ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΖΑΧΑΡΩΣ ΦΙΓΑΛΕΙΑΣ ΠΗΡΑΜΕ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ. ΕΥΕΛΠΙΣΤΟΥΜΕ ΟΤΙ ΠΟΛΥ ΣΥΝΤΟΜΑ ΘΑ ΑΝΑΡΤΗΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ  

Α).Είναι γνωστό ότι το κράτος έχει αποτύχει να προσανατολίσει την τοπική οικονομία προς ένα αναπτυξιακό και παραγωγικό σχέδιο

Το βάρος της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, εν μέσω της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, πέφτει πλέον στους Δήμους και για τον λόγο αυτό το Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π, είναι πολύ κρίσιμο, γιατί θέτει το πλαίσιο και τους όρους για την ανάπτυξη της περιοχής. Είναι όμως απαραίτητο να διαπνέεται από ένα όραμα που να περικλείει τα  ιδιαίτερα πολιτιστικά, και μοναδικού φυσικού κάλλους χαρακτηριστικά της περιοχής, σε συνδυασμό με την ανάδειξη του αγροτικού χαρακτήρα και την αξιοποίηση των ορεινών οικισμών.

ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ- ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

Για τον οικισμό του Αγίου Νικολάου, στην περιοχή που εκτείνεται μετά τον αιγιαλό και την παραλία Ζαχάρως, ενδεδειγμένος τρόπος για την διατήρησή του και οριοθέτησή του σύμφωνα με την νομολογία και το Σύνταγμα, είναι η προηγούμενη πολεοδόμησή του και η υπαγωγή του στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, αφού ληφθούν υπόψη όλα τα δεδομένα του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Επίσης προς την ορθή κατεύθυνση είναι η ένταξη σχέδιο τμήματος  εκατέρωθεν του οδικού άξονα προς την παραλία και η αντικατάσταση τμημάτος αστικού πράσινου, στον χώρο του υπό ανέγερση Δημαρχείου, ώστε σε συνδυασμό με την μεταφορά του Δημοτικού σχολείου, να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πολιτιστικό και εμπορικό  κέντρο.

Απαραίτητη κρίνεται η ολοκλήρωση του κλειστού γυμναστηρίου και η μετατροπή των παλαιών αποθηκών ως σε χώρο πολιτισμού, ώστε να αξιοποιηθεί από τον δήμο. Ιδιαίτερα χρήσιμη θα ήταν η μετατροπή του κέντρου υγείας και του ΚΗΦΗ, σε κέντρο κοινωνικής εξυπηρέτησης, όπου θα παρέχονται υπηρεσίες πρόνοιας και περίθαλψης.

Ο οικισμός των Ταξιαρχών, είναι ο μοναδικός παραδοσιακός στον Ν. Ηλείας, και επέκτασή του είναι απαραίτητη, όπως άλλωστε προτείνεται στο Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., για την μελλοντική του επιβίωση και αναζωογόνησή του. Ο οικισμός των Ταξιαρχών μπορεί να αποτελέσει πρότυπο ανάπτυξης των ορεινών οικισμών, για το λόγο αυτό χρήζει ανάδειξης.

Για την περαιτέρω οικιστική οργάνωση και προκειμένου να οργανωθεί και ενωθεί εδαφικά και οικιστικά η παραλιακή ζώνη,  προτείνεται η επέκταση του οικισμού του Νεοχωρίου και η ενοποίησή του με τον οικισμό της Νεάπολις, καθώς και η ενοποίηση των οικισμών των Κάτω Ταξιαρχών, με τον οικισμό Λογγάκι και θολού. 

Επίσης προτείνεται να μην καταργηθεί ο οικισμός Αγίου Νικολάου στο τοπικό διαμέρισμα Γιαννιτσοχωρίου και οι οικισμοί Μάραθος και Παναγία του Δ.Δ Ξηροχωρίου..

ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΓΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ

Το κριτήριο για τον καθορισμό και την έκταση της ζώνης υψηλής παραγωγικότητας, δεν μπορεί να εξαρτάται από τον νέο σχέδιο της χάραξης της Ολύμπιας οδού η οποία σύμφωνα με το νέο σχέδιο κινείται κατά μήκος της  σιδηροδρομικής γραμμής, αλλά με βάση τον ιδιαίτερο γεωργικό και αγροτικό χαρακτήρα της περιοχής . Η δίοδος της Ολύμπιας οδού μέσα στην ζώνη στην προστατευόμενη ζώνη γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, αναιρεί τον χαρακτήρα της προστασίας, και είναι ταυτόχρονα και αντιεπιστημονική. Ως εκ τούτου δεν συμφωνούμε με το προτεινόμενο σχέδιο, για αναθεώρηση της Ζ.Ο.Ε. καθώς και με τα κριτήρια επανακαθορισμού της Ζ.Ο.Ε. διότι γίνεται με τρόπο αποσπασματικό και όχι σύμφωνα με τις ανάγκες της περιοχής.   

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ NATURA 2000, ΠΑΡΑΛΙΑΚΗ ΖΩΝΗ

 Για τις προστατευόμενες περιοχές, παραλιακή ζώνη και Καϊάφα :

Αμεση προτεραιότητα για την παραλιακή ζώνη αποτελεί (SCI GR 230005, NATURA 2000) η επικαιροποίηση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης που έχει ήδη εκπονηθεί, με την οποία  προτείνεται ο χαρακτηρισμός της έκτασης ως περιοχής προστασίας της φύσης, και στην συνέχεια  η έγκριση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, σε  εφαρμογή της οποίας θα εκδοθεί προεδρικό διάταγμα. Η παραλιακή ζώνη ανήκει στην ζώνη Β1, και επιτρέπονται  οι εγκαταστάσεις του άρθρου 19 παρ. 1και 3 του Ν. 1557/1985.

Επιπλέον για τον Καϊάφα και για την παράκτια περιοχή, είναι αναγκαία  η θεσμοθέτηση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, για την παράκτια ζώνη του Κόλπου της Κυπαρισσίας, (SCI GR 230008) με την οποία θα καθοριστούν οι αναγκαίοι για την προστασία γενικοί όροι, απαγορεύσεις και περιορισμοί.  

Στην συνέχεια  είναι απαραίτητη η εκπόνηση των Σχεδίων Διαχείρισης, που θα συνοδεύονται από σχέδια δράσης όπου θα εξειδικεύονται οι προτεραιότητες και οι κατευθύνσεις, για την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων, έργων κλπ  ( άρθρο 4,παρ.5α, του ν. 3937/2011).

Η ολοκλήρωση των περιβαλλοντικών μελετών και των σχεδίων δράσης, θα καθορίσουν και το αναπτυξιακό πλαίσιο της περιοχής.

ΙΑΜΑΤΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ ΤΟΥ ΚΑΪΑΦΑ

Τα λουτρά σύμφωνα με την διεθνή εμπειρία, μπορούν να λειτουργήσουν ως  Διεθνές Κέντρο Ιαματικού Τουρισμού και ως Κέντρο Τουρισμού Υγείας, εάν εξοπλιστούν και με εγκαταστάσεις αναψυχής άθλησης και ξεκούρασης. Το κέντρο ευεξίας και χαλάρωσης (spa resort),  θα προσφέρει διάφορες θεραπείες υγείας, καθώς και υπηρεσίες προσωπικής περιποίησης, εκμεταλλευόμενο τα ιαματικά λουτρά της περιοχής.

 Η περιοχή έχει ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς  προστασίας ως  Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου, στην ζώνη Β2, όπου επιτρέπονται εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης των Ιαματικών λουτρών. Παράλληλα η περιοχή έχει κηρυχθεί ως τοπίο ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους.

Στις εγκαταστάσεις του  Καϊάφα, θα μπορούσε να εγκατασταθεί σύγχρονο σύστημα διαχείρισης και επεξεργασίας  απορριμμάτων και λυμάτων.

      ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΩΝ – ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΗΣ ΝΕΔΑΣ, ΛΙΜΝΗ ΚΑΪΑΦΑ

Για την λίμνη του Καϊάφα και τον ποταμό της Νέδας είναι απαραίτητη η ολοκλήρωση του σχεδίου για την διαχείριση των υδάτων, στις λεκάνες απορροής, ώστε να αποτυπωθεί η ποιότητα των υδάτων, σύμφωνα με την την οδηγία 2000/60.Για τον ποταμό της Νέδας και για την προστασία και αξιοποίησή του  προτείνεται μέσα από την αξιοποίηση και των μελετών  που έχουν ήδη εκπονηθεί, ο χαρακτηρισμός του, ως  προστατευόμενος φυσικός σχηματισμός με βάση ειδική έκθεση, με απόφαση της περιφέρειας και η ένταξη σε επιλέξιμες χρηματοδοτήσεις στο Ε.Σ.Π.Α.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ

Άμεση προτεραιότητα είναι η ολοκλήρωση του νέου βιολογικού καθαρισμού της Ζαχάρως, έτσι ώστε να αποτραπεί η ρύπανση του Καϊάφα και να προστατευθεί η δημόσια υγεία. Παράλληλα είναι απαραίτητη η χωροθέτηση βιολογικού καθαρισμού στην Φιγαλεία. Ιδιαίτερο βάρος πρέπει να δοθεί επίσης στην διαχείριση των λυμάτων στην παραλιακή ζώνη, από Γιαννιτσοχώρι ως Κακόβατο, με την εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού. Είναι γνωστό ότι ο ποταμός της Νέδας, και ο υδροφόρος ορίζοντας,  αλλά και η ευρύτερη περιοχή, ρυπαίνεται από τα απορρίμματα, τα φυτοφάρμακα και τα λύματα. Η διοχέτευση των λυμάτων για παράδειγμα στους αγωγούς των ομβρίων υδάτων στους παρακείμενους  οικισμούς, απειλεί την δημόσια υγεία και καθυστερεί την προοπτική της  ανάπτυξης της ευρύτερης  περιοχής.

Άμεση πρωτοβουλία για την μετατροπή του Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης των Απορριμμάτων, σε σταθμό μεταφόρτωσης. Επίσης προτείνεται να δημιουργηθεί και σταθμός μεταφόρτωσης στην Φιγαλεία.

ΚΤΙΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΤΟΥ ΟΣΕ

Τα κτίρια του Σταθμού του ΟΣΕ, στην Ζαχάρω, τον Κακόβατο στον Καϊάφα και το θολό, που έχουν χαρακτηρισθεί ως πρότυπα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής , επιβάλλεται να αξιοποιηθούν από την τοπική κοινωνία σε συνεργασία με τον Δήμο, ώστε να μην καταλήξουν ως ερειπωμένα και υποβαθμισμένα κτίρια και ως χώροι αποθήκης. 

ΟΔΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ

Η διασύνδεση του Επικούρειου Απόλλωνα και  φιγαλείας με την παραλιακή ζώνη,  με την κατασκευή σύγχρονου και ασφαλούς οδικού δικτύου, θα δώσει ώθηση στους ορεινούς οικισμούς, και θα ενοποιεί τους πολιτιστικούς προορισμούς, Αρχαία Ολυμπία, Καϊάφα, Νέδα, Ναό της Δήμητρας, φιγαλεία, Επικούρειο Απόλλωνα.

Β)ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ  

 Η  προτεινόμενη χάραξη για δίοδο της Ολύμπιας οδού, από Καϊάφα έως Νέδα, διέρχεται από την ανατολική πλευρά της λίμνης, μπροστά από τα ιαματικά λουτρά, και εν συνεχεία διάμεσου του οικοσύστηματος του Καϊάφα, στην παραλληλη πορεία της Ολύμπιας οδού με τις σιδηροδρομικές γραμμές, με την δημιουργία δυο λωρίδων κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση. Η φερόμενη ως νέα χάραξη είναι ταυτόσημη με την χάραξη που αξιολογήθηκε και ακυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Επικρατείας και έρχεται σε αντίθεση και αντίφαση και με τις βασικές παραδοχές των μελετητών του Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Α.Π  

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΛΥΣΗΣ

 Η προτεινόμενη λύση είναι δεν είναι δυνατό να γίνει αποδεκτή, διότι έρχεται σε αντίθεση:

α) Με τις παραγράφους 1και 2 του άρθρου 24 του Συντάγματος, που προστατεύει το οικιστικό, φυσικό και οικιστικό υπερβάλλον, από το οποίο εξαρτάται η ποιότητα ζωής και η υγεία των κατοίκων των πόλεων και των οικισμών. Τα αρμόδια όργανα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το φυσικό, οικιστικό, και πολιτιστικό περιβάλλον, και να επιλέγουν μεταξύ των περισσότερων εναλλακτικών λύσεων, τη βέλτιστη από περιβαλλοντική πλευρά.

