ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΓHΠΕΔΑ [Από την ΕΠΟΧΗ] // Ποδόσφαιρο στη σκιά της εισβολής

 

       Τα τραγικά γεγονότα του Ιουλίου 1974,η τουρκική εισβολή και στη συνέχεια η κατοχή του 40% της Μεγαλονήσου επηρέασαν άμεσα το κυπριακό ποδόσφαιρο. Πολλά σωματεία ξεριζώθηκαν από τις πατρογονικές εστίες τους, ενώ κάποια ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους. Οι προσφυγικές κυπριακές ομάδες ήταν σε τραγική κατάσταση, αφού βρέθηκαν χωρίς στέγη, χωρίς γήπεδο, χωρίς αθλητικό υλικό. Ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για τα εκτοπισμένα σωματεία Ανόρθωση, Νέα Σαλαμίνα, Εθνικό Άχνας, ΑΣΙΛ Λύσης, Εθνικό Άσσιας, ΑΕΚ Αμμοχώστου, Διγενή, ΑΕΜ Μόρφου, ΛΑΛΛ Λύσης, ΠΑΕΚ Κερύνειας, ΑΕΚ Καραβά, ΑΕΚ Κυθραίας, ΑΣΟΒ Βατυλής και Παρθενώνα Κ. Ζώδιας. Παρ' όλα αυτά, από τον Σεπτέμβριο του '74 τα σωματεία άρχισαν σταδιακά να δραστηριοποιούνται μέσα από τα συντρίμμια. Πρώτιστος στόχος ήταν να κρατήσουν άσβεστη τη μνήμη και τον πόθο της επιστροφής.

   Τη Δευτέρα 5 Αυγούστου, ο ΑΠΟΕΛ ανακοίνωσε ότι θα ξεκινούσε προετοιμασία με προπονητή τον Ελλαδίτη Πάνο Μάρκοβιτς. Ομως στις 12 Αυγούστου ανακοινώθηκε ότι λόγω της κατάστασης στην Κύπρο στα σωματεία μας θα δούλευαν μόνο κύπριοι προπονητές. Οι ομάδες της Ομόνοιας, του Πεζοπορικού και της Ένωσης Νέων Παραλιμνίου που θα μας εκπροσωπούσαν στα ευρωπαϊκά κύπελλα εξέφρασαν την πρόθεσή τους να απέχουν από τις διοργανώσεις, κάτι που τελικά έγινε.

Στις 6 Σεπτεμβρίου, συζητήθηκε στην Αθήνα το θέμα συμμετοχής του ΑΠΟΕΛ στην Α ́ Εθνική, καθώς τις προηγούμενες περιόδους η εκάστοτε πρωταθλήτρια Κύπρου εξασφάλιζε τη συμμετοχή της στην Α΄ Εθνική Ελλάδας για την επόμενη περίοδο (εκτός και αν πρωταθλήτρια της περασμένης περιόδου εξασφάλιζε την παραμονή της στο πανελλήνιο πρωτάθλημα). Τη σεζόν 1973-1974, ο ΑΠΟΕΛ δεν υποβιβάστηκε και έτσι είχε το δικαίωμα συμμετοχής στην Α΄ Εθνική 1974-1975. Λόγω της τουρκικής εισβολής αποφασίστηκε να ανασταλεί η συμμετοχή του ΑΠΟΕΛ στην Α΄ Εθνική για ένα χρόνο, απόφαση που στη συνέχεια έγινε μόνιμη.

 

Χωρίς αθλητικό υλικό, χωρίς μπάλα, χωρίς παίκτες

 

Στις 22 Σεπτεμβρίου, έγινε για πρώτη φορά ποδοσφαιρικός αγώνας μετά την εισβολή. Στο ΓΣΟ, η μικτή Λεμεσού και η μικτή Αμμοχώστου έφεραν ισοπαλία 2-2, σε αγώνα για ενίσχυση των προσφύγων, από τον οποίο εισπράχθηκε το ποσό των 800 λιρών.

