Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία

Δημήτρης Πάνου      

        Σε μια εποχή όπου η γλώσσα και η κριτική σκέψη βιάζονται καθημερινά και οι λέξεις αδειάζουν από περιεχόμενο  με στόχο να χρησιμοποιηθούν για να σκορπίζουν το ψέμα και τη σύγχυση, 

 όπου η λέξη ‘εργασία’,  που από πάντα συνδεόταν με  το δικαίωμα του ανθρώπου «να βγάζει το ψωμί του», να  γίνεται ‘απασχόληση’, εννοώντας στην πράξη μόνο  τη δυνατότητα του    εργοδότη να απασχολεί εργαζόμενους,   

  όπου η λέξη  ‘παιδεία’  που πάντα σήμαινε την ανάπτυξη των   ικανότητων  του ατόμου και την καλιέργεια του συνόλου μέσα από την ‘προκοπή στα γράμματα και τις τέχνες’, να  γίνεται σήμερα ‘αριστεία’ για να  προάγει τον ανταγωνισμό για  μια αμφίβολη επαγγελματική επιτυχία  και, τέλος,

την πολύπαθη λέξη ‘ελευθερία’  να νοείται και να προστατεύεται  στην πράξη μόνο ως συστατικό του ‘ελεύθερου επιχειρείν’, με μόνο της νόημα το δικαίωμα του εργοδότη στο κέρδος (γνωστού αλλοιώς και ως φιλελευθερισμός),

το τρίπτυχο  «ψωμί, παιδεία, ελευθερία», που έγινε συνώνημο  της εξέγερσης   των ελλήνων φοιτητών στο Πολυτεχνείο  και τις άλλες Σχολές το 1973,  που είχε στόχο την σύγκρουση του ελεύθερου ανθρώπου και την ανάκτηση της αξιοπρέπειάς  του, απέναντι στη χούντα της  δικτατορίας, εξακολουθεί να με συγκινεί πάντα, όχι τόσο γιατί μου θυμίζει τα νιάτα μου, αλλά για το ξεκάθαρο μήνυμα που εξακολουθεί  να εκπέμπει ακόμη και σήμερα στου νέους ανθρώπους, δηλ., ότι το δικαίωμα στην εργασία και την παιδεία κατακτιώνται μόνο με μόχθο και μόνο μέσα από τον συνεχή αγώνα  για την ελευθερία.