονδήποτε άλλον Έλληνα. Θεωρούσαν ότι απέφευγε τις δύσκολες απαντήσεις «με τα γέλια του»." 

      Είχε αντιληφθεί εξαρχής ότι εκείνο στο οποίο θα έδιναν μεγαλύτερη σημασία οι ξένοι διπλωμάτες και πολιτικοί δεν ήταν ο ισχυρισμός ότι οι Έλληνες είχαν όλο το δίκιο με το μέρος  τους και άξιζαν να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους, αλλά ότι ένα ανεξάρτητο και ισχυρό ελληνικό κράτος θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, συντείνοντας στην ανάσχεση της ρωσικής καθόδου προς τη Μεσόγειο. Ενώ οι Ρώσοι μέχρι τότε θεωρούνταν πάντα φίλοι και άρρηκτα σύμμαχοι των Ελλήνων, λόγω της κοινής θρησκείας τους, ο Μαυροκορδάτος τόλμησε να αμφισβητήσει τη δογματική αυτή άποψη και να στηρίξει όλο το οικοδόμημα της εξωτερικής πολιτικής του στην ευρωπαϊκή δυσπιστία απέναντι στη Ρωσία, Ήταν όμως και ο μόνος που είχε συνολική αντίληψη για το είδος του κράτους που ήθελε να συγκροτηθεί. «Όπως αποδείχθηκε εκ των πραγμάτων, ήταν ο μόνος που μπορούσε να ιδρύσει έτσι όπως τον ίδρυσε τον κρατικό μηχανισμό του νεοελληνικού κρατιδίου», γράφει ένας επικριτής του, ο Κ. Παπαγιώργης, για να συμπληρώσει ότι «υπ' αυτή την έννοια η συμβολή του είναι μνημειώδης και ικανή να αντισταθμίσει τη λαίλαπα των καταγγελιών που προκάλεσε η εν γένει πολιτική του». Όντως, η συμβολή του στη σύσταση ενός κράτους δυτικού τύπου στην Ελλάδα είναι τεράστια. Δεν βιαζόταν όμως να αυξήσει την εδαφική έκταση της χώρας. Στη Μεγάλη Ιδέα του Κωλέττη, εκείνος αντέτασσε την ανάγκη μιας ισχυρής Ελλάδας. Πριν επιχειρηθεί δυναμικά οποιαδήποτε απόκτηση νέων εδαφών, έλεγε, προείχε η δημιουργία ενός ισχυρού, καλά οργανωμένου και κυρίως συνταγματικά κυβερνώμενου κράτους, ο εκσυγχρονισμός του στρατού και του στόλου και βέβαια η εξασφάλιση της ευνοϊκής στάσης των Δυνάμεων........ 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου