Τριφασικόν [είναι γιατί επιχειρείται η επανάληψη].

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΕΒΟΛΗΣ

Παρακολουθώντας (όχι χωρίς κάποια δόση χαιρεκακάκιας, ομολογώ) τα όσα κωμικοτραγικά διαδραματίζονται, τις τελευταίες μέρες, με αφορμή την εκλογή προέδρου, στις Η.Π.Α., και το καλπονοθευτικό τους εκλογικό σύστημα, το οποίο καθόλου δεν αποκλείει να αναδειχθεί πρόεδρος αυτός που ηττήθηκε στην ψηφοφορία, ο νους μου πήγε σε «πράγματα συμπαθητικά δικά μας, Γραικικά» που λέει και ο ποιητής.

Είμαστε στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου του 1956.

Ο «εθνάρχης» Κων/νος Καραμανλής, μόλις έχει συμπληρώσει τέσσερις μήνες στην θέση του πρωθυπουργού, στην οποία, μετά τον θάνατο του Παπάγου, έχει κυριολεκτικά διορισθεί από τα ανάκτορα, με την υποστήριξη του αγγλοαμερικανικού παράγοντα και αφού έχει δώσει εγγυήσεις πως θα θέσει το Κυπριακό στο ράφι.

Απέναντί του έχει ενωμένη την αντιπολίτευση, που κατέρχεται στις εκλογές με τον τίτλο Δημοκρατική Ένωση.

Τα πράγματα είναι δύσκολα και η πολιτική του σταδιοδρομία κινδυνεύει να τερματισθεί πρόωρα.

Προς αντιμετώπιση του κινδύνου επινοεί και επιβάλλει έναν εκλογικό νόμο, που θα μπορούσε να λάβει βραβείο παγκόσμιας πρωτοτυπίας.

Εμπνευστής του φέρεται να είναι ο στενός του (όχι μόνο πολιτικά και από τα χρόνια της κατοχής) συνεργάτης Τάκος Μακρής.

Ο συγκεκριμένος, μαζί με την σύζυγό του Δοξούλα Μακρή, γραμματέα και στενή φίλη του διαβόητου Μαξ Μέρτεν, που οργάνωσε την εξόντωση των Εβραίων στην Θεσσαλονίκη, φέρεται στα αρχεία της C.I.A. που πλέον έχουν πάψει να είναι απόρρητα, μαζί με τον μετέπειτα «εθνάρχη» σαν έμμισθοι πράκτορες της Γκεστάπο.

Ο εκλογικός αυτός νόμος, που δικαίως έλαβε τον χαρακτηρισμό του τριφασικού, προέβλεπε την συνύπαρξη τριών εκλογικών συστημάτων στην συσκευασία του ενός.

Στις μικρές αγροτικές περιοχές, όπου η Ε.Ρ.Ε. πλειοψηφούσε, βοηθούσης και της τρομοκρατίας, ήταν απόλυτα πλειοψηφικός (ο νικητής έπαιρνε τα πάντα), στις ενδιάμεσες προέβλεπε σύστημα ενισχυμένης αναλογικής, που έφθανε στο σχεδόν πλειοψηφικό και στις μεγάλες πόλεις, Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, όπου πλειοψηφούσε η Δημοκρατική Ένωση, καθιέρωνε την … απλή αναλογική !!!!

Έτσι ο Ε.Ρ.Ε. έλαβε το 47,38% των ψήφων και.. 165 έδρες !!!! στο κοινοβούλιο, ενώ η Δημοκρατική Ένωση, με ποσοστό 48,15% μόνον 135 και ο Καραμανλής, αρχηγός του μειοψηφήσαντος κόμματος, εξελέγη πρωθυπουργός.

Όπως προείπα πνευματικός πατέρας του νόμου φέρεται ο Τάκος Μακρής, όμως υπάρχουν, δεδομένης της ανικανότητάς του (από τα ίδια αρχεία της C.I.A. θεωρείται ότι “he has been totally ineffective as a minister” *) και απόψεις ότι ο συντάκτης πρέπει να αναζητηθεί αλλού και ειδικά στο πρόσωπο του Στέφανου Συριώτη, στενού συνεργάτη του εφοπλιστή Νιάρχου και επίσης στενού φίλου του Καραμανλή.

Όπως και αν ήταν ο εμπνευστής και συντάκτης, το γεγονός προκάλεσε σάλο και οξύτατες αντιδράσεις από τους επικεφαλής των κεντρώων κομμάτων (Γεώργιο Παπανδρέου, Σοφοκλή Βενιζέλο) οι οποίοι αξίωσαν από το Παλάτι να τροποποιηθεί ο εκλογικός νόμος, όχι επί το δικαιότερον, αλλά κατά τρόπο που θα τους επέτρεπε να συμμετέχουν στην λεία.

Η απαίτησή τους βρήκε ανταπόκριση και έτσι οι επόμενες εκλογές του 1958, διεξήχθησαν με ένα εξίσου καλπονοθευτικό κόμμα, που ήταν όμως κατασκευασμένο ώστε να ευνοήσει τα δύο πρώτα κόμματα (η Δημοκρατική Ένωση είχε διαλυθεί) συγκεκριμένα δε προέβλεπε ότι στην δεύτερη κατανομή μπορούσαν να συμμετέχουν μόνον όσα κόμματα είχαν λάβει ποσοστό μεγαλύτερο του 25% (σε κάθε περίπτωση τα δύο πρώτα) και αν επρόκειτο για συνασπισμό (για τον φόβο των Ιουδαίων) χρειαζόταν ποσοστό 35% !!!!

Οι εκλογές διεξήχθησαν, αλλά, αναπάντεχα, δεύτερο κόμμα αναδείχθηκε η Ε.Δ.Α. (Ε.Ρ.Ε. 41,2%,έδρες 171, Ε.Δ.Α. 24,43%, έδρες 79, Φιλελεύθεροι 20,68%, ….) γεγονός που θορύβησε τα μέγιστα, όχι μόνο την εσωτερική καθεστηκυία τάξη, αλλά και τον «συμμαχικό παράγοντα».

Την επαύριον των εκλογών συγκροτήθηκαν μια σειρά μηχανισμοί αντιμετώπισης του λεγόμενου κομμουνιστικού κινδύνου που, για τους κρατούντες, συνιστούσε η Ε.Δ.Α. και λίγο αργότερα δεν άργησε να ανθίσει το λεγόμενο παρακράτος, η σκοτεινή δηλαδή δραστηριότητα των κρατικών μηχανισμών, που δημιουργούσαν και συντηρούσαν πλήθος ολιγάριθμων αντικομουνιστικών οργανώσεων από ακροδεξιά, φασιστικά και κακοποιά στοιχεία, με στόχο την τρομοκράτηση των κομμουνιστών, των αριστερών και προοδευτικών πολιτών. Ταυτόχρονα ειδικό «Σπουδαστικό Τμήμα» συγκροτείται στην υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας που αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη ιδεολογική-πολιτική εποπτεία των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από την «κομμουνιστική διείσδυση».

Στα πλαίσια της «ιδεολογικής» αλλά και γενικότερα «αντιμετώπισης» της ΕΔΑ έχουμε τη συγκρότηση «άτυπης επιτροπής» από τους μετέπειτα «αστέρες» της δικτατορίας Σάββα Κωνσταντόπουλο και Γεώργιο Γεωργαλά για την ιδεολογική αντιμετώπιση του κομμουνισμού.

Ο Καραμανλής, ανέθεσε τον συντονισμό της αντικομουνιστικής δράσης των κρατικών υπηρεσιών στο υφυπουργό Ευάγγελο Καλαντζή, βουλευτή Φθιώτιδας, άλλοτε οπαδό του Μεταξά και Υφυπουργό-Γενικό Διοικητή Θράκης επί 4ης Αυγούστου.

Αποκορύφωμα της προσπάθειας αυτής είναι τον Νοέμβρη του 1958 η σύλληψη του Μανώλη Γλέζου, διευθυντή (τότε) της Αυγής και μέλους της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΔΑ και η παραπομπή στο διαρκές στρατοδικείο με την κατηγορία της κατασκοπίας γιατί είχε δήθεν συναντήσει στην Αθήνα τον τότε γραμματέα του ΚΚΕ Κώστα Κολιγιάννη.

Τέλος ιδιαίτερος ρόλος στην αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου» ανατίθεται στην Γενική Διεύθυνση Τύπου και Πληροφοριών (η οποία λειτουργούσε ως τμήμα του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως από το 1951) η οποία μέσω της χειραγώγησης του συνόλου των ΜΜΕ επιχειρεί να διαμορφώσει το κατάλληλο «ιδεολογικό κλίμα». Υπολογίζεται πως την περίοδο μέχρι το 1962 τα λεγόμενα «μυστικά κονδύλια» που κατευθύνθηκαν σε συγκεκριμένες εφημερίδες ή δημοσιογράφους, τριπλασιάστηκαν.

Με αυτά οδηγηθήκαμε στις εκλογές βίας και νοθείας του 1961.

Έξι μόλις χρόνια μας χωρίζουν από την επιβολή της δικτατορίας το 1967.

Αν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται οικεία και σύγχρονα δεν έχετε καθόλου άδικο.

Κάποιοι, σήμερα, επιχειρούν να επαναλάβουν την ιστορία, όχι ως φάρσα αλλά ως τραγωδία.

* «υπήρξε απόλυτα αναποτελεσματικός υπουργός.»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΗΒΑΣ

Αναλυτική και περιεκτική η ανάλυσή σου αγαπητέ μου Δημήτρη. Θα ήθελα να προσθέσω ότι το 1958, μετά την ψυχρολουσία των καθεστωτικών δυνάμεων (ΕΡΕ και Ένωση Κέντρου) λόγω της θεαματικής ανόδου της Αριστεράς ( ΕΔΑ 24,5%), καταστρώθηκε ένα σχέδιο ανωμάλων επεμβάσεων από στρατιωτικούς και πράκτορες της ΚΥΠ. Επικεφαλής της επιτροπής της ανωμαλίας τέθηκε ο στρατιωτικός Γωγούσης. Μπήκαν σε εφαρμογή τα σχέδια για την πάση θυσία παρεμπόδιση της Αριστεράς να δρά, σχέδια υλοποιούμενα με συλλήψεις και κατασκευασμένες κατηγορίες, πράγμα που οδήγησε στις αποτρόπαιες εξελίξεις του εκλογικού φιάσκου του 1961. Η κυβέρνηση Καραμανλή μετήλθε κάθε μέσο καταστρατήγησης των συνταγματικών διατάξεων, με επιθέσεις εγκαθέτων κατά αριστερών, που είχαν σαν αποτέλεσμα τραυματισμούς ελαφρούς , βαρείς και βαρύτατους μέχρι και μία δολοφονία, η οποία δεν είναι ευρέως γνωστή. Πρόκειται για την εξόντωση του νεαρού Βελδιμίρη, που φονεύθηκε όντας μέσα σε κινούμενο αυτοκίνητο, κι ενώ έριχνε φυλλάδια με υποστηρικτικό της ΕΔΑ περιεχόμενο. Το γεγονός συνέβη στη Θεσσαλονίκη (την πόλη των πολιτικών δολοφονιών κατά τον 20ο αιώνα---βλέπε βιβλίο του δημοσιογράφου Κουζινόπουλου), ανήμερα της εορτής του πολιούχου της πόλης Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου 1961) με δράστη ένα "μπουμπούκι" της χωροφυλακής , τον Φιλίππου, ο οποίος φυσικά δεν καταδισκάστηκε για το έγκλημά του. Αξίζει να σημειωθεί μία τακτή σε γεγονότα ακολουθία που συμβαίνει μετά τις εκλογές βίας και νοθείας. Μιλάμε γιά την ανά διετία εμφάνιση πολιτειακών ανωμαλιών : '61 Εκλογές βίας και νοθείας, '63 δολοφονία Γρ. Λαμπράκη, κυβερνητική κρίση, '65 παλατιανό πραξικόπημα και αποστασία, '67 επιβολή δικτατορίας.

==========

 Γιάννη πολύ σωστές οι προσθήκες. Και ο Γωγούσης και ο Νάτσινας (τότε αρχηγός της Κ.Υ.Π. αν δεν με απατά η μνήμη μου) αλλά και ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, οργάνωσαν και ηγήθηκαν ενός παράνομου παρακρατικού εσμού από άτομα του υποκόσμου, σε μια "σταυροφορία" για την σωτηρία του "ελεύθερου κόσμου". Τώρα, αν αναμοχλεύουμε την ιστορική μνήμη, δεν είναι από εμπάθεια, ούτε πολύ περισσότερο από μίσος, είναι γιατί επιχειρείται η επανάληψη.