β) Με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ, και ειδικότερα το άρθρο 6 της οδηγίας, καθώς και με την οδηγία 79/409, που αναφέρεται στην χλωρίδα και την πανίδα.

γ)  Με άρθρο 1. του Ν.3010/2002 σε εναρμόνιση της οδηγίας 97/11/Ε.Ε.

δ) Με την προειδοποιητική επιστολή και την αιτιολογημένη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που κάλεσε την Ελληνική Δημοκρατία να προσαρμοστεί στις διατάξεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

ε) Με την 2473/2010, απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ακύρωσε την δίοδο από τον Καϊάφα, αλλά και τους οριοθετημένους παραλιακούς οικισμούς του Δήμου Ζαχάρως .

ζ) Την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και ειδικότερα με την απόφαση 3520/2006 της ολομέλειας.

η) Τον Ν. 3937/2011, Περί διατήρησης της βιοποικιλότητας.

θ) Το πλαίσιο προστασίας των Ιαματικών πηγών Ν. 4844/1930 και την απόφαση του 1981 όπου η περιοχή της λίμνης Καϊάφα κηρύσσεται ως αρχαιολογικός χώρος. 

Είναι πράγματι εντυπωσιακό ότι όλα τα παραπάνω δεδομένα δεν έχουν ληφθεί υπόψη ή αγνοούνται από τους μελετητές, που σχεδιάζουν το μέλλον της βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής. Το οικιστικό  περιβάλλον δεν λαμβάνεται υπόψη. Ακόμη αγνοείται το πολλαπλό καθεστώς προστασίας του Καϊάφα, ως προστατευόμενη περιοχή, αρχαιολογικός χώρος, καθώς και το καθεστώς προστασίας των ιαματικών λουτρών. Η δίοδος μπροστά από τα λουτρά, έχει ήδη αξιολογηθεί από  τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ, και έχει απορριφθεί διότι με την αιτιολογία ότι θα επιφέρει πρόσθετη υποβάθμιση του οικοσυστήματος, ενώ θα διχοτομήσει περαιτέρω την υγροτοπική περιοχή. 

Οι λοιπές εναλλακτικές λύσεις έχουν αξιολογηθεί ως ελλιπείς ανεπαρκείς και αναιτιολόγητες από Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Επικρατείας..

Επίσης η παράλειψη να συμπεριληφθεί στις εναλλακτικές λύσεις, η «Ανατολική λύση» της διόδου της Ολύμπιας οδού εκτός του Καϊάφα και των παραλιακών οικισμών, καθιστά το σχέδιο ανεπαρκές, και κατά παράβαση της ανωτέρω νομοθεσίας ενώ στερείται την ίδια στιγμή επιστημονικής εγκυρότητας.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΣΤΕ!, δεν ακυρώνει το έργο της Ολύμπιας οδού, αλλά τον συγκεκριμένο σχεδιασμό, ως εκ τούτου είναι  επιβεβλημένη η ολοκλήρωση του διευρωπαϊκού δικτύου, που ενώνει Ευρωπαϊκές Πόλεις, θα δώσει αναπτυξιακή διάσταση στη περιοχή της δυτικής Πελοποννήσου και της δυτικής Ηλείας.

Η υιοθέτηση της Ανατολικής λύσης, εκτός του Καϊάφα και των παραλιακών οικισμών, ωφελεί όλους δεν ζημιώνει κανένα, ενοποιεί εδαφικά τους αρχαιολογικούς χώρους, (Ολυμπία, ναός της Δήμητρας, Επικούρειος Απόλλωνας), με κάθετους άξονες, δίνει βάθος στην ανάπτυξη της περιοχής προς ανατολάς.

Επιπρόσθετα είναι σύμφωνη με την Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία, και έχουν δεσμευθεί όλοι οι θεσμικοί φορείς για την επιλογή της ανωτέρω λύσης.

                  Κωνσταντίνος Αγραπιδάς

                              

                Επικεφαλής Ελάσσονος Αντιπολίτευσης