Δεν ήταν ζωή αυτή. Ήταν ένα «καταραμένο» μυθιστόρημα με κακό τέλος. Στις 24 Ιανουαρίου 1920, αυτός ο άνθρωπος που έλεγε «θα ήθελα η ζωή μου να ήταν σαν πλουσιοπάροχο ποτάμι που κυλάει χαρμόσυνα πάνω στη γη», πέθανε στο Παρίσι, αλκοολικός και ναρκομανής, σε ηλικία 36 ετών, από φυματιώδη μηνιγγίτιδα.
Μια μέρα μετά το θάνατο του, η σύντροφός του, Ζαν, αυτοκτόνησε πέφτοντας από το παράθυρο του του διαμερίσματός τους στον πέμπτο όροφο, μην αντέχοντας τον θάνατό του, όντας εννέα μηνών έγκυος στο δεύτερο παιδί τους. Στην κηδεία του στο Κοιμητήριο Père Lachaise παρευρέθηκε ένα τεράστιο πλήθος κόσμου.
Ο Αμεντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι (Amedeo Clemente Modigliani), γεννήθηκε στην πόλη Λιβόρνο της Τοσκάνης στις 12 Ιουλίου 1884 και πέθανε 24 Ιανουαρίου 1920 στο Παρίσι. Φιλάσθενος στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, πέθανε σε ηλικία 36 ετών. Το ψευδώνυμο του ήταν Modi. Μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια εβραίων, αλλά όταν ο πατέρας του καταστράφηκε οικονομικά, η οικογένεια ξέπεσε, και η μητέρα του άρχισε τότε να εργάζεται ως μεταφράστρια, κριτικός λογοτεχνίας και δασκάλα σε ιδιαίτερα μαθήματα.
Η υγεία του Μοντιλιάνι ήταν εύθραυστη από τα παιδικά του χρόνια λόγω του ότι είχε αρρωστήσει από φυματίωση. Από νωρίς όμως γνώρισε τον κόσμο της τέχνης, σε ηλικία 14 ετών άρχισε να παίρνει μαθήματα ζωγραφικής και αποφάσισε να γίνει ζωγράφος. Από την Φλωρεντία βρέθηκε στην Βενετία όπου εμβάθυνε στην ιστορία της τέχνης. Εκεί φαίνεται ότι άρχισε η σχέση του με τα ναρκωτικά και το ποτό, των οποίων έκανε χρήση μέχρι τον θάνατό του. Τρία χρόνια έζησε εκεί, σπουδάζοντας και βελτιώνοντας την τεχνική του στη ζωγραφική. Ταυτόχρονα, η ανάγνωση έργων του Νίτσε τον οδήγησε να πιστεύει ότι ο μόνος δρόμος για την αληθινή δημιουργικότητα ήταν μέσω της ανυπακοής και της αταξίας.
Όπως όλοι οι φιλόδοξοι καλλιτέχνες της εποχής του, ήταν το όνειρό του να ζήσει στο Παρίσι. Πράγματι, στα τέλη του 1905, σε ηλικία 21 ετών, πήγε στο Παρίσι. Εκείνο τον καιρό η Μονμάρτρη αποτελούσε ήδη τη συνοικία του Παρισιού που συγκέντρωνε τους περισσότερους καλλιτέχνες και αποτελούσε το επίκεντρο της avant garde. Εγκαταστάθηκε στο Le Bateau-Lavoir (φωτογραφία επάνω), ένα κοινόβιο για τους αδέκαρους καλλιτέχνες. Σύντομα, άρχισε να απασχολείται έντονα με τη ζωγραφική, επηρεαζόμενος αρχικά από τα έργα του Henri de Toulouse-Lautrec, έως ότου ο Paul Cézanne, άλλαξε πολλές από τις απόψεις του. Τελικά, ο Μοντιλιάνι ανέπτυξε το δικό του ιδιαίτερο ύφος, το οποίο δύσκολα μπορεί να κατηγοριοποιηθεί με εκείνο άλλων καλλιτεχνών. Παρήγαγε τα έργα του σε σύντομο χρόνο και ποτέ δεν τα επεξεργαζόταν ξανά.