Στις 15 Οκτωβρίου, η ΑΕ Λεμεσού άρχισε προετοιμασία στο ΓΣΟ, με προπονητή τον Πανίκο Κρυστάλλη. Δύο μέρες αργότερα, ξεκινούσε ο ΑΠΟΕΛ στο ΓΣΠ με τεχνικό τον Ανδρέα Λαζαρίδη. Στις προπονήσεις κατήλθε και ο Τάκης Αντωνίου, αιχμάλωτος από την πρώτη φάση της εισβολής, ο οποίος επέστρεψε. Αιχμάλωτος διετέλεσε και ο Νίκος Πατίκης της Ομόνοιας, ενώ ο ΑΠΟΠ Πάφου μετρούσε δύο νεκρούς ποδοσφαιριστές, τους Γ. Σάββα και Σωτήρη Παπαλαζάρου. Νεκρός ήταν και ο Σωτήρης Χατζηκυριάκου του Ολυμπιακού, ενώ αιχμάλωτος ήταν ο γενικός αρχηγός Α. Φωτιάδης.

Η Ομόνοια ξεκινούσε προπονήσεις υπό την επίβλεψη του Ανδρέα Κωνσταντίνου-Έσσο. Η Ανόρθωση και ο ΑΣΙ Λύσης ξεκινούσαν κοινές προπονήσεις σε τρία κλιμάκια, με προπονητές τους Αντώνη Καρά και Πανίκο Ιακώβου. Την Αλκή ανέλαβαν οι παλιοί ποδοσφαιριστές της Παναής και Νικολής, ο Πεζοπορικός ξεκίνησε με τον Ανδρέα Μαύρο, ο Άρης με τον Ανδρέα Κοτσώνη και ο ΑΠΟΠ με τον Ανδρέα Κόκκινο.

Ο Διγενής Μόρφου είδε δύο παίκτες του, Κ. Τσιάκκας και Ηλ. Εξαδάκτυλος, να φεύγουν στο εξωτερικό, ενώ ανακοίνωσε πως θα συμμετάσχει στο πρωτάθλημα με την προϋπόθεση ότι ο ΚΟΑ και η Ομοσπονδία θα τον προμήθευαν με αθλητικό υλικό και θα κατέβαλλαν τα έξοδα μετακίνησής του, καθώς ο σύλλογος δεν είχε ούτε μια μπάλα για προπόνηση, ούτε αθλητικό υλικό, ενώ από τους 40 παίκτες που είχε στη δύναμή του έμειναν μόνο 15. Η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου στις 4 Νοεμβρίου ανακοίνωσε την διεξαγωγή του πρωταθλήματος χωρίς υποχρεωτική συμμετοχή και χωρίς διαβάθμιση, καθώς και τη διεξαγωγή ειδικού μικτού πρωταθλήματος Β’ και Γ’ Κατηγορίας.

 

Η πρώτη σεζόν μετά την εισβολή

 

Τέσσερις μήνες μετά την τουρκική εισβολή άρχισε η σεζόν. Στις 15 Νοεμβρίου στο 

«Καραϊσκάκης» έγινε φιλικός αγώνας Ελλάδας-Κύπρου (3-1) υπέρ του ταμείου ανακούφισης προσφύγων. Το Σάββατο 30 Νοεμβρίου έγιναν δύο αγώνες. Στο ΓΣΖ η ΕΠΑ Λάρνακος έχασε από την πρωταθλήτρια Ομόνοια με 3-0. Σε αγώνα άνευ συναγωνισμού ο ΑΠΟΕΛ διέλυσε την Αλκή με 6-2 στο ΓΣΠ. Την Κυριακή 1η Δεκεμβρίου έγιναν τα υπόλοιπα 5 παιχνίδια για την πρεμιέρα του πρωταθλήματος.

Η Ανόρθωση στο ΓΣΟ απέσπασε ισοπαλία 2-2 από την ΑΕΛ. Στο ΓΣΠ έγινε ένας ιστορικός αγώνας, αφού για πρώτη φορά θα συναντιόντουσαν δύο προσφυγικές ομάδες με πολλά προβλήματα. Διγενής Μόρφου και Νέα Σαλαμίνα έμειναν στο 1-1. Στο Παραλίμνι η τοπική Ένωση νίκησε 2-0 τον Άρη. Στο ΓΣ Κόριβος ο Ευαγόρας νίκησε 2-0 τον Απόλλωνα ενώ στο ΓΣΖ ο Πεζοπορικός και ο Ολυμπιακός έμειναν στην ισοπαλία 0-0.

Στο πρωτάθλημα της αγωνιστικής περιόδου 1974-75 συμμετείχαν 14 ομάδες και τον τίτλο κατέκτησε η Ομόνοια με 43 βαθμούς έναντι 39 της Ένωσης Νέων Παραλιμνίου. Πρώτος σκόρερ ήταν ο Άντρος Σάββα της Ομόνοιας με 21 τέρματα.