2020 «Εντός των Τειχών»

 Για τη Στέλλα Σορώτου που είναι  δασκάλα από το 1995 στο Σίδνεϊ και πριν είχε κάνει δασκάλα και στη Ζαχάρω, μια και ο άνδρας της ήταν από το Μπισχίνι, έχουμε κάνει  ειδική αφιέρωση [κλικ ΕΔΩ}

Χαρήκαμε που τις προάλλες λάβαμε το κάτωθι κείμενο το  οποίο είναι και πολύ επίκαιρο. Βεβαίως έχουμε τις ενστάσεις μας.  

Απολαύστε το! 

     17η Απριλίου 2020, Μεγάλη Παρασκευή, Επιτάφιος θρήνος κεκλεισμένων των θυρών, «Εντός των Τειχών»! Τούτη τη νύχτα κηδεύουμε ένα Χριστό που λησμονήσαμε πως υπάρχει, δεν μπορούμε να δούμε το πρόσωπό Του από το βάρος του χρυσού που τον στολίσαμε, λησμονήσαμε τα λόγια Του από την πλάνη της επίδειξης και σε μια βουβή σιωπή φλερτάρουμε το άνοιγμα του Τάφου για την ήττα του θανάτου, στημένοι στο παγερό γυαλί. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν έκλεισε τις εκκλησίες, ούτε ο Β’, ο ιός όμως τις έκλεισε κι αυτό ήταν ένα τεράστιο χτύπημα που επιβάλλεται να οδηγήσει σε μια καθολική συνειδητοποίηση. Ο κόσμος εκ των έσω, θα διακρίνει πιο καθαρά το ανυπόκριτο και θα επιστρέψει, εάν επιστρέψει στην αυθεντικότητα, στους Ιερούς Ναούς που θα τελούνται αληθινά μυστήρια κι όχι επαγγελματικές τυπικότητες. Θα αντιληφθεί πόσο έχει χρησιμοποιηθεί η θρησκεία για κερδοσκοπία, από άπληστους ιερείς και θα αναγνωρίσει αυτούς που είναι οι μεσάζοντες του Θείου Λόγου και οι φορείς της Θείας Χάριτος. 

     Η Πλατυτέρα του Newtown έχει γυάλινα μάτια από τη θλίψη της ερημιάς! Εκατοντάδες άποροι ελεούνταν καθημερινά με συσσίτια και την ελεημοσύνη του Πατέρα Νεκταρίου αδιάλειπτα για δεκαετίες. Έχω υπάρξει αυτόπτης μάρτυρας αυτού του ανιστόρητου κοινωνικού έργου επί μία εικοσαετία. Σύμφωνα με κυβερνητική διάταξη και επέμβαση της αστυνομίας, απαγορεύτηκε η συνάθροιση στις κοινές τράπεζες μάζωξης, αλλά παρ’ όλα αυτά η βοήθεια δεν εξέλειψε. Ο ιερέας μαζί με τις εθελόντριες γυναίκες που εργάζονται εκ περιτροπής, θωρακισμένες με μάσκες και γάντια, εξακολουθεί μέσα από ένα μικρό παράθυρο να προσφέρει τροφή και χρήματα, στους αιτούντες βοήθεια. Η επιστροφή των πιστών στο Μεγάλο τους Οίκο θα είναι αν όχι μεγαλειώδης τουλάχιστον άκρως συγκινητική. Η Δέσποινα θα δακρύσει από χαρά που θα αντικρίζει πάλι τα παιδιά της και τα δάκρυά της θα ενώνονται με το «Σώμα κι Αίμα» Χριστού, στη θεία κοινωνία! Ο Γέροντας, το Νέκταρ της ψυχής των πτωχών, θα λάμπει με τα κάτασπρα γένια του, κρατώντας το Άγιο δισκοπότηρο κι άγγελοι θα τον στηρίζουν να τελέσει το μυστήριο!!! Ο «Ανδρέας ο Έλληνας» ο αγιογράφος που ταξίδεψε στα Ουράνια,

θα είναι αόρατος ανάμεσά μας κι εγώ θα του χαμογελώ, όπως όταν τη ζωγράφιζε και με ανέβαζε κρυφά τη νύχτα στη σκαλωσιά να του κάνω συντροφιά και να την παρατηρώ από κοντά. Μια μέρα αυτή η Παναγιά θα θαυματουργήσει, του έλεγα, είναι η πιο συμπονετική Μάνα της Γης!

      19η Απριλίου 2020, Ημέρα Ανάστασης, Κυριακή της Λαμπρής, η Μοναξιά περιπλανιέται μαυροντυμένη, θλιβερή σαν τη γυναίκα που αντίκρισε, για λίγα δευτερόλεπτα, ο Μάνος Χατζιδάκις στη Νέα Υόρκη και την έκανε μουσική, με το αινιγματικό «Χαμόγελο της Τζοκόντας», γύρω της ορθώνονται πελώρια, αόρατα τείχη, για να την προστατέψουν, με τη φωνή του Καβάφη: Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ/ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη./ Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ./ Άλλο δεν σκέπτομαι: τον νουν μου τρώγει αυτή η τύχη·/ διότι πράγματα πολλά έξω να κάμω είχον./ A όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω. Aλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον. / Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω. Αναρριχάται, φοβισμένη πως θα μείνει για πάντα μόνη, στον κύκλο των αισθήσεων και παραισθήσεων κι ονειρεύεται παιδιά να παίζουν στις γειτονιές, σχολεία γεμάτα μαθητές, δασκάλους επί τω έργω, θάλασσα καταγάλανη, πεντακάθαρο ουρανό, μάτια ξάστερα καθαρά ανυπόκριτα, αυλές λουλουδοφορεμένες, παστρικά σπίτια, δρόμους με πεζούς, τραίνα γεμάτα με εργατικούς ανθρώπους απλούς, καταπράσινα πάρκα με φιλικά πηγαδάκια, οικογένειες αγαπημένες, μπάλες να τρέχουν από τη μια μεριά στην άλλη, γέλια ν’ ακούγονται κι αγκαλιές να δίνονται ... Ανάσταση στις χαμένες ψυχές! 

   Το «1984», του Τζωρτζ Όργουελ, παύει να είναι πλέον μόνον προφητικό, αλλά μετατρέπεται βίαια και σε πραγματολογικό, θεμελιώνοντας τον προδρομικό καλπασμό μιας κατάστασης που βαδίζει με βήμα ταχύ. Σ’ αυτό που συμβαίνει είτε είναι μια τραγική συγκυρία με πολιτικό σχέδιο είτε μια πρόγευση από την εκδίκηση της Φύσης είμαστε συνυπεύθυνοι και πιο σωστά ένοχοι. Πώς να δικαιολογηθούμε ότι δεν είδαμε τους οικοδόμους να μεταφέρουν τις πέτρες, τους εργολάβους να δίνουν εντολές, πώς δεν ακούσαμε το θόρυβο απ’ τα φτυάρια και τα μυστριά, τα βουνά λάσπης και τσιμέντου; Μήπως βοηθήσαμε κιόλας στο χτίσιμο των «Τειχών» έστω κι ανεπαίσθητα; Πώς να ρίξεις όλο το βάρος στους άλλους, όταν ήξερες ή θα έπρεπε να ξέρεις; Πώς ο πολιτισμένος άνθρωπος θορυβήθηκε σ’ αυτό το βαθμό, για τη ζωή και τα κεκτημένα του, όταν οι Τριτοκοσμικές χώρες βιώνουν πανδημία και καραντίνα αιώνες χωρίς τροφή, νερό, φάρμακα, στέγη, εκπαίδευση; Πόσο ντροπιαστικό είναι να χτυπιούνται στις αγορές, για το ποιος θα πάρει τι, τη στιγμή που τα ράφια τους είναι γεμάτα αγαθά, έχουν ηλεκτρισμό, ύδρευση, διαδίκτυο, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι τα στερούνται ατέλειωτα χρόνια; Χιλιάδες πεθαίνουν κάθε μέρα από πείνα και δίψα, 

 15.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν, μόνον το 2016 πέθαναν 5,6 εκατομμύρια παιδιά πριν από τα πέμπτα τους γενέθλια, όπως αναφέρει έκθεση του Ο.Η.Ε , στην υποσαχάρια Αφρική, τη Νιγηρία και την Ινδία. Μάνα τα γέννησε κι αυτά τα μικρά!

   Σ’ αυτόν τον παγκόσμιο αποκλεισμό, που είναι η συνάθροιση δισεκατομμυρίων ατομικών αποκλεισμών, άλλων συνειδητών κι άλλων ασυνείδητων, η απομόνωση απεικονίζεται σαν ένα δυσανάλογο και δύσμορφο γεωμετρικό στερεό, που φιλοδοξεί να γίνει πυραμίδα, του λείπει όμως το κορυφαίο πολυγωνικό σώμα των σοφών, που θα προσδώσει το χαρακτηριστικό του ονόματός της, καθώς και η συμμετρία των εφαπτόμενων πλευρών της. Η βάση του έχει το πρόσωπο του πανικοβλημένου πλήθους, λόγω φόβου και άγνοιας, από τις άνισες παράπλευρες επιφάνειες η μια η πιο στενή το συμπυκνωμένο πρόσωπο, όσων έχουν απομονωθεί με τη θέλησή τους χρόνια πολλά, η δεύτερη αντιπροσωπεύει τη φιλανθρωπία, τους ανθρώπους της προσφοράς, η τρίτη η μεγαλύτερη, την απάθεια, με τις μορφές όσων είναι σκυμμένοι σε μια συσκευή και η τέταρτη των αδιάφορων βολεμένων μικροαστών. Παρ’ όλα αυτά όμως ο κορωνοϊός πολιορκεί όλο αυτό το κακοφτιαγμένο κοινωνικό σύνολο, χωρίς εξαιρέσεις. Είμαστε «Πανέτοιμοι να παραδοθούμε» γράφει ο Καθηγητής Φιλοσοφίας Χρήστος Γιανναράς στην «Καθημερινή» και το αναφέρω με την ευρύτερη έννοια. Η περίοδος αυτή είναι η μοναδική στην ιστορία της ανθρωπότητας που οι φυλακισμένοι δεν νιώθουν πια μόνοι, γιατί φυλακισμένοι είναι κι αυτοί έξω από τις φυλακές κυριολεκτικά και μεταφορικά. Στη Μητρόπολη της μοναξιάς, «Δεν είσαι μόνος» δηλώνει στο συναρπαστικό κείμενό του, που κοινοποιήθηκε στις 14 Απριλίου από το διαδικτυακό Lifo, ο Κοσμήτορας της Νεοελληνικής Έδρας του Πανεπιστημίου του Σύδνεϋ κ. Βρασίδας Καραλής, σε μια ποιητικά ρεαλιστική θεώρηση που σε συγκλονίζει. Σ’ αυτή την πόλη θα ‘θελα κι εγώ να ξαναγύριζε ο ρυθμός της καθημερινότητας, να γέμιζαν οι αίθουσες με φοιτητές, οι βιβλιοθήκες, η αγορά με κόσμο, όμως με μια διαφορά μ’ ένα rewind ή forward, χρόνια πίσω ή χρόνια μετά. Ποια είναι άραγε αυτή η νεολαία που συζητάει, μάχεται, αναρωτιέται, αγωνιά πέρα από τα selfies και τα likes; Εάν υπάρχει να ξαναγυρίσει όπως ήταν, εάν όχι ν’ αλλάξει, να ζωντανέψει. Ποιοι άνθρωποι να γεμίσουν τις οδούς, που περπατάνε σκυμμένοι στα κινητά τους, σαν «Τα ανθρωπάκια» του Γαΐτη και δεν βλέπουν που πατάνε, κάνοντας τους οδηγούς να παλεύουν να μην τους σκοτώσουν;

Ποια ζευγάρια να ελευθερωθούν που μιλάνε μόνο με μηνύματα, που πάνε στις καφετέριες μετά από μια νύχτα στα γυμνά κρεβάτια τους και δεν έχουν να πουν μια λέξη, μονάχα ψάχνουν ψυχρά κι αμίλητα, ο καθένας χωριστά απομακρυσμένος, τους δικούς του «φίλους»; Σ’ αυτό το σημείο θα συμφωνήσω «Με τα μάτια της ψυχής», την ανοιχτή επιστολή του πανεπιστημιακού, κριτικού, δοκιμιογράφου, συγγραφέα και μεταφραστή λογοτεχνίας κ. Γιάννη Βασιλακάκου, που δημοσιεύτηκε στη Μελβούρνη - την πιο βιώσιμη πόλη του πλανήτη μας σύμφωνα με στατιστικές - , από την εφημερίδα «Νέος Κόσμος» στις 5 Απριλίου, όπου μεταξύ πολλών άλλων εύστοχων σχολίων, αναφέρει για την επιστροφή μας στην κανονικότητα και διερωτάται ρητορικά για ποια κανονικότητα μιλάμε, όταν όλα οδηγούνται προς την καταστροφή, δηλαδή να επιστρέψουμε για να ξαναρχίσουμε τα ίδια; Ας χρησιμοποιήσουμε, προτείνει, αυτόν τον ευδόκιμο χρόνο για περισυλλογή, για το τι μέλλει γενέσθαι.

     Πριν λίγες μέρες, κοιτούσα το ανοικτό παράθυρό μου κι αποφάσισα να πάω ν’ αγοράσω ένα κουρτινόξυλο για να κρεμάσω την ορατή προστασία μου, από ό,τι ευτυχώς μ’ ενοχλεί, ενώ το ποίημα του Καβάφη τριγύριζε στο νου μου: Σ' αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, /που περνώ/ μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ/ για νάβρω τα παράθυρα. - Όταν ανοίξει/ ένα παράθυρο θάναι παρηγορία. -/ Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ/ να τάβρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω./ Ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία./ Ποιός ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει. Πήγα λοιπόν σ’ ένα κατάστημα και καθώς μ’ εξυπηρετούσε η ευγενική πωλήτρια, τη ρώτησα πως πάνε τα πράγματα στο μαγαζί τους, εάν θα μπορέσουν να το διατηρήσουν μ’ αυτή την κατάσταση κι εκείνη μου απάντησε ευχαριστημένη, πως έχουν πιο πολλές πελάτισσες τώρα, επειδή είναι κλεισμένες στο σπίτι, έρχονται και παίρνουν ραφτικά, κλωστές και βελόνες για να κεντήσουν, μαλλί για να πλέξουν, υφάσματα να ράψουν! Οι γυναίκες άρχισαν να βγάζουν από το χρονοντούλαπο συνήθειες παλιομοδίτικες, αποδιωγμένες, ξεχασμένες, άρχισαν κιόλας να μαγειρεύουν. Κοπελίτσες που δεν ήξεραν να φτιάχνουν ούτε αυγά φτιάχνουν γλυκίσματα και φαγητά στην κατσαρόλα. Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού που νοικιάζω μου είπε καταχαρούμενος πως η κόρη του, πτυχιούχος κι εργαζόμενη δεν ήξερε να κάνει απολύτως τίποτα και τώρα μαγειρεύει κάθε μέρα. Δεξιότητες που κόντευαν να χαθούν ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια, όπως το να καρφώσει ένας άντρας ένα καρφί στον τοίχο, να βάψει μια κορνίζα, να κόψει το γρασίδι, να φυτέψει λαχανικά, ν’ αλλάξει μια λάμπα, να ψήσει για φίλους, να πλύνει το αυτοκίνητό του, να βάλει ένα τούβλο στο γκρεμισμένο φράχτη ... Πολλοί σύζυγοι χαρακτηρίζουν τον ιό «ευλογία», γιατί μαζεύτηκε πάλι η οικογένειά τους, τρώνε μαζί, μιλάνε, ξαναείδαν τους γιους και τις κόρες τους. Σταμάτησε το Uber delivery, που πήγαινε στα σπίτια μέχρι και πρωινά, ακόμα και για ένα σάντουιτς! Τελικά, όταν τα πράγματα γίνονται ακραία, έρχεται ένας ιός και τα απαξιώνει σχεδόν όλα, τους στερεί την αίγλη και τη δήθεν χρησιμότητά τους. Το μανιώδες κυνήγι της κοινωνικής καταξίωσης που στηρίζεται σε διαλυμένες ή υπολειτουργικές οικογένειες, σε άρρωστα ψυχικά παιδιά, τι είδους άραγε ικανοποίηση μπορεί να επιφέρει; Η δική μου πληγή σ’ αυτή την πανδημία είναι η Δημοτική Εκπαίδευση, η θεμελιώδης βάση της Παιδείας. Είναι τόσο θλιβερό να βλέπεις άψυχα σχολεία κλειστά, σιωπηλά, έρημα χωρίς παιδιά! Αυτό το θέαμα είναι σαν μια μαχαιριά να διαπερνά το στήθος μου. Ποτέ δεν το συνήθισα, ποτέ δεν θα το συνηθίσω. Χάνονται οι συναναστροφές, οι μαθητικές αναμνήσεις, οι ομάδες, οι παρέες, οι απορίες στην τάξη, η προσήλωση, η προσπάθεια βελτίωσης, η αυτοσυγκέντρωση, η πειθαρχία, η αυστηρότητα, η τάξη, η μάθηση, η γραφή, η ανάγνωση, ο λόγος, ο θαυμασμός για ένα ενδιαφέρον μάθημα, η επιθυμία για γνώση, το παιχνίδι στην αυλή, το πρότυπο ενός δασκάλου, η έμπνευση από κάποιον άλλο, η μίμηση και η πράξη. Εάν χαθεί το «θεμέλιο» ολόκληρο το οικοδόμημα θα καταρρεύσει, χωρίς επιστροφή, χωρίς επιδιόρθωση, ανεπιστρεπτί. Χάνεται η αθωότητα, γιατί η άκαιρη πληροφόρηση διαστρεβλώνει το χαρακτήρα και δημιουργεί ψυχικά τραύματα στις άγουρες ψυχές, σε συνδυασμό με αδιάφορους γονείς που πληρώνουν ακριβές συσκευές, για να έχουν την ησυχία τους, στρέφοντας τα νώτα στα πλάσματα που οι ίδιοι, εν επιγνώσει τους, έφεραν στον κόσμο. Μόνα παιδιά. Σχολεία κλειστά. Κάγκελα ψηλά. Λουκέτα σφαλιστά.

 Η Μοναξιά

 κεκλεισμένων των θυρών

 «Εντός των τειχών» 

βγάζει με βια 

tα μαύρα ρούχα της,τα σκοτεινά, 

φοράει χρώματα σεμνά 

κι ανοίγει πόρτες και κλουβιά 

σε μιαν αγκαλιά 

να κλείσει όλα τα «ορφανά»

 παντοτινά. 

Σηκώνει το χέρι δειλά 

να χαιρετίσει το Μέλλον που κοιτά,

 κλείνοντας το μάτι συνωμοτικά 

κι αυτό χαμογελά προγνωστικά, 

ατενίζοντας το όνειρο 

που χρόνια κρατά ερμητικά 

πληρών των Γραφών, 

των οραματιστών 

«Εκτός των Τειχών»! 

                                                 Στέλλα Σορώτου (Φωτογραφία πόλης: Γεώργιος Καλογερόπουλος)