ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΤΙΣ ΑΛΛΟΤΙΝΕΣ ΕΠΟΧΕΣ

 ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ 
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ "ΑΛΛΟΤΙΝΕΣ ΕΠΟΧΕΣ"
ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΛΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ

      Τα αλλοτινά χρόνια –πριν το ’50– την Καθαρή Δευτέρα είχαν τη γιορτή του Καρδάμου (1). Από όλα τα γύρω χωριά μαζεύονταν πριν την παλιά γέφυρα για να γιορτάσουν τα κούλουμα με βασικό τρόφιμο τα κάρδαμα (2). Ένα είδος φυτού σαν μεγάλα σέλινα που έβγαιναν στις γράνες του Βάλτου. Εδώ γλεντούσαν και χόρευαν όλη μέρα.

       Τα επόμενα χρόνια η Καθαρή Δευτέρα έγινε το επίσημο πανηγύρι του χωριού, που κράτησε μέχρι το ’65 περίπου. Τα κούλουμα τα γιορτάζαμε με μεγαλοπρέπεια. Χλωρά κρεμμυδάκια, χαλβάς, ταραμάς, μαρούλια και καλαμάρια στη κονσέρβα έδιναν κι έπαιρναν. Από όλα τα χωριά έρχονταν επισκέπτες, συγγενείς και ξένοι. Από την Κυπαρισσία, τα Φιλιατρά, το Κοπανάκι, τον Κακόβατο, τη Ζούρτσα, τη Ζαχάρω μαζευόταν πολύς κόσμος. Η πιο γραφική φυσιογνωμία του πανηγυριού ήταν ο μπάρμπα Δέκας που ερχόταν με το τρένο των δέκα από την Κυπαρισσία. Είχε σε μια πάνινη σακούλα πολλά ξυλαράκια σαν μικρούς κύβους, που πάνω έγραφαν έναν αριθμό, από το 1 μέχρι το 10. Έδινες ένα πενηνταράκι και τράβαγες από τη σακούλα έναν κύβο και ό,τι έγραφε τόσα κομμάτια παστέλι έπαιρνες. Μέσα στη σακούλα όμως είχε είκοσι μηδενικά, δεκαπέντε άσσους, δέκα διπλά και από έναν από τους άλλους αριθμούς. Κι όμως τα πιτσιρίκια έτρεχαν ποιο θα πρωτοπάρει. Και ο μπάρμπα Δέκας διαλαλούσε, φορώντας την άσπρη μπροστέλα με την μπάσα φωνή του... την ευκαιρία. Η δε επιβλητική του καράφλα έσταζε σταγόνες ιδρώτα από την κούραση αλλά και την ικανοποίηση. Άλλη γραφική φιγούρα ήταν ο μπάρμπα Πέτρος ο Κοκώσης που έστηνε τον πάγκο του με όλα τα καλούδια. Καραμέλες, φιστίκια, γλειφιτζούρια –το κόκκινο κοκοράκι– τσίχλες, σαν λίρες, σιουρίλες, γιο – γιο, καραμούζες και τόσα άλλα. Ο μπάρμπα Πέτρος έστηνε τον πάγκο του στην ελιά της Διοννυσούλας και ο μπάρμπα Δέκας είχε έδρα τη θρυλική αγριλιά.

ΜΠΟΥΛΕΣ ΣΤΗ ΖΟΥΡΤΣΑ 1950
ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ Ο ΚΩΣΤΑΣ ΓΛΟΥΜΗΣ

       Κατά το απόγευμα ερχόταν ένα μπουλούκι μπούλες από τη Ζούρτσα. Από το πρωί έπαιρναν σβάρνα όλα τα χωριά, Μουντρά (Φασκομηλιά), Στροβίτσι (Λέπρεο), Θολό και κατέληγαν στο δικό μας, που είχε πανηγύρι. Μπροστά πήγαινε ένας ψηλός, που έκανε τοn γάιδαρο. Είχε ένα πρόπλασμα μεγάλης κεφαλής γαϊδάρου, που την κουνούσε πέρα δώθε σατιρίζοντας με δήθεν γκαρίσματα σημαίνοντα πρόσωπα και γεγονότα της μικρής κοινωνίας. Ήταν κάπως μια παραφθορά του Δούρειου ίππου. Ο ψηλός, κάθε χρόνο, ήταν ο Κώστας Γλούμης, ο ξυλουργός των περισσότερων σπιτιών στο χωριό και ο δάσκαλος για όλους τους μετέπειτα μαστόρους.

  

Σπουδαίο κείμενο για την ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ, πριν το 1950, 

που γινόταν στο πλάτωμα της της γέφυρας της Νεδας, είναι ΄

κι το άλλο, γραμμένο από τον Π. Πούλο, που κοσμεί κι αυτό 

το ίδιο βιβλίο μου, και έχει δημοσιευθεί εδώ στις 15-3-21.

      
1 Κάρδαμο  Μονοετές ποώδες φυτό, αυτοφυές αλλά και καλλιεργού­μενο σε όλο τον κόσμο, με χαρακτηριστική ο­σμή, λογχοειδή λεία φύλλα και λευκά μικρά λουλούδια. Καλ­λιεργείται κυρίως για χρήση στη μαγειρική, καθώς είναι θρεπτικό και πλούσιό σε βιταμίνη C τροφή. Το κάρδαμο είναι αποτοξινωτικό, ανθελμινθικό και διουρητικό βότανο, καταπραΰνει τους ρευ­ματικούς πόνους, ενώ η ρίζα βοηθά στην αντιμετώπιση της καταρροής. Χρησιμοποιείται ακόμη για τη θεραπεία του διαβή­τη και ως καθαριστικό του αίματος.

Τα χρήσιμα μέρη του κάρδαμου είναι η ρίζα, τα ρι­ζώματα, οι μίσχοι και τα φύλλα. Τονώνει τον οργανισμό και έχει αφροδισιακές του ιδιότητες , ιδιότη­τα γνωστή από την αρχαιότητα, γιατί περιέχει διάφορα άλατα, όπως σίδηρο, ασβέστιο και ιώ­διο. Κάνει πολύ καλό στο κου­ρασμένο συκώτι, καθαρίζει το αίμα και είναι άριστο ορεκτικό. Ο χυμός του, ανακατεμένος με μέλι, δίνει αλοιφή που εξαλεί­φει τις πανάδες του δέρματος. Στη μαγειρική, χρησι­μοποιείται μόνο του ως σαλατικό, ή μαζί με άλλα λαχανικά.Είναι πολύ εύκολο στην καλλιέργεια του και δεν πρέπει να λίπη από κανένα περιβόλι είτε το χρησιμοποιούμε σαν βότανο είτε σαν σαλατικό Επίσης αν φροντίσουμε να κάνουμε διαδοχικές σπορές μπορούμε να το έχουμε φρέσκο στο τραπέζι μας σχεδόν όλων τον χρόνο

2  Νεροκάρδαμο Έχει την επιστημονική ονομασία Ναστούρτιο το φαρμακευτικό (Nasturtium officinale). Πολυετές ποώδες φυτό με βλαστούς που έρπουν. Η καταγωγή του είναι από την Ευρώπη και σήμερα βρίσκεται σε πολλές περιοχές της γης κοντά σε λίμνες, ρυάκια ποταμούς και χαράδρες. Ως φρέσκο τρώγεται σε διάφορες σαλάτες ενώ βράζεται και τρώγεται ως λαχανικό, σε σούπες κ.λ.π.