Στο Παρίσι οι ηδονιστικές του τάσεις ικανοποιούνταν μέσω αγοραίου έρωτα, έως ότου συνάντησε στα 26 του τον πρώτο σοβαρό έρωτα της ζωής του, τη Ρωσίδα ποιήτρια Anna Akhmatova, η οποία ήταν 21 χρονών και φρεσκοπαντρεμένη. Έμεναν σε διαμερίσματα του ίδιου κτιρίου και εκεί αναπτύχθηκε η σχέση τους. Ο θυελλώδης έρωτάς τους διήρκεσε ένα χρόνο περίπου, καθώς τα βίαια ξεσπάσματα του Μοντιλιάνι την οδήγησαν να επιστρέψει στον σύζυγό της. Ο Μοντιλιάνι, ζώντας μέσα στην απόγνωση, έφτανε στα άκρα όσον αφορά τους εθισμούς και τις καταχρήσεις, ως το τέλος της ζωής του. Για να γίνει πιο κατανοητό, αρκεί να πούμε ότι έμπαινε σε ένα καφέ κρατώντας χαρτί και μολύβι, ζωγράφιζε επιτόπου τα σχέδια του και τα αντάλλασσε με μερικά ποτήρια κρασί.
Κάποια στιγμή με την βοήθεια του Λέοπολντ Ζμπορόφσκι, ενός εμπόρου τέχνης, έπεσε με τα μούτρα στην δουλειά και σε διάστημα περίπου πέντε ετών, από το 1915 έως το 1920, ο Μοντιλιάνι ζωγράφισε πάνω από τριακόσιους πίνακες. Στις 3 Δεκεμβρίου 1917, στην γκαλερί Berthe Weill έγιναν τα εγκαίνια της πρώτης — και τελικά μοναδικής όσο ζούσε — ατομικής έκθεσής του. Τις αίθουσες της γκαλερί κοσμούσαν γυμνά μεγάλου μεγέθους κι ένα από αυτά τοποθετήθηκε στη βιτρίνα. Η έκθεση έλαβε μεγάλη δημοσιότητα και προκλήθηκε κοσμοσυρροή. Λόγω του σκανδάλου που προέκυψε η αστυνομία απαγόρευσε την έκθεση.
Το 1918, τέταρτη χρονιά του Α΄ παγκόσμιου πολέμου, η ζωή έγινε πολύ δύσκολη στο Παρίσι λόγω της έλλειψης τροφίμων και ηλεκτροδότησης και του φόβου των αεροπορικών βομβαρδισμών. Ο 33χρονος Μοντιλιάνι αποφάσισε να φύγει μαζί με τη νέα του αγαπημένη, τη 19χρονη σπουδάστρια τέχνης Jeanne Hébuterne. Στο λαμπερό φως της Κυανής Ακτής, όπου κατέφυγαν, ο Μοντιλιάνι ζωγράφισε τους πιο δημοφιλείς και ακριβοπληρωμένους πίνακές του. Τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής του ο ζωγράφος έφτιαξε 25 πορτρέτα της ντροπαλής, μελαγχολικής και πανέμορφης Ζαν. Στις 29 Νοεμβρίου 1918 η Ζαν γέννησε την κόρη τους, δεν πρόλαβε όμως να την παντρευτεί ούτε να αναγνωρίσει νόμιμα τον καρπό της σχέσης τους.
Τα γνήσια έργα του Μοντιλιάνι είναι από τα πιο ακριβά έργα στον χώρο της αγοράς τέχνης. Τον Νοέμβριο του 2010 ένα από τα γυμνά του, η La Belle Romaine, μέρος σειράς γυμνών του 1917, πουλήθηκε έναντι 68,9 εκατομμυρίων δολαρίων.
Πορτραίτο του από τον Pablo Picasso (1915), και δεξιά οι δυο τους.
Κυκλαδίτικα ειδώλια και Μοντιλιάνι. Οι ομοιότητες είναι πασιφανείς.
Ο Μοντιλιάνι το 1919 – λίγο πριν πεθάνει, και δεξιά η Jeanne, που ενώ ήταν ετοιμόγεννη στο δεύτερο παιδί τους, 9 μηνών έγκυος, αυτοκτόνησε.
Από την ταινία Modigliani (2004), με τον Andy Garcia στο ρόλο του Modigliani.
——————————
Διαβάστε και για άλλους μεγάλους ζωγράφους
Paul Cézanne: Δύστροπος, μοναχικός και πρωτοπόρος https://bit.ly/2NGxstD
Με καρκίνο, σε αναπηρικό καροτσάκι και δούλευε…. https://bit.ly/2hGMSmi
Ήταν νάνος, μποέμ και γυναικάς…. https://bit.ly/2wmaq0U
Ανάμεσα στην κατάθλιψη και την μεγαλοφυΐα https://bit.ly/2vpa5Pd
Ο ζωγράφος που κατέληξε τυφλός… https://bit.ly/2fTA87T
Πωλ Γκωγκέν: Ήταν καταθλιπτικός https://bit.ly/2jvaA2b
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου